Połączenia gmin mogą być dla nich korzystne

Rząd planuje zwiększyć zachęty finansowe dla tych gmin i powiatów, które zdecydują się połączyć z sąsiadami i utworzyć jedną, większą jednostkę samorządu terytorialnego.

– Do końca roku przedstawimy projekt ustawy zwiększającej elastyczność samorządów – informuje Magdalena Młochowska, wiceminister administracji i cyfryzacji. – Wyższe zachęty finansowe dla łączących się samorządów to jedna ze zmian, którą ma ona wprowadzić.

– Jeszcze za wcześnie, by mówić o szczegółach – zastrzega Artur Koziołek, rzecznik prasowy MAiC. – Katalog ustaw, w których zmiany będą wprowadzane, jest dopiero opracowywany i ma być gotowy w pierwszej połowie listopada – informuje.

Z pewnością jednak zmiany nie ominą ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, samorządowych ustaw ustrojowych, prawa geodezyjnego i kartograficznego.

– W prace zaangażowanych jest wiele ministerstw. Nasz resort jedynie im patronuje i je koordynuje – tłumaczy Magdalena Młochowska. Wszystkie propozycje zmian w przepisach, napływające do MAiC dzięki akcji „Sprawne państwo – sprawny samorząd" czy też „Zielona księga obszarów metropolitalnych" były przekazywane do właściwego resortu, który ustosunkowywał się do nich, wyjaśniał, czy konkretną propozycję można wprowadzić, ewentualnie uzasadniał, dlaczego nie jest to możliwe.

Jedną z zasadniczych zmian, jaką MAiC chce w projektowanej regulacji wprowadzić, jest zwiększenie zachęt finansowych dla gmin i powiatów, aby te łączyły się w większe jednostki.

Takie zachęty istnieją i obecnie. Są jednak zbyt niskie i dlatego nieskuteczne.

– W ostatnich pięciu latach nie została utworzona żadna nowa gminna jednostka powstała w wyniku połączenia – informuje Artur Koziołek. Przeciwnie. W 2010 r. z obszaru należącego do gminy Dukla wydzielona została nowa gmina: Jaśliska.

„Tymczasem im mniejsza gmina, tym relatywnie więcej wydatkuje środków na utrzymanie swojej administracji. A to z kolei może skutkować ograniczeniem wydatków prorozwojowych" – zapisał rząd w strategii „Sprawne państwo 2011–2020".

Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego przewiduje w art. 41, że gmina powstała z połączenia dwóch lub więcej gmin, otrzymuje o 5 proc. większy udział w podatku dochodowym PIT. Co więcej, tych dodatkowych 5 proc. nie wlicza się do dochodów podatkowych nowej jednostki.  Wyższe wpływy ta jednostka otrzymuje przez pięć lat.

O 5 proc. wyższy udział w dochodach z PIT otrzyma także powiat powstały z połączenia się dwóch lub więcej jednostek tego szczebla.