Paweł Orłowski

Pojawia się coraz ciekawsza architektura, a mieszkańcy mają lepszy dostęp do usług publicznych. Widoczne stają się też efekty inwestycji w rozwój kapitału ludzkiego. To one są jedną z przyczyn rosnącego zaangażowania lokalnych społeczności w działania związane z przekształcaniem przestrzeni miejskiej i jej optymalnym zagospodarowaniem. Jednak wiele miast wciąż boryka się z niekorzystnymi procesami zachodzącymi na obszarach zdegradowanych, głównie w śródmieściach, starych dzielnicach czy terenach poprzemysłowych. To tam nawarstwiają się problemy społeczne i ekonomiczne, niszczeje infrastruktura i pogarsza się stan środowiska.

Odpowiedź na to wyzwanie nie może być „akcyjna". Rozwiązania muszą tworzyć system. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, w oparciu o przyjęte strategie oraz nową pulę funduszy UE, przygotowuje rozwiązania na rzecz rewitalizacji obszarów zdegradowanych. Konieczne jest zerwanie z postrzeganiem tego procesu jako zbioru punktowych, oderwanych od siebie działań modernizacyjnych czy remontowych. Pamiętajmy, że unowocześnienie infrastruktury nie jest istotą rewitalizacji, lecz narzędziem do osiągania celu – trwałego podniesienia jakości życia na obszarze zdegradowanym. Musi być więc ono poparte programami aktywizacyjnymi, edukacyjnymi, kulturalnymi, które integrują lokalną społeczność.

Trzon systemu wspierania zmian w miastach stanowić będzie Narodowy Plan Rewitalizacji. Narzędzia umożliwiające i ułatwiające gminom efektywne wyprowadzenie z sytuacji kryzysowej najbardziej potrzebujących obszarów zapewni m.in. przygotowywany przez resort projekt ustawy o rewitalizacji, który jest jednym z filarów planu. Oprócz stworzenia systemu zachęt do podejmowania działań rewitalizacyjnych uporządkuje dzisiejsze pojmowanie rewitalizacji i wprowadzi nowe narzędzia prawne. Ustawa kładzie silny akcent na realne włączanie mieszkańców w działania rewitalizacyjne.

Kluczową rolę w rewitalizacji mają do odegrania lokalne samorządy. Podkreślić także należy, że aby skutecznie wyprowadzać obszary zdegradowane z kryzysu, inwestycjom publicznym powinny w jak największym stopniu towarzyszyć inwestycje prywatne. Głęboko wierzę, że projektowane rozwiązania doprowadzą do tego, że w 2020 roku zmiany w polskich miastach będą jeszcze bardziej widoczne i dobrze spożytkujemy zaplanowane w ramach funduszy UE 25 mld zł na działania rewitalizacyjne.