Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki, która spierała się z samorządowym fiskusem o zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Chodziło o niemal 800 tys. zł daniny za 2014 r. Z akt sprawy wynikało, że spółka była w posiadaniu gruntów, w tym objętych umową oddania do odpłatnego korzystania linii kolejowych oraz innych nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowym. Była też użytkownikiem wieczystym zabudowanej działki.

A spór powstał, kiedy urzędnicy zakwestionowali zadeklarowany przez spółkę sposób rozliczenia podatku od nieruchomości, m.in. to, że nie wykazała w deklaracji budynków i budowli, tj. stacji paliw, posadowionych na działce, której była użytkownikiem wieczystym. Prezydent miasta wskazał, że zobowiązanie z tytułu podatku od tych nieruchomości za 2014 r. określono pierwotnie dzierżawcy. Jednak w wyniku kontroli sądowoadministracyjnej uznano, że obowiązek podatkowy w konkretnej sprawie ciąży na użytkowniku wieczystym gruntu, tj. spółce.

Spółka zaskarżyła decyzję, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uwzględnił jej skargę, ale w jednym nie przyznał jej racji. Zgodził się z fiskusem, że to spółka jako użytkownik wieczysty gruntu powinna uiszczać podatek od tego, co na nim wybudował dzierżawca.

W tej części spółka zaskarżyła zasadniczo korzystny dla niej wyrok WSA, ale przegrała. NSA uznał, że na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zw. z art. 235§ 1 kodeksu cywilnego podatnikiem podatku od nieruchomości odnośnie obiektów budowlanych wzniesionych na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste jest użytkownik wieczysty. I dotyczy to także w przypadku, w którym wymienione obiekty wzniesione zostały przez dzierżawcę gruntu.

NSA zauważył, że sporne budynki i budowle zostały wzniesione nie przez użytkownika wieczystego, lecz przez osobę trzecią (dzierżawcę) za jego zgodą. Podkreślił również, że kwestia, kto jest ich właścicielem, budziła liczne wątpliwości w doktrynie i judykaturze prawa cywilnego. Ostatecznie została jednak rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy w uchwale z 25 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 60/11), zgodnie z którą budynek wzniesiony przez dzierżawcę na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste stanowi własność wieczystego użytkownika. Również w kontekście art. 235 k.c. wszystkie przypadki wzniesienia budynku na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste powinny być oceniane tak, jakby wzniesienia dokonał sam użytkownik wieczysty.