Moja firma złożyła ofertę w przetargu na dostawę sprzętu biurowego. Złożyliśmy protest przeciwko wyborowi najkorzystniejszej oferty, która naszym zdaniem powinna zostać odrzucona. Zamawiający oddalił protest i, nie czekając na upłynięcie terminu wnoszenia odwołań, zawarł umowę z przedsiębiorcą. Umowa ta została już zrealizowana – sprzęt dostarczony, zapłata dokonana. Czy w tej sytuacji składanie odwołania ma jakikolwiek sens?
Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, gdyż orzecznictwo Sądu Najwyższego jest w tym zakresie niejednolite. Sprawą tą po raz pierwszy SN zajmował się w 2005 r. (III CZP 73/05). Odpowiadając na pytanie prawne jednego z sądów okręgowych, uznał wówczas, że jeśli umowa została zrealizowana, sąd nie rozpatruje skargi na wyrok zespołu arbitrów (dzisiaj Krajowej Izby Odwoławczej). Zdaniem tego składu orzekającego wykonanie umowy zamyka drogę do korzystania ze środków ochrony prawnej przewidzianych w prawie zamówień publicznych. Wykonawcy pozostaje wówczas jedynie prawo do złożenia pozwu i domagania się odszkodowania na ogólnych zasadach. Po tej uchwale zespoły arbitrów, powołując się na stanowisko SN, odmawiały rozpoznania odwołania, jeśli umowa została już zrealizowana.
Sytuacja skomplikowała się w 2007 r. Inny skład orzekający SN, rozpoznając podobną sprawę, doszedł bowiem do odmiennych wniosków. Uznał, że nawet gdy umowa została już zrealizowana, wykonawca ma prawo złożyć odwołanie do KIO i powinno zostać ono rozpoznane (III CZP 85/07).
Mamy więc w obrocie prawnym dwie uchwały SN na ten sam temat i każda mówi dokładnie co innego. Trudno więc ocenić, czy skład orzekający KIO, do którego trafi ewentualne odwołanie, przychyli się do argumentacji jednej czy drugiej uchwały SN.
Podstawa prawna: art. 179 – 198 prawa zamówień publicznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 223, poz. 1655)