To główne wnioski płynące z dyskusji „Gospodarka o obiegu zamkniętym – perspektywa krajowa i unijna", która odbyła się w trakcie drugiego dnia Sympozjum Gospodarka i Administracji Publiczna w Zakopanem.

Gospodarka o obiegu zamkniętym (ang. circular economy – CE) jest stosunkowo nową hierarchią postępowania z produktami i odpadami, szeroko propagowaną przez Komisję Europejską - wskazywała w wystąpieniu poprzedzającym panel dyskusyjny, prof. AGH dr hab. Joanna Kulczycka.

Jak podkreślała, głównymi założeniami CE to minimalizowanie marnotrawstwa, zapewnienie racjonalnego zużycia zasobów, efektywniejsze wykorzystanie surowców, zwiększenie odzysku i recyklingu. - Polska jest krajem w którym konsumuje się dużo. Przeciętny Polak zużywa 46 kg zasobów dziennie – mówiła Kulczycka, wskazując, że w tę statystykę wchodzą między innymi biomasa i surowce. Pytanie czy jesteśmy w stanie z tej konsumpcji w części zrezygnować.

- Gdyby udało nam się się zwiększyć zasobooszczędność to byłoby dążenie do gospodarki o obiegu zamkniętym, czyli opartej na symbiozie - mówiła.

Obecnie kluczowym wyzwaniem związanym z przechodzeniem na gospodarkę cyrkulacyjną jest zwiększenie zaangażowania zarówno przedsiębiorców, jak i konsumentów.

- Należy być odpowiedzialnym w całym łańcuchu wartości - od fazy projektowania produktu do jego końcowego zagospodarowania. Oznacza to, że firma jest zainteresowana i świadoma skąd i od kogo pozyskuje surowce i półprodukty, oraz co się dzieje z wytwarzanymi przez nią odpadami – w jaki sposób zostaną zagospodarowane – mówiła naukowiec. - Projektujemy, produkujemy i konsumujemy tak aby na każdym etapie dało się odzyskać maksymalnie dużo zasobów – tłumaczyła.

Aby faktycznie przejść na taki model gospodarczy konieczne jest zatem wypracowanie i rozwój nowych modeli biznesowych i rynkowych (właściwy sposób postępowania z produktami a następnie odpadami) poprzez wspieranie innowacyjnych rozwiązań odzysku surowców z odpadów, a także promowanie odpowiedzialnych zachowań konsumentów.

Herbert Wirth, były prezes koncernu miedziowego KGHM, a obecnie pracownik naukowy w Zakładzie Ekonomiki Przemysłu i Geoekonomii Politechniki Wrocławskiej, mówił, że trendy światowe pokazują, że w branży wydobywczej, aby pozyskać tonę materiału trzeba urabiać coraz więcej skały. Gdzie zatem kopalnie mogą szukać źródło oszczędności?

- W recyklingu. To jedyna droga – uważa Wirth. To także minimalizowanie odpadów, czyli „rabowanie" tylko tych skał, które powinny być wyeksploatowane. To także wybieranie i dostosowywanie najnowocześniejszych technologii – mówił. Wskazał u na programy inteligentnych kopalń program, które rozwija coraz więcej koncernów wydobywczych.

O doświadczeniach na tym polu w branży ciepłowniczej opowiadał Jacek Ławrecki z Fortum Power and Heat Polska. Jak mówił, firma realizuje inwestycję w Zabrzu w której połowa paliwa będzie pochodziła z odpadów a tylko połowa to węgiel. - Ta elektrociepłowni będzie elastyczna. Będziemy mogli w zależności od dostępności odpadów regulować ich udział w spalaniu – tłumaczył Ławrecki.

- Zastanawiamy się jednak jak potraktować obieg zamknięty bardziej dosłownie – mówił, wskazując na przykładu w Finlandii i Szwecji. W tych krajach Fortum eksperymentuje z czymś co nazywa się otwartymi sieciami ciepłowniczymi.