Sąd o dekomunizacji nazw ulic: nie wszystko co stare musi kojarzyć się z PRL - wyrok WSA

Dekomunizacja nie musi polegać na zastępowaniu niesłusznych bohaterów słusznymi, a zmieniana data to nie zawsze rocznica zdarzeń z czasów władzy ludowej.

Aktualizacja: 25.06.2018 20:34 Publikacja: 25.06.2018 18:00

Sąd o dekomunizacji nazw ulic: nie wszystko co stare musi kojarzyć się z PRL - wyrok WSA

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński

Do takiego wniosku doszedł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Uchylił on zarządzenie zastępcze wojewody łódzkiego zmieniające w Rudzie (gmina Wieliszew) nazwę ulicy 18 Stycznia na gen. Władysława Andersa. Jego zdaniem władze tej miejscowości mogą iść za głosem mieszkańców i nadać jej nazwę bardziej neutralną.

Czytaj też:

Nowi patroni ulic wygodni dla PiS

O dekomunizacji ulic rozstrzyga opinia Instytutu Pamięci Narodowej

Wojewoda zmianę nazwy tłumaczył tym, że 18 stycznia 1945 r. do Rudy wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej. Zgodnie zaś z propagandową praktyką władz komunistycznych wydarzenie to uznawano za „dzień wyzwolenia" oraz powód do wyrażania wdzięczności wyzwolonej społeczności wobec Armii Czerwonej. Dlatego uznał, że nie ma wyjścia i nazwę zmienić trzeba. Taki obowiązek nakłada na niego ustawa z 2 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego.

Opinii wojewody nie podzielili radni ani mieszkańcy Rudy. Tłumaczyli, że przyzwyczaili się do nazwy ulicy. Ich zdaniem 18 stycznia to ważna dla nich data. Symbolizuje jej wyzwolenie spod okupacji hitlerowskiej. Nikt nie wiąże jej z Armią Czerwoną.

Gmina Wieluń wniosła skargę do łódzkiego WSA. Napisała w niej, że w Rudzie nie zmieniono nazwy, bo zdaniem radnych nie była ona związana z komunizmem. Poza tym wśród mieszkańców Rudy przeprowadzono ankietę. Większość uczestników opowiedziała się za pozostawieniem ul. 18 Stycznia, a były też propozycje nazwania tej ulicy: Rudzka, Bursztynowa, Wieluńska i Wyzwolenia. Ostatecznie do biura Rady Miejskiej wpłynęło pismo od mieszkańców wsi Ruda z propozycją zmiany nazwy ulicy – z 18 Stycznia na Wieluńska (a nie Andersa).

WSA uchylił zarządzenie wojewody. Sąd nie miał wątpliwości: ustawa dekomunizacyjna nakazuje zmianę nazw ulic. W tym wypadku jednak wojewoda w ogóle się nie zastanawiał, czy data 18 stycznia kojarzy się wyłącznie z Armią Czerwoną. W decyzji zacytował jedynie ogólną opinię IPN dotyczącą dat styczniowych.

WSA zauważył też, że uzasadnienie zarządzeń zastępczych wojewody zmieniających nazwy ulic związanych z datami styczniowymi w województwie łódzkim brzmiały za każdym razem identycznie. Zmieniano tylko zapis dotyczący daty wkroczenia jednostek Armii Czerwonej do danej miejscowości. Tymczasem wojewoda powinien się zastanowić, czy faktycznie 18 stycznia to tylko data wkroczenia Armii Czerwonej, co było powodem do świętowania w PRL – wskazał sąd.

sygnatura akt III SA/ŁD 260/18

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"