42 firmy i jednostki badawcze z 15 krajów rozpoczęły współpracę w ramach  europejskiego  programy Ocean 2020 którego celem jest rozwój zdalnie kierowanych statków powietrznych i platform nawodnych oraz pojazdów podwodnych wykorzystywanych do rozpoznania zagrożeń  i nadzoru akwenów morskich na wodach terytorialnych Wspólnoty.

To obecnie najpoważniejsze przedsięwzięcie związane z bezpieczeństwem UE finansowane przez Europejski Fundusz Obronny (European Defence Fund) na zlecenie Europejskiej Agencji Obrony (European Defence Agency; EDA). Przemysłowo- badawcze konsorcjum, którego liderem  jest obronno- lotnicza włoska korporacja Leonardo ma do wykorzystania 35 mln euro. W międzynarodowym zespole są także polskie firmy : Polska Grupa Zbrojeniowa i wchodzące w skład PGZ Centrum Techniki Morskiej z Gdyni –ośrodek konstrukcyjny inteligentnych rozwiązań obronnych  na coraz większą skalę stosowanych w marynarce.

Elitarna przemysłowa koalicja

EDA podkreśla, że program Ocean 2020, który jest częścią inicjatywy o nazwie Preparatory Action on Defence Research (PADR) ma na celu rozbudowę możliwości sojuszniczych marynarek wojennych w prowadzeniu nadzoru i rozpoznania na wodach terytorialnych Unii Europejskiej z wykorzystaniem systemów bezzałogowych, w tym powietrznych dronów oraz zdalnie kierowanych pojazdów nawodnych i podwodnych.

W przedsięwzięcie, którego szczegóły otoczone są wojskową  tajemnicą  zaangażowały się bezpośrednio resorty obrony Włoch, Grecji, Hiszpanii, Portugalii i Litwy. Aktywnie wspierają je  agendy ministerstw obrony Szwecji, Francji, Wielkiej Brytanii, Estonii i Holandii. Morska współpraca, koordynowana przez włoskiego potentata zbrojeniowego Leonardo połączyła czołowe koncerny zbrojeniowe Starego Kontynentu. Oprócz polskich podmiotów udział w przemysłowych przedsięwzięciach programu Ocean 2020 zgłosiły m. in. elektroniczno – morski hiszpański kompleks przemysłowy Indra francuska technologiczno obronna korporacja Safran, szwedzki  Saab Defence and Security,  Europejski Dom Rakietowy MBDA.

W programie biorą udział także inni gracze przemysłu zbrojeniowego firma Hensoldt (Niemcy), INTRACOM Defense Electronics (Grecja), Fincantieri – Cantieri Navali Italiani, a także innowacyjna brytyjska zbrojownia QinetiQ Group, Towarzystwo Fraunhofera (Niemcy), Netherlands Organisation for Applied Scientific Research i sojuszniczy, natowski ośrodek Centre for Maritime Research and Experimentation z bazą we Włoszech a także wyspecjalizowana  w budowie rakietowych systemów obronnych technologiczna spółka Israel Aerospace Industries (IAI).

Pilna odpowiedź na aktualne zagrożenia

Na początku roku, kiedy program OCEAN 2020 wystartował Alessandro Profumo, dyrektor generalny Leonardo, nie ukrywał satysfakcji, że jego firmie udało się zebrać w ramach sojuszniczego przedsięwzięcia najważniejszych graczy sektora obronnego  wyspecjalizowany w dziedzinie budowy pojazdów bezzałogowych i zautomatyzowanych systemów rozpoznania i dozoru.

– Kwestia nadzoru morskiego ze względu na znane i bardzo aktualne  zagrożenia  budzi w Europie a w szczególności w regionie Morza Śródziemnego ogromne zainteresowanie – podkreśla prezes Profumo.

Specjaliści zauważają, że Ocean 2020 jest  bezprecedensowym, pionierskim przedsięwzięciem w dziedzinie ogólnoeuropejskich wojskowych  programów badawczych. Zaproponowany przez Leonardo scenariusz współpracy wymagał dokładnej analizy wymagań operacyjnych i oczekiwań EDA. Ale też  innowacyjnej technologicznie, a jednocześnie realistycznej propozycji przedstawicieli jednostek badawczych i przemysłu.

Szczegóły większości założeń programu pozostają niejawne. Wiadomo jedynie iż projekt badawczy obejmie m.in. integrację platform bezzałogowych przeznaczonych do misji nadzoru akwenów a także tworzenie systemów blokowania  morskich rejonów w sytuacjach zagrożenia. Program skupia się na  wykorzystaniu do zapewniania bezpieczeństwa platform bezzałogowych różnego typu: stałopłatów,  wiropłatów, nawodnych i podwodnych pojazdów  zintegrowanych  z centrami dowodzenia i kontroli na okrętach wojennych  a także ośrodkami koordynacji  na lądzie. Łączność i wymianę danych mają zapewnić satelitarne środki komunikacji.