Grupa LOTOS coraz mocniej stawia na wodór i inne paliwa alternatywne

Materiał powstał we współpracy z firmą Lotos

Cały polski – a także unijny i globalny – sektor energetyczny czeka transformacja związana z ochroną klimatu. W Europie kierunki zmian określa Zielony Ład, a celem jest dojście UE do neutralności klimatycznej w 2050 r. W kraju rytm transformacji wyznacza polityka energetyczna Polski do 2040 r. (PEP2040).

Działające w branży podmioty czeka więc zmiana tradycyjnego modelu działalności. Dlatego nowoczesne koncerny szukają nowych technologii i możliwości wykorzystania mocy produkcyjnych. Wśród nich jest Grupa LOTOS, która intensywnie rozwija projekty związane m.in. z paliwami alternatywnymi. Celem jest dywersyfikacja działalności i budowa przewag konkurencyjnych w nowych segmentach rynku, gdyż w perspektywie kilkunastu lat tradycyjne paliwa węglowodorowe będą stopniowo tracić na popularności.

Grupa LOTOS od lat prowadzi projekty badawczo-rozwojowe dotyczące przyjaznych środowisku paliw przyszłości. Chodzi zarówno o energię elektryczną, jak i paliwa gazowe, takie jak CNG, LNG oraz przede wszystkich wodór, który może być używany w transporcie, a także zarówno do produkcji, jak i magazynowania energii.

W stronę zielonego wodoru

Grupa LOTOS jest w czołówce producentów wodoru w kraju. Wytwarza go ok. 16,5 t/h. Instalacja odzysku zwiększa zdolności produkcyjne o dodatkową 1 t/h. Teraz chce się skupić na produkcji ekologicznej odmiany wodoru (tzw. zielonej), co pozwoli ograniczyć emisję CO2 w koncernie i wypełniać Narodowy Cel Wskaźnikowy w produkcji paliw silnikowych. Zielony wodór to także pomysł koncernu na przyszłość, gdyż UE mocno stawia na to paliwo.

Gdańska rafineria uruchomiła program inwestycyjny Green H2, w ramach którego chce zbudować wielkoskalową instalację do produkcji zielonego wodoru. Wybrała już doradców strategicznych i technicznych oraz zakończyła wstępne analizy. Złożyła też wniosek do Innovation Fund o dofinansowanie. Decyzje w sprawie szczegółów programu powinny zapaść w 2021 r.

Pierwszym krokiem w ramach programu jest pilotaż, który pozwoli stworzyć instalację elektrolizy w mniejszej skali, rozbudowaną o funkcjonalności takie jak magazyn wodoru oraz ogniwa paliwowe. Tak zaprojektowana instalacja będzie docelową konfiguracją dla projektu w dużej skali, obliczonego nie tylko na produkcję wodoru dla rafinerii, ale też na udział w rynku mocy, świadczenie usług na rynku bilansującym, a w przyszłości także świadczenie usług na rzecz operatorów farm wiatrowych na Bałtyku. Lokalizacja rafinerii Grupy LOTOS oznacza wyjątkowo sprzyjające warunki dla współpracy z planowanymi farmami wiatrowymi na morzu. Ponadto struktura geologiczna lokalizacji pozwala magazynować wodór w kawernach solnych, by następnie wykorzystywać go do produkcji energii w okresach zwiększonego zapotrzebowania. Partnerem projektu są Polskie Sieci Elektroenergetyczne, operator krajowego systemu przesyłowego.

– Będziemy pobierali prąd za pośrednictwem sieci przesyłowej, w drodze elektrolizy wyodrębniali wodór i magazynowali go. Samo magazynowanie nie jest rzeczą prostą i oczywistą, ale w LOTOSIE mamy już pewne doświadczenia w tym zakresie. W momencie większego zapotrzebowania na energię w sieci, np. w przypadku wystąpienia niedoborów, będziemy mogli wykorzystać nasz zmagazynowany wodór i wytworzyć prąd – tłumaczy Piotr Kociński, doradca zarządu Grupy LOTOS ds. wodorowych.

Do zasilania ogniw wodorowych napędzających silniki elektryczne potrzebny jest natomiast wodór o bardzo wysokiej czystości (99,999 proc.). Dlatego Grupa LOTOS realizuje również projekt Pure H2, w ramach którego powstaje instalacja do oczyszczania i dystrybucji wodoru i punkty tankowania. LOTOS zamierza wytwarzać aż ok. 160 kg czystego wodoru na godzinę. Wartość inwestycji to niemal 10 mln euro, w tym 20 proc. będzie pochodzić ze środków unijnych w ramach programu „Łącząc Europę" (ang. Connecting Europe Facility, CEF).

Koncern uczestniczy także w Pakiecie na rzecz Czystego Transportu i w pracach Ministerstwa Klimatu nad narodową strategią wodorową.

Cel: ekologiczny transport

Grupa LOTOS szuka również możliwości zastosowania wodoru ? w pierwszej kolejności w transporcie miejskim. Spółka podpisała z Rzeszowem list intencyjny o współpracy w zakresie dostaw wodoru i infrastruktury do jego tankowania. Podobne porozumienia firma zawarła z Gdynią, Tczewem i Wejherowem.