Mała reprywatyzacja w Warszawie może być niekonstytucyjna

Problemy stolicy związane z realizacją roszczeń z dekretu Bieruta ma rozwiązać mała ustawa reprywatyzacyjna. W czwartek uchwalił ją Sejm. Sama może jednak przysporzyć wielu kłopotów. Wszystko wskazuje bowiem na to, że może naruszać konstytucję.

Pierwokup i odmowa

Chodzi o nowelizację ustawy o gospodarce nieruchomościami (ustawa). Jej autorem jest warszawski ratusz. Jako własną propozycję zgłosiła go grupa senatorów.

17 tys. wniosków dekretowych wpłynęło do warszawskiego ratusza

– Nowela pomoże rozwiązać najbardziej palące problemy stolicy, jak handel roszczeniami czy zwroty działek, na których stoją szkoły czy przedszkola – wyjaśnia Jarosław Jóźwiak wiceprezydent miasta.

Nowela przyznaje miastu prawo pierwokupu roszczeń i prawa użytkowania wieczystego ustanowionego na rzecz roszczeń dekretowych. Władze miasta będą płacić sprzedającemu cenę, jaką ustalił on z potencjalnym kupcem. Jednocześnie nowela przewiduje, że handel roszczeniami będzie mógł się odbywać wyłącznie w formie aktu notarialnego.

– Chodzi o to, by mieć nad nim kontrolę – tłumaczy wiceprezydent Jóźwiak.

Nowela zawiera też długą listę wyłączeń z ustanowienia prawa użytkowania do nieruchomości (art. 214a tej ustawy.) Będzie go można odmówić m.in. dla gruntów przeznaczonych pod cele publiczne, o których mówi art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, m.in. pod szkoły, przedszkola, szpitale etc. Przepis nic nie mówi o odszkodowaniu czy też nieruchomościach zamiennych.

Wątpliwy przepis

Od początku prac nad projektem przepis ten jest bardzo krytykowany. Negatywną opinię wystawiło mu nawet Biuro Analiz Sejmowych. Dekretowcy nie zostawiają na nim suchej nitki.

– Przepis narusza art. 64 konstytucji, który chroni prawo własności – uważa Ryszard Grzesiuła ze stowarzyszenia Dekretowiec. – Jest bowiem tak skonstruowany, że miasto praktycznie zawsze będzie mogło odmówić ustanowienia prawa użytkowania wieczystego, i to bez prawa do odszkodowania lub zamiennej nieruchomości. Art. 6 ustawy przewiduje bowiem, że celem publicznym mogą być cele wymienione przez odrębne ustawy, a jest ich 200.

3,8 tys. postępowań o zwrot nieruchomości warszawskich toczy się obecnie

Zdaniem Grzesiuły taka odmowa to wywłaszczenie. A jeżeli tak, to należy się za nie odszkodowanie. A tego nie ma.