Sąd może po wstępnym badaniu podjąć czynności wyjaśniające, chyba że jest to niecelowe i nie przyśpieszy sprawy. Owe czynności mają na celu przede wszystkim usunięcie braków formalnych pism i ustalenie, jakie okoliczności są sporne i jakie dowody przeprowadzić w celu ich wyjaśnienia. W sprawach z zakresu prawa pracy sąd może też podjąć działania mające na celu skłonienie stron do zawarcia ugody.
[srodtytul]Czasem decyduje sąd[/srodtytul]
Sąd może też uznać zawarcie ugody za niedopuszczalne, jeśli w jego ocenie naruszałaby ona słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego. To samo dotyczy cofnięcia pozwu, apelacji, ograniczenia roszczeń lub zrzeczenia się ich. W innych sprawach takie decydowanie za powoda czy pozwanego, co jest zgodne z jego interesem, a co nie, nie wchodzi w rachubę.
Sąd dla przyśpieszenia sprawy może też zrezygnować ze zwykłego sposobu doręczania wezwań dla strony, świadków, biegłych, tj. przede wszystkim przez pocztę, i wezwać ich np. telefonicznie.
W sprawach tych sąd ma możliwość reagowania na stwierdzone poważne uchybienia przepisom prawa przez zakład pracy, a także dyscyplinowania grzywnami pracowników zakładu pracy niewykonujących jego postanowień czy zarządzeń.
[srodtytul]O czym sąd pouczy[/srodtytul]
Wskazane wyżej zasady dotyczące rozpoznawania spraw z zakresu prawa pracy odnoszą się także do postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem ugody, bo ta w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest niedopuszczalna.
W sprawach z zakresu prawa pracy możemy liczyć na to, że sąd poinformuje nas, iż w świetle przytoczonych faktów mamy prawo do innych jeszcze należności czy świadczeń, a jeśli nasze roszczenie jest nieuzasadnione, ale mamy prawo do innego, alternatywnego, to sąd z własnej inicjatywy uwzględni to.
Tak więc np. jeśli pracownik, któremu pracodawca wypowiedział umowę o pracę bez uzasadnienia albo z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, żąda przywrócenia do pracy, sąd może przyznać mu odszkodowanie, jeśli przywrócenie do pracy jest niemożliwe albo niecelowe.
O odrębnościach związanych z rozpatrzeniem sprawy z zakresu prawa pracy w postępowaniu uproszczonym.
[srodtytul]2. ODWOŁANIA OD DECYZJI ZUS I INNYCH ORGANÓW RENTOWYCH [/srodtytul]
Do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych należą przede wszystkim sprawy wszczęte wskutek odwołania od decyzji organów rentowych – ZUS, KRUS, a także organów rentowych kolejowych, wojskowych, MSW i resortu sprawiedliwości, w sprawach emerytur, rent, ubezpieczeń społecznych i rodzinnych.
Wśród nich są też m.in. sprawy wszczęte na skutek niewydania przez organ rentowy decyzji we właściwym terminie, a także sprawy, w których wniesiono odwołanie od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności.
[ramka]Zasadą jest, że sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozpatrują w I instancji sądy okręgowe – wydziały pracy i ubezpieczeń społecznych, a w II instancji – sądy apelacyjne.
Jednakże [b]do sądów pracy rejonowych w I instancji należą m.in. sprawy:[/b]
- o zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński, porodowy, pogrzebowy, rodzinny oraz o dodatki do zasiłku rodzinnego,
- o świadczenie rehabilitacyjne,
- o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym, wypadku w drodze do pracy lub z pracy, wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
- o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.[/ramka]
[srodtytul]Także do protokołu[/srodtytul]
Odwołanie od niekorzystnej, niesatysfakcjonującej nas decyzji organu rentowego wnosimy na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Można też wnieść odwołanie bezpośrednio do sądu lub do protokołu w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy albo w sądzie swego miejsca zamieszkania.
W odwołaniu trzeba wskazać decyzję (kto wydał, data, sygnatura) oraz określić i zwięźle uzasadnić zarzuty i wnioski oraz podpisać się. Jeśli w naszym imieniu wnosi pełnomocnik, to on składa podpis pod odwołaniem. Na wniesienie odwołania mamy miesiąc, licząc od dnia doręczenia decyzji. Organ rentowy może zmienić własną decyzję, jeśli uzna odwołanie za słuszne.
W sprawach, których wynik zależy od orzeczenia o niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, może się zdarzyć, że po wydaniu orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS, od którego nie wniesiono sprzeciwu, lub orzeczenia komisji lekarskiej ZUS pojawią się nowe okoliczności. Wówczas organ rentowy nie przekaże sprawy do sądu, lecz skieruje nas do lekarza orzecznika.
[ramka][b]UWAGA![/b] W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych organ rentowy ma znacznie większą swobodę w zakresie korzystania z dowodu z zeznań świadków i wyjaśnień stron, gdy ZUS czy KRUS musi się opierać na dokumentach.
Tak więc niektóre okresy składkowe i nieskładkowe przy ustalaniu emerytury czy renty mogą być przez organ uwzględnione tylko na podstawie dokumentów (zaświadczeń) lub wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej. Mogą też być uznane orzeczeniem sądu. Sąd przy ich ustalaniu może uwzględniać wszystkie dowody, także z zeznań świadków. [/ramka]
[ramka]
[i][b]Podstawa prawna:[/b]
- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=174592] Ustawa z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, m.in. w postępowaniu sądowym (DzU nr 179, poz. 1843 ze zm.)[/link]
- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167044]Rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 28 września 2002 r. dotyczących opłat za czynności adwokatów i radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego z urzędu (DzU nr 163, poz. 1348[/link] i poz. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167045]1349[/link] ze zmianami)
- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]Kodeks pracy[/link]
- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]Kodeks cywilny[/link]
- [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=906021C3C4F8A71B08066CD633B6506B?id=70930]Kodeks postępowania cywilnego[/link][/i][/ramka]
[ramka][b]Zobacz cały poradnik [link=http://www.rp.pl/temat/564084.html]"Jak radzić sobie w sądzie"[/link][/b][/ramka]