Historia Archipelagu Gułag w ZSRR - IPN

Rozmowa: Prof. Jurij Szapował, Ukraińska Akademia Nauk

Publikacja: 04.11.2011 01:26

Prof. Jurij Szapował, Ukraińska Akademia Nauk

Prof. Jurij Szapował, Ukraińska Akademia Nauk

Foto: Archiwum

Po co Związkowi Sowieckiemu był Archipelag Gułag?

Prof. Jurij Szapował:

Z jednej strony do pozbywania się przeciwników politycznych. Z drugiej strony, było to olbrzymie przedsiębiorstwo gospodarcze. Miliony więźniów wykonywały za darmo olbrzymie prace dla reżimu.

Więźniowie budowali Kanał Białomorski, pracowali w kopalniach czy wycinali drzewa. Nikołaj Bucharin mówił, że w ten sposób wykuty zostanie nowy sowiecki człowiek.

To raczej trudne, bo większość ludzi z łagrów nie wychodziła żywo.

To prawda. Zresztą i sam Bucharin padł ich ofiarą. W latach 30. łagry wypełniły się komunistami.

Ilu Ukraińców przewinęło się przez sowiecki system obozów?

Po 1944 roku z samej zachodniej części Ukrainy wywieziono pół miliona ludzi. Wcześniej podczas przymusowej kolektywizacji represjonowano miliony. Do łagrów i katowni NKWD trafiali ukraińscy działacze niepodległościowi, kułacy, a nawet ukraińscy pracownicy sowieckiej administracji.

Aleksander Wat w „Moim wieku" pisał z podziwem, że Ukraińcy w sowieckich więzieniach trzymali się bardzo dobrze i okazywali sobie solidarność.

To była nasza słynna cecha.

Solidarność Ukraińcy okazywali także innym więźniom. Należy bowiem pamiętać, że sowieckie represje były straszliwym doświadczeniem całej wschodniej części kontynentu. Ukraińców, Polaków, mieszkańców państw bałtyckich, a także Rosjan.

To było doświadczenie ponadnarodowe.

Po co o tym mówić teraz, gdy Związku Sowieckiego dawno nie ma?

Bo niestety w Rosji mamy obecnie do czynienia z „restalinizacją". Zacieraniem pamięci o komunistycznych zbrodniach. Zjawisko to występuje niestety także na Ukrainie. Musimy z tym walczyć.

—rozmawiał Piotr Zychowicz

Prof. Jurij Szapował dziś o 10.30 w Hotelu Grand w Łodzi (Piotrkowska 72) wygłosi referat pt. „Ukraińcy na Sołówkach". To jeden z punktów trwającej właśnie międzynarodowej konferencji IPN „Sowiecki system obozów i więzień". „Rzeczpospolita" objęła patronat medialny nad imprezą

Po co Związkowi Sowieckiemu był Archipelag Gułag?

Prof. Jurij Szapował:

Pozostało 96% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!