- Gmina chce podjąć uchwałę w sprawie zasad udzielania dotacji dla ogrodów działkowych, podając jako jej podstawę ustawę o samorządzie gminnym i przepisy ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Czy będzie to prawidłowe rozwiązanie?
Nie. W zapytaniu jest mowa o ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (u.s.g.). Zapewne więc gmina w uchwale chciałaby powołać się m.in. na art. 18 ust. 2 pkt 15 u.s.g. Przepis ten stanowi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach, zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. Jednak, co istotne, wspomniana regulacja nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej do podjęcia uchwały. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 marca 2014 r. (sygn. akt III SA/Kr 1476/13) podkreślono: „Przepis art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, według którego do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy, stanowi odesłanie do innych ustaw regulujących kompetencje rady gminy, a zatem nie może samoistnie stanowić upoważnienia do podjęcia aktu prawa miejscowego". Z powyższego wynika więc, że umocowanie do podjęcia określonej uchwały przez samorząd musi wynikać z przepisów innych ustaw.
Gmina wskazuje także jako podstawę prawną planowanej uchwały, ustawę z 13 grudnia 2013 r. rodzinnych ogrodach działkowych (ROD). Chodzi tu zapewne o art. 17 tej ustawy. Tam ustawodawca postanowił, że stowarzyszenie ogrodowe, prowadzące ROD na obszarze danej gminy może otrzymywać dotację celową z budżetu tej gminy, z zastosowaniem przepisów ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w zakresie udzielania dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku. W ust. 2 wskazano zaś, że dotacja, o której mowa w ust. 1, ma służyć realizacji celu publicznego, związanego z zadaniem gminy, o którym mowa w art. 6 ust. 1, i może być przeznaczona w szczególności na budowę lub modernizację infrastruktury ogrodowej, jeżeli wpłynie to na poprawę warunków do korzystania z ROD przez działkowców, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do tego ROD.
Kluczowe w ocenie prawnej podanego zagadnienia będą jednak przepisy wymienionej wyżej ustawy o finansach publicznych (u.f.p.), do której odsyła również ww. art. 17 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Zasadniczo chodzi tu o art. 221 u.f.p. W ust. 1 stanowi on, że podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań. Dalej w ust. 2 postanowiono, że zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z wyżej określonym podmiotem (ust. 2). W ust. 3 art. 221 u.f.p. ustawodawca określił jakie elementy powinna zawierać umowa o zlecenie zadania i udzielenie dotacji. A z kolei, w ust. 4 tego przepisu - upoważniono organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do określenia trybu postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania, który powinien uwzględniać zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
Z regulacji art. 221 ustawy o finansach publicznych wnioskować więc należy, że w sytuacji, gdy określone zadanie nie mieści się w katalogu zadań określonych przez ustawę o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, winno się stosować tryb z ww. ust. 4. Co zaś istotne, ta ostatnia ustawa nie zawiera wśród zadań - tych dotyczących rozwoju rodzinnych ogrodów działkowych, a zadanie tworzenia przez organy jednostek samorządu terytorialnego warunków dla rozwoju ww. ogrodów zostało określone w art. 6 ust. 1 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
