Pomóżmy dzieciom twórczo myśleć

Publikacja: 19.12.2011 09:00

Monika Janusz-Lorkowska

Monika Janusz-Lorkowska

Foto: Archiwum

Specjalne dodatki pod hasłem „nauka" ukazują się raczej we wrześniu. To wtedy media prześcigają się w przeglądach metod kształcenia i obfitują w porady ekspertów. Podejmowanie takiego tematu w tygodniu poprzedzającym święta może dziwić. Ale zabieg jest celowy. Przecież to właśnie w tym okresie wydajemy najwięcej pieniędzy na prezenty dla dzieci. Sama Wigilia zaś to czas, kiedy poświęcamy im więcej niż zazwyczaj troski i uwagi.

Podczas rozmów z członkami jury konkursu „Świat przyjazny dziecku" organizowanego co roku w Warszawie przez Komitet Ochrony Praw Dziecka, który nagradza i wskazuje najciekawsze, mądrze zaprojektowane przedmioty dla dzieci, dowiedziałam się, że najczęściej kupujemy bezrefleksyjnie. Ulegamy presji rozmaitych środowisk i modom na bakugany, różnego typu konsole, fosforyzujące klocki, zmieniające kolory kubki. Podkreślenie więc faktu, że za pomocą zabawek, książek, gier i filmów kształtujemy osobowość naszych dzieci, uznaliśmy za potrzebne właśnie w tym momencie.

Audiobooki, tak popularne dzisiaj kupować czy nie kupować? Rozwijają czy są pójściem na łatwiznę? Ot, posadzimy dziecię przed głośnikami, sami zaś zajmiemy się w tym czasie czymś innym. Wątpliwości rozwiewa pedagog i psycholog Joanna Korczak-Grochowska. Audiobookom mówi zdecydowanie „tak" wyjaśniając ich niebagatelną rolę w rozwoju percepcji.

Doktor Ewa Sokołowska z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie mówi z kolei o dobrodziejstwie gier planszowych. Przypomina nie tylko o tym, że przeżywające dziś renesans planszówki mogą być alternatywą dla gier komputerowych, ale też wyjaśnia, w jaki sposób gry zespołowe i emocje im towarzyszące pomagają wyrobić w dziecku pewne pożądane społecznie postawy i uczą je panowania nad własnymi emocjami. Napięcie towarzyszące rozgrywkom przy planszy porównuje do napięcia, jakie przeżywa dziecko w momencie sprawdzania jego umiejętności w szkole. – Można przypuszczać, że gdy poradzi sobie ze stresem podczas gry, to pokona również stres przy tablicy –wskazuje.

W dodatku, który trzymają państwo w dłoniach, polecamy edukacyjne książki, gry planszowe, filmy animowane, audiobooki. Szerzej przybliżone są książki nowe w Polsce, a znane od lat i popularne na świecie, opowiadające dzieciom o kulturze japońskiej, tzw. japoniki. Także seria dla najmłodszych – „D.O.M.E.K.", „D.E.S.I.G.N.", „M.O.D.A." i „S.Z.T.U.K.A." Te książki okazały się hitami, bo ich autorzy znaleźli atrakcyjną formułę na przekazanie małym czytelnikom wiedzy z tak trudnych dziedzin jak architektura, sztuka współczesna czy ikony designu.

Krytyk filmowy „Rz" Rafał Świątek na przykładzie hollywoodzkich animacji pokazuje, jak komercja wkroczyła w świat bajek. Produkcjom zza oceanu przeciwstawia filmy animowane z Japonii i Europy, gdzie rysunkowe fabuły traktuje się jak dzieła sztuki, które powinny stawiać młodym widzom intelektualne i estetyczne wymagania.

W wywiadzie z doktor Sokołowską, tłumaczącą mi.in. czym tak naprawdę jest edukacja poprzez zabawę, mowa o problemie przestymulowywania dzieci i młodzieży. Muszą się coraz więcej uczyć, a coraz mniej czasu pozostaje na bardzo ważną dla ich rozwoju zabawę.  Jednocześnie dobrze zaplanowana zabawa, czy mądrze podsunięta zabawka, mogą odgrywać obie role. Przywoływany w rozmowie Lew Wygotski, o którym mówi się , że to Mozart psychologii, uważa, że najważniejsze to przekazać dzieciom kulturowe narzędzia myślenia i tworzenia. Narzędzia te to znaki, symbole, mapy, liczby, wykresy, język. Gdy młodzi stosują narzędzia kulturowe, na początku chociażby w grach planszowych czy podczas czytania lektur z tzw. zrozumieniem, to rozwijają w sobie nowe cechy psychologiczne nazywane umiejętnościami. Są to też tzw. przyzwyczajenia mentalne, których potrzebujemy, aby odnieść sukces w określonych obszarach intelektualnych lub twórczych. Dopiero wówczas można patrzeć na świat, jak ujął to Zaporożec, który był zwolennikiem Wygotskiego, poprzez „okulary ludzkiej kultury".

Specjalne dodatki pod hasłem „nauka" ukazują się raczej we wrześniu. To wtedy media prześcigają się w przeglądach metod kształcenia i obfitują w porady ekspertów. Podejmowanie takiego tematu w tygodniu poprzedzającym święta może dziwić. Ale zabieg jest celowy. Przecież to właśnie w tym okresie wydajemy najwięcej pieniędzy na prezenty dla dzieci. Sama Wigilia zaś to czas, kiedy poświęcamy im więcej niż zazwyczaj troski i uwagi.

Pozostało 88% artykułu
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Laury dla laureatek Nobla