- Udało się, ale by mówić o tym, czy technologia będzie mogła być stosowana na szerszą skalę, potrzeba kolejnych badań – mówi prof. Krzysztof Cybulski, dyrektor kopalni Barbara.
Prace nad projektem HUGE kosztowały 3,1 mln euro, były współfinansowane ze środków unijnych i trwały prawie dwa lata. Najpierw 30 m pod ziemią przygotowywano pokład i wyrobiska, doprowadzono sprężone azot i powietrze. Miejsce zgazowania obudowano betonową tamą (dziś, gdy eksperyment zakończono, rozebraną).
Do miejsca zgazowania węgla prowadzi 800-mm lutnia (wąska rura, przez którą trzeba się przecisnąć, by zobaczyć kawernę po zgazowaniu paliwa). Samo podpalanie węgla trwało ok. 2 godziny, a 22 tony surowca paliły się przez 16 dni na długości 14 m, surowiec zgaszono potem azotem.
- To ewenement w kopalni, że węgiel się podpala, a nie gasi, bo przecież w każdym zakładzie wydobywczym ogień pod ziemią to zagrożenie – mówi prof. Cybulski. Po co zgazowywać węgiel pod ziemią? To jedna z czystych technologii węglowych. Pozwala na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, która powstaje po tradycyjnym spalaniu węgla w elektrowniach czy elektrociepłowniach. Paliwa nie trzeba wydobywać na powierzchnię, a to także ogranicza koszty.
- W procesie zgazowania uzyskujemy m. in. wodór i tlenek węgla, gazy syntetyczne, które mogą być wykorzystane na powierzchni do produkcji energii czy paliw – tłumaczy prof. Krzysztof Stańczyk z Głównego Instytutu Górnictwa (GIG) nadzorującego projekt HUGE (do GIG należy kopalnia Barbara). - To była pierwsza taka próba w Europie od lat 90. Pokazała, że zgazowanie węgla w podziemnym reaktorze działa. Ale to nie koniec badań. 1 lipca ruszamy z projektem HUGE2 wartym 1,6 mln euro. Będziemy badać aspekty środowiskowe tego procesu, bo są obawy, że mógłby on zaszkodzić wodom gruntowym – tłumaczy. Poza tym wciąż trzeba sprawdzać bezpieczeństwo i opłacalność podziemnego zgazowania węgla. Podobne badania są prowadzone na większych głębokościach m.in. w Chinach, Australii czy Kanadzie. Dla Polski, gdzie gospodarka oparta jest głównie na węglu w kontekście unijnego pakietu klimatycznego prace nad zgazowaniem węgla są niezmiernie istotne.
