Na podstawie tej regulacji osoby represjonowane w okresie Polskiej Republiki Ludowej mogą dochodzić odszkodowań.
Jutro Trybunał Konstytucyjny ma zbadać, czy represjonowani z przyczyn politycznych w PRL powinni mieć prawo do odszkodowań już za samo wydanie wobec nich decyzji o pozbawieniu wolności, a nie tylko za faktyczne aresztowanie lub internowanie.
Kolejne zastrzeżenia do regulacji zgłosił tymczasem Rzecznik Praw Obywatelskich. Chodzi o jej zakres podmiotowy. Otóż, zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, uprawnienia do odszkodowania od Skarbu Państwa za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wykonania orzeczenia albo decyzji przysługują również osobom, mieszkającym obecnie bądź w chwili śmierci w Polsce.
Jednym z warunków uzyskania uprawnień do odszkodowania i zadośćuczynienia wyrządzonych represjami radzieckich organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego jest to, by osoba represjonowana mieszkała w chwili składania wniosku, bądź w chwili śmierci w Polsce (tak orzekł Sąd Najwyższy V KKN 127/00).
- Ustawodawca w katalogu osób uprawnionych do ubiegania się o odszkodowanie pominął zatem osoby, które były obywatelami Polski i zginęły podczas walki o jej niepodległość. Ich działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego została rozpoczęta na terytorium Polski, ale następnie wskutek przesunięcia granic była już kontynuowana po 1946 r. poza terytorium państwa polskiego – pisze zastępca RPO, Stanisław Trociuk.
