Zarządzanie ryzykiem: zalety wprowadzenie normy ISO

Wprowadzenie normy ISO może ułatwić zarządzanie ryzykiem braku zgodności, a także ocenę tego, czy dana organizacja dochowuje staranności w swoich działaniach – piszą eksperci.

Publikacja: 14.01.2015 08:25

Zarządzanie ryzykiem: zalety wprowadzenie normy ISO

Foto: Rzeczpospolita, Paweł Gałka

Compliance, czyli zarządzanie ryzykiem braku zgodności, to ostatnio niezwykle gorący i szeroko dyskutowany temat. Problemy braku zgodności dotykają przedsiębiorstw w każdym sektorze gospodarki, a regulatorzy są coraz bardziej wyczuleni na nieprawidłowości, także w Polsce.

Lek na nieprawidłowości

Temat ten jest szczególnie aktualny w kontekście licznych działań zmierzających do tego, aby compliance stało się obowiązkiem prawnym przedsiębiorców. Compliance jako obowiązek funkcjonuje od dawna w sektorze finansowym. Giełda Papierów Wartościowych już pracuje nad opracowaniem rekomendacji dobrych praktyk w zakresie compliance dla spółek giełdowych, które wprost przewidywać mają obowiązek stworzenia systemu compliance.

System compliance to także istotne zagadnienie w prawie antymonopolowym. Planowane zmiany ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, które wejdą w życie w styczniu 2015 roku przewidują osobistą odpowiedzialność zarządu za nieprawidłowości. W tym kontekście UOKiK wskazuje, że dobrze funkcjonujący system compliance nie tylko pomoże zapobiec nieprawidłowościom w przedsiębiorstwie, ale też będzie mógł pozwolić na zminimalizowanie negatywnych skutków w przypadku ich wykrycia. Wydaje się więc, że sprawnie działający system compliance jako mechanizm ograniczenia ewentualnej odpowiedzialności za nieprawidłowości wykryte u przedsiębiorców staje się coraz bardziej realny.

Trudno wyobrazić sobie lepszy moment na wprowadzanie jednolitych, międzynarodowych standardów w sferze compliance. Obecnie brakuje takich standardów, które byłyby powszechnie uznawane przez podmioty gospodarcze i regulatorów w różnych krajach. Ten brak niewątpliwie utrudnia wdrażanie systemów compliance podmiotom operującym globalnie i zawierającym umowy z zagranicznymi partnerami.

Potrzeba normy

Stąd pomysł na stworzenie uniwersalnej normy. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna opublikowała właśnie normę dotyczącą systemów zarządzania compliance w organizacji – ISO 19600. To pierwszy międzynarodowy standard, którego celem jest stworzenie uniwersalnych ram zarządzania compliance w organizacji.

ISO 19600 to zbiór podstawowych i najważniejszych zasad systemu compliance. Zgodnie z tymi zasadami zarządzanie ryzykiem braku zgodności powinno być oparte w pierwszej kolejności na wnikliwej analizie otoczenia danej organizacji, jej interesariuszy, obowiązków, szczególnego ryzyka i dostosowaniu dopiero do nich systemu compliance. Wytyczne kładą też duży nacisk na zaangażowanie zarządców organizacji w tworzenie i funkcjonowanie systemu compliance, podkreślając, że zarząd przedsiębiorstwa powinien dawać przykład pracownikom i dążyć do stworzenia w organizacji swoistej "kultury compliance". ISO 19600 przewiduje również wymogi, jakie powinna spełniać polityka compliance, m.in. iż powinna być ogólnie dostępna oraz dostosowana do charakteru i zakresu działalności przedsiębiorstwa. Ponadto norma wskazuje metody kontrolowania zgodności w przedsiębiorstwie i sposoby reagowania na nieprawidłowości.

Norma została zaprojektowana w taki sposób, aby skorzystać z niej mogły wszelkiego rodzaju podmioty prowadzące działalność gospodarczą, a więc nie tylko duże spółki, ale też małe i średnie przedsiębiorstwa. Jednocześnie, w myśl zasady proporcjonalności, możliwe jest zaadaptowanie ISO 19600 zarówno częściowo, jak i w całości, aby jak najlepiej dostosować wytyczne do specyfiki danej organizacji.

Łatwiejsza ocena

Chociaż wprowadzenie ISO 19600 nie będzie certyfikowane, zastosowanie tej normy może służyć do oceny systemu zarządzania zgodnością także u zagranicznych partnerów biznesowych, kontrahentów i klientów. Przede wszystkim, ISO 19600 ułatwi wprowadzenie sprawdzonych zasad compliance tym organizacjom, które jeszcze nie stworzyły wewnętrznych systemów zarządzania ryzykiem braku zgodności. Ujednolicony standard może także stać się punktem odniesienia dla regulatorów i ułatwić im weryfikację, czy dana organizacja dochowuje należytej staranności w swoich działaniach zapobiegawczych i reakcjach na nieprawidłowości.

CV

Marcin Ciemiński, Monika Diehl

Clifford Chance, Janicka, Krużewski, Namiotkiewicz i wspólnicy

Opinie Prawne
Mirosław Wróblewski: Ochrona prywatności i danych osobowych jako prawo człowieka
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Święczkowski nie zmieni TK, ale będzie bardziej subtelny niż Przyłębska
Opinie Prawne
Ewa Szadkowska: Biznes umie liczyć, niech liczy na siebie
Opinie Prawne
Michał Romanowski: Opcja zerowa wobec neosędziów to początek końca wartości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Komisja Wenecka broni sędziów Trybunału Konstytucyjnego