Co napędza zwyżki cen żywności na świecie

– W przypadku zbóż przyczyną wzrostu cen był z jednej strony spadek produkcji w części krajów będących ważnymi dostawcami zbóż na rynek światowy, w tym m.in. w Unii Europejskiej oraz na Ukrainie – mówi Grzegorz Rykaczewski. – Dodatkowo Rosja ograniczyła eksport ziarna. Z drugiej strony mocno wzrósł popyt. I dotyczy to nie tylko zbóż, ale również roślin oleistych. Efektem odbudowy produkcji zwierzęcej w Chinach jest wyższy import surowców paszowych, w tym głównie zbóż. Dodatkowo rośnie popyt ze strony producentów biokomponentów do paliw – dodaje.

Zwraca uwagę, że pierwsze prognozy na sezon 2021/2022 dla rynku zbóż wskazują na możliwy wzrost światowej produkcji, jednak większa podaż może zostać całkowicie wchłonięta przez wyższe zużycie, pozostawiając światowe zapasy na niezmienionym poziomie. W tym scenariuszu więc wcale nie musi nastąpić silny spadek cen po zbiorach.

Zdaniem Pawła Kowalskiego w większości przypadków zwyżki cen surowców na rynkach światowych przekładają się na ceny krajowe. Na przykład zwyżki cen zbóż na świecie przełożyły się w zeszłym roku na rekordową aktywność eksportową Polski, to ograniczyło podaż na rynku krajowym i wywindowało ceny. Podobna sytuacja była na rynku nabiału.

Grzegorz Rykaczewski zwraca jednak uwagę, że wskaźnik FAO jest odzwierciedleniem cen na rynku światowym i uwzględnia strukturę globalnego handlu surowcami rolnymi. – Brakuje w nim np. komponentu owocowo-warzywnego. Różne są też wagi poszczególnych produktów. W efekcie dynamiki zmian cen na rynku światowym często różnią się od notowanych na gruncie koszyka zakupowego statystycznego Polaka – zauważa ekspert banku Santander.