4 marca odbyło się Spotkanie Liderów Branży Nieruchomości – wydarzenie organizowane corocznie przed zespół „Nieruchomości" „Rzeczpospolitej". W redakcji gościliśmy przedstawicieli branży, ale i decydentów odpowiedzialnych za kształtowanie otoczenia legislacyjnego istotnego dla inwestorów. Debatom towarzyszyły więc ożywione dyskusje.

Opór przed zmianami

Tak było chociażby w trakcie panelu poświęconego nowelizacji ustawy deweloperskiej. Nad projektem zmian pracuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Z myślą o zapewnieniu szerszej ochrony nabywcom mieszkań pochodzących z rynku pierwotnego urząd proponuje wprowadzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Gromadzone na nim mają być środki na wypadek m.in. upadłości firmy deweloperskiej.

Szkopuł w tym, że wysokość składki na fundusz będzie mogła sięgać nawet 5 proc. wartości mieszkania. Przedstawicieli branży nie przekonują zapewnienia zarówno UOKiK, jak i Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, że ta wartość to jedynie maksymalna granica, która zapewne nigdy w praktyce nie znajdzie zastosowania. Wyraz temu dał m.in. Grzegorz Kiełpsz, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich, biorący udział w debacie „Dokręcanie śruby: Deweloperzy pod presją projektu nowelizacji ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego" (relacja z debaty >N3).

Darowane stare samowole

Podczas spotkania dowiedzieliśmy się też, nad czym pracuje resort inwestycji. I tu niespodzianka – Artur Soboń, wiceminister inwestycji i rozwoju, ujawnił, że przygotowana jest abolicja budowlana. Jej zasady określone zostaną w projekcie nowelizacji prawa budowlanego, który oczekuje na wpis w wykazie prac legislacyjnych rządu.

– Chcemy, aby użytkowane samowole budowlane, od których zakończenia budowy upłynęło 20 lat i wobec których nie toczą się żadne postępowania w nadzorze budowlanym, mogły być łatwo zalegalizowane – mówił wiceminister.

Jak podkreśla resort inwestycji, w Polsce istnieje i jest użytkowanych szereg obiektów samowolnie wybudowanych przed laty, o których istnieniu organy nadzoru budowlanego nie wiedzą. Ich właściciele zwykle nie próbują też legalizacji z obawy, po pierwsze, przed wysokimi opłatami, po drugie, przed wydaniem przez nadzór budowlany decyzji o rozbiórce (przede wszystkim ze względu na niezgodność obiektów z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego).

Funkcjonowanie nielegalnych obiektów budowlanych wiąże się z pominięciem przez ich właścicieli stosowania przepisów rozdziału 6 prawa budowlanego zapewniających utrzymanie budynków w prawidłowym stanie technicznym. Co niestety nie gwarantuje, że mogą być użytkowane bezpiecznie.

Jak wskazywał minister Soboń, głównym wymogiem legalizacji ma być dołączenie do zawiadomienia o zakończeniu budowy oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, oświadczenia o terminie zakończeniu budowy, inwentaryzacji powykonawczej oraz ekspertyzy technicznej. Legalizacja samowoli w tym trybie byłaby możliwa bez opłaty legalizacyjnej.

Rola organu nadzoru budowlanego ma się tu ograniczyć do sprawdzenia warunku braku wszczęcia postępowania w sprawie budowy takiego obiektu i kompletności dołączonych dokumentów, w tym ekspertyzy technicznej, z której ma wprost wynikać, czy obiekt nadaje się do użytkowania. Co istotne, w uproszczonej procedurze legalizacyjnej organ nie będzie badał zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Prezes UOKiK Marek Niechciał podał z kolei, że jego urząd przygląda się rynkowi condo- i aparthoteli. Wątpliwości budzi m.in. to, w jaki sposób firmy oferujące wakacyjne mieszkania gwarantują zyski z inwestycji. Już wkrótce opublikowany ma zostać raport z badania urzędu (relację z debaty „Inwestycje Polaków na rynku nieruchomości: czego nie wiedzą inwestorzy?" zamieścimy w „Nieruchomościach" za tydzień).

Jak inwestować, to w M: sonda „Nieruchomości"

Czy warto cofnąć czas? To pytanie zadaliśmy uczestnikom ostatniej debaty na temat ograniczenia handlu w niedziele. Jak się okazuje, z całą pewnością przecząco na nie odpowiedzieliby właściciele stacji paliw. Im zakaz handlu w niedziele przynosi bowiem wymierne korzyści (więcej >N4).