Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 20 grudnia 2016 r., sygn. 1462-IPPP1. 4512.885.2016.1.JL rozstrzygnął kwestię dotyczącą odliczenia przez gminę podatku VAT w związku z realizacją zadania polegającego na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców. Z wnioskiem o wydanie interpretacji wystąpiła gmina, która planowała ubiegać się o dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na realizację inwestycji polegającej na budowie 55 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ).
POŚ miały być budowane na posesjach mieszkańców, na podstawie zawieranych z gminą umów cywilnoprawnych. Wskazane umowy miały określać wzajemne zobowiązania gminy i mieszkańców, w szczególności w zakresie partycypacji mieszkańców w kosztach budowy POŚ. Ponadto, zgodnie z treścią umów po zakończeniu budowy, POŚ przez okres 5 lat miałyby pozostać własnością gminy, a po upływie tego okresu gmina przekazałaby je na własność mieszkańcom.
Przy tak opisanym zdarzeniu przyszłym gmina zadała pytanie czy będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT od wydatków na realizację opisanej inwestycji. Gmina zaprezentowała jedynie szczątkowe uzasadnienie swojego stanowiska, ograniczające się do stwierdzenia, że przeniesienie własności POŚ nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT w związku z czym nie będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia VAT.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który uznał stanowisko gminy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu organ wskazał przede wszystkim, że organy władzy publicznej są uznawane za podatników VAT, w zakresie w jakim dokonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Organ przywołał także definicje dostawy towarów i świadczenia usług, wskazując przy tym, że czynność podlega opodatkowaniu wtedy, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Dodatkowo organ podatkowy przypomniał także, iż pomiędzy płatnością a wykonanym świadczeniem musi istnieć bezpośredni i wyraźny związek aby uznać, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Uwzględniając powyższe oraz fakt, że świadczenia gminy będą dokonywane w oparciu o zawarte umowy cywilnoprawne, organ stwierdził, że w opisanym zdarzeniu przyszłym gmina będzie w istocie świadczyła usługę budowy POŚ na rzecz mieszkańców, podlegającą opodatkowaniu VAT. W ocenie organu, opłaty wnoszone przez mieszkańców na podstawie zawartych z gminą umów są bezpośrednio związane ze świadczeniem gminy polegającym na budowie POŚ. Zatem biorąc pod uwagę, że gmina będzie świadczyła odpłatne usługi na podstawie umów cywilnoprawnych, organ doszedł do konkluzji, iż gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.
Komentarz eksperta
Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP