Reklama

Dieta jaskiniowców była urozmaicona

Już w epoce kamienia ludzie przyrządzali pożywienie roślinne za pomocą ognia, a posiłki zjadali wspólnie.

Aktualizacja: 11.01.2020 21:50 Publikacja: 09.01.2020 19:17

Jaskinia Border

Jaskinia Border

Foto: fot. mat. pras.

W grocie Border, położonej na granicy Republiki Południowej Afryki i Eswatini (d. Suazi), naukowcy francuscy odkopali pozostałości roślin, które poddane były obróbce termicznej. Znaleźli je w warstwie, której wiek określili na 170 tys. lat. To pozostałości po posiłku – małe fragmenty upieczonych korzeni i bulw.

Wykopaliska rzucają nowe światło na prawdziwą dietę paleo. Okazuje się, że ta modna dziś i coraz częściej stosowana różni się od prehistorycznej dość znacznie.

Grillowali od zawsze

Jak wskazuje odkrycie dokonane przez badaczy z laboratorium PACEA w Bordeaux, z jedzeniem pieczonych, smażonych czy duszonych potraw roślinnych ludzkość nie musiała czekać do chwili, aż pojawią się bary, kantyny i restauracje bio. To przekonanie pokutuje w powszechnej opinii od co najmniej półtora stulecia, czyli od czasu, gdy rozwinęła się archeologia: nasi prehistoryczni przodkowie mieli się żywić wyłącznie mięsem i tłuszczem, w dodatku ledwie przypieczonym. Tymczasem „jaskiniowcy” jadali grillowane rośliny już przed 170 tysiącami lat. Przyrządzali je w podobnie, jak współcześnie postępuje się z maniokiem, imbirem czy szparagami. Temu zagadnieniu poświęcony jest artykuł opublikowany w styczniowym numerze przez prestiżowe naukowe pismo „Science”.

Jaskinia Border jest stanowiskiem archeologicznym dokumentującym wczesną historię homo sapiens. Odnalezione resztki pozostawili – prawdopodobnie przez przypadek, nieuwagę lub zapomnienie – ludzie, których antropolodzy zaliczają do najstarszych przedstawicieli gatunku homo sapiens. Pozostałości posiłku wzbudziły zainteresowanie archeobotaników.

Kulinarne zaskoczenie

– Dotychczas wątpiliśmy, aby takie posiłki spożywano w tak zamierzchłych czasach – wyjaśnia współautor artykułu w „Science”, prof. Francesco d’Errico. – Owszem, przypuszczaliśmy, że nasi dalecy przodkowie gotowali, piekli rośliny, aby ułatwić ich połykanie i trawienie. Od pewnego czasu domyślaliśmy się, że już neandertalczycy jadali bulwy, kłącza, mniej więcej właśnie w tym okresie, ale dysponowaliśmy jedynie poszlakami, a nie rzetelnymi dowodami; poszlaki te to minimalne ilości skrobi w kamieniu nazębnym oraz mikroskopijne cząsteczki skrobi na narzędziach z tej epoki – dodaje profesor.

Reklama
Reklama

W grupie smakowało lepiej

Dokonane odkrycie wskazuje, że rośliny, podobnie jak mięso, były przynoszone do jaskini i dopiero tam przyrządzane, a nie spożywane okazjonalnie, podczas wędrówek, natychmiast po ich wykopaniu, zerwaniu, itp.

– Miejsce, w którym znaleźliśmy je w jaskini, zakątek prawdziwie kuchenny, wskazuje, że łowcy zbieracze odnajdywali rośliny, transportowali je i przyrządzali z użyciem ognia, aby je zjadać wspólnie, w grupie społecznej – podkreśla prof. d’Errico.

Badacze zdołali zidentyfikować gatunek spożywanej rośliny – to Hypoxis angustifolia. Należy do rodziny przyklękowatych (Hypoxidaceae), obejmującej 90 gatunków występujących w strefie klimatu tropikalnego i subtropikalnego z wyjątkiem Europy, przy czym większość gatunków pochodzi z południowej Afryki. Roślina ta, z podziemnym kłączem, czasem bulwiasto zgrubiałym, jest źródłem cukru i wykorzystuje się ją do celów spożywczych i leczniczych.

Zdaniem prof. Errico brzmi to nieco humorystycznie, ale tak wypada tę rzecz ująć: odkrycie to podważa fundamenty popularnej ostatnio diety paleo (paleolitycznej), wytworu współczesnej fantazji, robiącej furorę od kilku lat w bogatych społeczeństwach zachodniej cywilizacji.

Dieta ta składa się wyłącznie z tego, co jadali – w przekonaniu jej twórców – ludzie w paleolicie, czyli w starszej epoce kamienia (łupanego). Współczesna dieta paleo wyklucza wszystko, co pojawiło się w neolicie wraz z rolnictwem około 10 tys. lat temu, a więc nabiał, pieczywo, także cukier. A przecież właśnie wykluczany dziś cukier zawierała Hypoxis angustifolia.

Archeologia
Nowe badania. Ludzie wrócili do życia w ruinach Pompejów
Archeologia
Grobowiec władcy Majów odkryty w Belize. Znalezisko rzuca nowe światło na starożytny świat Mezoameryki
Archeologia
Ważne odkrycie archeologów w Egipcie. Odsłonięto zaginione miasto
Archeologia
Naukowcy rozwiązali zagadkę czaszki „Smoczego Człowieka”. „Wyjaśniliśmy część tajemnic"
Archeologia
Zaskakujące znalezisko na budowie S17. Archeolodzy odkryli szczątki mamuta
Materiał Promocyjny
Firmy coraz częściej stawiają na prestiż
Reklama
Reklama