Zagranica daje więcej pracy

Średnie płaca w firmach zagranicznych w 2014 r. wyniosła 5,1 tys. zł, podczas gdy średnia w przedsiębiorstwach ogółem – 3,9 tys. zł. Największe dysproporcje (w zagranicznych firmach o 40–60 proc. więcej) widać w takich branżach, jak telekomunikacja, IT czy służba zdrowia – wynika z Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń. Za to w transporcie, logistyce czy handlu różnice są znacznie mniejsze – sięgają od 5 do 30 proc. Dobrym przykładem są tu sklepy czy magazyny. Niezależnie od pochodzenia kapitału większość stanowisk pracy nie wymaga najwyższych kwalifikacji, a i świadczone usługi sprzedawane są na lokalnych rynkach i ich ceny muszą być dostosowane do otoczenia.

Jaki podział zysków

– Część firm zagranicznych może płacić więcej, bo są bardziej efektywne – wskazuje Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z organizacji pracodawców Lewiatan. Ta wyższa efektywność bazuje zaś na tym, że zwykle produkują one eksportowe towary o wyższej wartości dodanej, co powoduje, że ich wkład w globalnym łańcuchu dostaw daje im szansę na wyższą stopę zwrotu. – Poza tym zwykle cechują się lepszym zarządzaniem, wyższą innowacyjnością czy zdecydowanie szerszymi możliwościami dystrybuowania produktów poprzez swoją grupę kapitałową niż polskie grupy kapitałowe – dodaje Starczewska-Krzysztoszek.

Wyższe płace w firmach zagranicznych mogą rodzić frustracje, ale z punktu widzenia gospodarki są pozytywnym zjawiskiem. Jak zauważa Joanna Tyrowicz z IE NBP na łamach „Rzeczpospolitej", gdyby nie firmy zagraniczne, podział wypracowanych zysków między pracowników i właścicieli kapitału byłby jeszcze bardziej dyskryminujący dla tych pierwszych.

Stabilny udział

Co ciekawe, choć w Polsce przybywa zarówno firm zagranicznych, jak i zatrudnianych przez nie osób, udział w przychodach przedsiębiorstw ogółem pozostaje raczej stabilny. W 2014 r. ich przychody wyniosły 1,2 bln zł, czyli 40 proc. całości (chodzi o przedsiębiorstwa zatrudniające 10 prac. i więcej). To mniej więcej tyle, ile w poprzednich latach.

Bardziej rozchwiane są udziały w zyskach. W nieudanym dla firm zagranicznych 2011 r. było to tylko 27 proc., a w najlepszym 2009 r. – prawie 47 proc. (w 2014 – 37,6 proc.).

Niewielkie są też różnice w rentowności przedsiębiorstw w zależności od pochodzenia kapitału. Co więcej, firmom zagranicznym dosyć często zdarza się wykazywać niższą rentowność netto niż średnia. Tak było np. w 2014 i 2013 r.