Digitalizacja przesyłek pocztowych: co z prawami nadawcy i adresata? - minister Adamczyk odpowiada Rzecznikowi Praw Obywatelskich

Bez upoważnienia od odbiorcy Poczta nie będzie mogła dostarczyć mu zdigitalizowanej przesyłki. Natomiast nadawca musi napisać na przesyłce „nie podlega digitalizacji", jeśli nie życzy sobie, aby pracownicy poczty otwierali i skanowali jego przesyłkę. Takie m.in. wyjaśnienia wysłał minister infrastruktury w odpowiedzi na pytania RPO.

Aktualizacja: 18.05.2020 18:46 Publikacja: 18.05.2020 17:08

Digitalizacja przesyłek pocztowych: co z prawami nadawcy i adresata? - minister Adamczyk odpowiada Rzecznikowi Praw Obywatelskich

Foto: AdobeStock

Tarcza antykryzysowa 2.0 wprowadziła nowe zasady dostarczania przesyłek pocztowych, m.in. dała Poczcie Polskiej prawo digitalizowania (zamieniania informacji zawartej na papierze w informację komputerową) przesyłek i dostarczania ich odbiorcy.

Prawo pocztowe znało już taką usługę: nadawca nie mający dostępu do internetu może wysłać przesyłkę tak, by firma świadcząca usługę pocztową dostarczyła ją odbiorcy już elektronicznie. Może też wysłać przesyłkę cyfrową z prośbą o dostarczenie jej w formie tradycyjnej, na papierze. Istotą tzw. hybrydowych usług pocztowych było to, że to nadawca wybierał sposób dostarczenia. Zmiany wprowadzone w Tarczy 2.0 pozwalają taką decyzję podjąć samej Poczcie Polskiej (i tylko jej – przepisy dotyczą bowiem tylko Poczty jako operatora wyznaczonego, o specjalnym statusie). To Poczta Polska może podjąć decyzję o e-doręczeniu, o ile odbiorca jest w stanie odebrać przesyłkę elektronicznie i w taki sam sposób potwierdzić swoją tożsamość.

Czytaj też: Nowa tarcza antykryzysowa: Poczta zajrzy do kopert

Do tych rozwiązań Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił kilka zastrzeżeń i pytań: dlaczego nadawca został pozbawiony prawa decydowania o sposobie doręczenia przesyłki? Przecież to on za to płaci. Skąd Poczta Polska będzie wiedziała, którzy z adresatów mogą odbierać przesyłki w formie cyfrowej? Jak sprawdzi, że posługują się oni właściwymi podpisami cyfrowymi?

RPO podkreśla, że Poczta Polska pełni funkcję operatora wyznaczonego – czyli takiego operatora usług pocztowych, który musi podstawowe usługi wykonywać tak samo na terenie całego kraju, a nie tylko tam, gdzie jest to finansowo opłacalne. Realizując to zadanie operator wyznaczony może liczyć na pomoc finansową z budżetu państwa. Tymczasem Tarcza 2.0 pozwoliła zamykać placówki pocztowe, przez co ludzie mogli stracić dostęp do podstawowych usług pocztowych.

W odpowiedzi przesłanej Rzecznikowi Minister Infrastruktury wyjaśnia, że większość poruszonych kwestii została uregulowana w regulaminie Poczty Polskiej. Wynika z niego, że:

- jeśli nadawca nie życzy sobie doręczenia cyfrowego (nie chce, by ktoś na poczcie otwierał jego przesyłkę, skanował ją i przekazywał dalej), to ma napisać na przesyłce „nie podlega digitalizacji" (§ 6 ust. 2 Regulaminu Poczty Polskiej)

- odbiorca przesyłki musi zaś uprzednio (3 dni przed dostarczeniem przesyłki) upoważnić Pocztę do założenia mu eSkrzynki, do której wpadnie przesyłka (§ 3 ust. 9 Regulaminu). Bez tego upoważnienia przesyłka nie będzie mogła być dostarczona cyfrowo.

Ponadto prawo pocztowe przewiduje, że:

- Poczta Polska ma obowiązek zachować tajemnicę pocztową, a realizacja tego obowiązku podlega Urzędowi Kontroli Elektronicznej. Tajemnicą pocztową objęte są informacje przekazywane w przesyłkach, informacje dotyczące realizowanych przekazów pocztowych, dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub korzystania z tych usług.

Zgodnie z art. 15 zzu6 specustawy covidowej z 2 marca (z kolejnymi nowelizacjami) identyfikacja adresatów będącymi osobami fizycznymi odbywa się poprzez autoryzację profilem zaufanym. Autoryzacja następuje przy pierwszym logowaniu i zakładaniu eSkrzynki. Komunikacja pomiędzy systemem Poczty Polskiej a profilem zaufanym realizowana jest za pomocą szyfrowanego połączenia i zabezpieczona jednym z najnowocześniejszych rozwiązań typu Firewall.

Według zapewnień ministra Adamczyka, przekształcenie korespondencji papierowej w wersję elektroniczną będzie odbywało się przy spełnieniu najwyższych wymagań w zakresie zachowania bezpieczeństwa i poufności informacji.

- Centrum Skanowania Operatora Wyznaczonego posiada certyfikat zgodności z przedmiotową normą w zakresie usługi i przetwarzania i skanowania dokumentów. Obiekty Poczty Polskiej, będące elementem infrastruktury krytycznej Państwa Polskiego są zorganizowane w sposób zapewniający zachowanie tajemnicy pocztowej i bezpieczeństwo obrotu pocztowego – zapewnia minister infrastruktury.

Wskazuje, że w celu zachowania tajemnicy pocztowej i bezpieczeństwa obrotu pocztowego Poczta Polska wdrożyła politykę ochrony osób i mienia, programy uświadamiania i szkolenia, procedury operacyjne i standardy techniczne w tym zakresie, monitorowanie i przeglądy systemu ochrony osób i mienia, system kontroli ruchu osobowego i materiałowego obejmujący m. in.: elektroniczne systemy kontroli dostępu, procedury ograniczonego dostępu do pomieszczeń i przesyłek, plombowanie pojazdów, skrzyń ładunkowych i opakowań zbiorczych przesyłek, przechowywanie przesyłek pocztowych w zamykanych/chronionych pomieszczeniach, systemy zabezpieczenia technicznego, w tym nowoczesne systemy monitoringu wizyjnego.

Minister Adamczyk napisał także, że w ostatnim czasie blisko 3 tysiące placówek pocztowych w skali kraju wydłużyło godziny obsługi. Klienci mogą też ponownie korzystać z usług pocztowych w blisko 200 placówkach zlokalizowanych w centrach i galeriach handlowych.

Tarcza antykryzysowa 2.0 wprowadziła nowe zasady dostarczania przesyłek pocztowych, m.in. dała Poczcie Polskiej prawo digitalizowania (zamieniania informacji zawartej na papierze w informację komputerową) przesyłek i dostarczania ich odbiorcy.

Prawo pocztowe znało już taką usługę: nadawca nie mający dostępu do internetu może wysłać przesyłkę tak, by firma świadcząca usługę pocztową dostarczyła ją odbiorcy już elektronicznie. Może też wysłać przesyłkę cyfrową z prośbą o dostarczenie jej w formie tradycyjnej, na papierze. Istotą tzw. hybrydowych usług pocztowych było to, że to nadawca wybierał sposób dostarczenia. Zmiany wprowadzone w Tarczy 2.0 pozwalają taką decyzję podjąć samej Poczcie Polskiej (i tylko jej – przepisy dotyczą bowiem tylko Poczty jako operatora wyznaczonego, o specjalnym statusie). To Poczta Polska może podjąć decyzję o e-doręczeniu, o ile odbiorca jest w stanie odebrać przesyłkę elektronicznie i w taki sam sposób potwierdzić swoją tożsamość.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP