AI zaprząta głowy przedsiębiorcom

Wdrażanie technologii bazującej na sztucznej inteligencji staje się obecnie warunkiem utrzymania konkurencyjnej pozycji przez przedsiębiorstwa. Jednak efektywne przeprowadzenie tego procesu jest skomplikowane i wiąże się z wieloma barierami. Nic dziwnego więc, że – jak podają przedsiębiorcy ankietowani przez „Rzeczpospolitą” – wśród największych wyzwań czekających na polskie firmy w najbliższym czasie są właśnie automatyzacja (32,8 proc. wskazań) oraz AI (31,3 proc.).

Brakuje fachowców, ale u nas nieco mniej

Te wyniki – w zestawieniu z najnowszym badaniem Dell Technologies – pokazują, że przed przedsiębiorcami jest wiele do zrobienia. Bo ucieczka od tej technologicznej zmiany jest nierealna. 81 proc. firm z Polski i świata twierdzi, że sztuczna inteligencja znacząco zmieni funkcjonowanie biznesu w przyszłości, przy czym wśród najszybciej rosnących przedsiębiorstw (podmioty notujące w ub.r. wzrost przychodów o co najmniej 25 proc.) ów odsetek jest jeszcze wyższy i przekracza 90 proc.

Wśród ankietowanych przez Dell na świecie (badania prowadzono w 40 krajach, w tym w Polsce) panuje duży optymizm dotyczący AI. Respondenci widzą transformacyjny potencjał tej technologii w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa IT oraz podniesienia produktywności (po 52 proc.), czy wzrostu jakości obsługi klienta (51 proc.). Jednakże, podobnie jak w przypadku badań „Rzeczpospolitej”, dostrzegają też liczne bariery. Jakie? Od braku rąk do pracy, przez kwestie dotyczące prywatności danych oraz bezpieczeństwa, po brak budżetu na wdrożenia AI i problem z przestarzałym lub zbyt złożonym środowiskiem IT (w badaniu Dell o obu kwestiach mówi aż 29 proc. firm).

Analitycy nie mają wątpliwości, że kluczowy problem to jednak niedobór specjalistów w dziedzinie AI. Jak tłumaczy Niklas Enge, dyrektor polskiego oddziału firmy Progress, deficyt ekspertów jest bezpośrednim wynikiem gwałtownego rozwoju systemów sztucznej inteligencji. Zwraca on uwagę, że tempo, w jakim one powstają, często przewyższa możliwości specjalistów do pełnego zrozumienia ich potencjału i przeprowadzenia dogłębnych badań, w rezultacie czego obserwujemy powstawanie tzw. luki wiedzy (z ang. knowledge gap).

– To istotny problem, ponieważ wiele firm zdaje sobie sprawę z konieczności implementacji AI, ale nie posiada rzeczywistej wiedzy na temat tej technologii. W związku z tym przedsiębiorstwa poszukują wsparcia u zewnętrznych ekspertów – komentuje Enge.

Ich deficyt to globalny problem. Co ważne, nad Wisłą jego skala jest nieco niższa. Ponad 295 tys. osób tworzy jedną z największych baz talentów w Europie, a wysokie umiejętności rodzimych programistów potwierdzają topowe miejsca w różnego rodzaju międzynarodowych rankingach, jak choćby trzecie miejsce w  HackerRank.

Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, dyrektor konsultingu w Ayming Polska, zauważa, iż dzięki temu nasz kraj ma potencjał, by wytworzyć ekosystem firm rozwijających przełomowe technologie oraz przyciągnąć dużych, globalnych graczy poszukujących nie tylko oszczędności kosztów.

Optymistą jest też Dariusz Piotrowski, dyrektor zarządzający Dell Technologies Polska. Według niego w kontekście AI mamy do wykorzystania ogromną szansę. – Badania pokazują, że znacznie lepiej radzimy sobie z pozyskiwaniem odpowiednich talentów. Wciąż nieco ponad połowa respondentów, czyli 55 proc., wskazuje, że jest to problem, ale globalnie nie radzi sobie z tym znacznie więcej, bo 67 proc. firm – zaznacza Piotrowski.

Liczne rafy dla nowej technologii

Ale wyzwań związanych z AI jest więcej. Chodzi np. o kwestię zarządzania danymi. Niklas Enge wskazuje, iż firmy zadają sobie pytanie, skąd dokładnie pochodzą generowane przez sztuczną inteligencję treści. Nie mogąc dotrzeć do ich źródła, część przedsiębiorstw zdecydowała się na wprowadzenie ścisłych regulacji dotyczących wykorzystania generatywnych modeli AI (genAI) przez ich personel.

– Wynika to z faktu, że przedsiębiorstwa obawiają się konsekwencji użytkowania generowanych przez sztuczną inteligencję zasobów. Zdarza się bowiem, że oferowane przez AI informacje, w mniejszym lub większym stopniu odzwierciedlają osobiste przekonania osób, które pracowały nad jej zestawami treści treningowych. Fakt ten stwarza ryzyko tendencyjności danych. Problem ten jest niebezpieczny dla przedsiębiorstw, szczególnie pod kątem ich reputacji – przekonuje dyrektor w firmie Progress.

Bezpieczeństwo danych w kontekście AI ma też inne oblicze. Chodzi o ochronę firmowej własności intelektualnej i obawy, że umieszczenie ich w narzędziu genAI może dać do nich dostęp trzeciej stronie. Z najnowszych badań Dell Technologies wynika, że aż 73 proc. firm boi się takiej utraty cennych zasobów.