Bogusław Chrabota: Gospodarka i firmy w cieniu wojny w Ukrainie

W przeciwieństwie do opisu, nie da się oceniać gospodarki danego regionu, kraju czy państwa bez odpowiedniego kontekstu. Sama zresztą zasada oceny integruje w sobie obecność kryteriów. W oczywisty sposób są one zmienne.

Publikacja: 07.09.2022 18:00

Bogusław Chrabota: Gospodarka i firmy w cieniu wojny w Ukrainie

Foto: Exclusive

Tegoroczne zestawienie najważniejszych firm dla Polski determinuje szczególna chwila wyboru i okoliczności, w których znalazła się krajowa i europejska gospodarka. A jest to chwila dramatyczna i niebezpieczna. 24 lutego doszło do brutalnej inwazji Rosji na sąsiadującą z nami Ukrainę. Inwazja rozpoczęła masywną i długoterminową wojnę na wyniszczenie.

Tak jak Rosja destabilizuje równowagę gospodarczą w Ukrainie, tak sankcje, jakie nałożył na Moskwę Zachód, destabilizują gospodarkę rosyjską i światową. Wyjątkowo mocno odczuwamy to w Polsce, wystawionej przez swoje sąsiedztwo z teatrem wojny na szczególne utrudnienia. Część z nich już znamy. To deficyt nośników energii, radykalne podwyżki jej cen, szybka konieczność przebudowywania miksu i rozbudowy infrastruktury energetycznej, utrata przez polskie firmy rynków wschodnich, załamanie podaży wielu dóbr, galopująca inflacja i ryzyko rozchwiania budżetu. To echa i następstwa wojny; zapewne nie jedyne, ani ostateczne.

Wszystko to musiało się przełożyć na kryteria oceny znaczenia dla kraju analizowanych przez nas 250 firm. W tym świetle niech nikogo nie dziwi, że w grupie firm strategicznych królują spółki energetyczne. Od ich mocy i efektywności zależy nie tylko – jak w czasie pokoju – dobrostan Polaków, ale bezpieczeństwo państwa. Właśnie przed tymi firmami także największe wyzwania przez dłużej niż dekadę. Kryzys na linii dostaw nośników energii ze wschodu przerodzi się w problem takiej ich przebudowy (technologia, kwestie własnościowe, reorientacja surowcowa), by zapewniły bezpieczeństwo polskiej energetyki w nowym układzie geostrategicznym.

Osobną kwestią jest sytuacja finansów państwa i jego obywateli; właśnie troska o pieniądz jest przyczyną, wskutek której w grupie firm finansowych najważniejsze są tradycyjne firmy ubezpieczeniowe i wielkie banki. Trudno kwestionować, że są dziś ważniejsze od błyskotliwych i nowatorskich fin-techów. Polska bardziej bowiem dziś potrzebuje stabilności niż eksperymentu.

Czytaj więcej

„Najważniejsze firmy dla Polski”. Kto zwyciężył w rankingu?

I firmy „niefinansowe” na koniec. Tu jest miejsce dla wielkich firm produkcyjnych i handlowych. Ten wybór świadczy, jak ważny jest dla nas stabilny rynek, równoważnie popytu i podaży. Bo wojna niesie z sobą zwykle niedobory. Nie będzie ich, jeśli będziemy mieli zdrowy rynek producenta i handlowca.

Podsumowując: na naszym wyborze po raz pierwszy zaciążyła w znaczący sposób polityka. Bardziej, niż kiedykolwiek. Można tylko mieć nadzieję, że w przyszłym roku nasze prace zdeterminują już inne kryteria i okoliczności. Ale czy wtedy zmienią się firmy-liderzy? W tej sprawie nie mam wcale pewności.

Najważniejsze firmy
Strategiczne sektory dla regionów i całej gospodarki
Najważniejsze firmy
Czas zmian. Jak przekuć wyzwania w szanse?
Najważniejsze firmy
Gospodarka za dwie dekady. Które branże będą strategiczne?
Najważniejsze firmy
Inwestorzy odreagowują pandemię. Ci najwięksi chcą wydać miliardy
Najważniejsze firmy
Płacowa przewaga prywatnych firm