Rozmowa z Leonem Tarasewiczem

Profesor zaszczepił  na nim dalie, aby – jak sam mówi - przywrócić świat który powoli odchodzi wypierany przez trawniki i tuje. Do ogrodzenia przylega gołębnik. Profesor ma się czym zająć.

Waliły, matecznik profesora, oddalone są od Warszawy o 230 km. Pokonuje tę drogę kilka razy w miesiącu.

Rz: Ma Pan prawo jazdy?

Leon Tarasewicz:

Zrobiłem je już po studiach. Mój pierwszy samochód – żuk, którego kupiłem na szwagra rolnika, nazywał się Pershing One. Kiedy przyjechałem do Warszawy, ciągle gasł mi na światłach, ale miałem białostockie tablice rejestracyjne, więc mi wybaczali. Tym żukiem byłem w Berlinie, Sztokholmie, Wilnie, Mińsku...

Nie jest to uciążliwe? W przemieszczanie się między Waliłami a Warszawą inwestuje Pan pewnie sporo energii.

L.T:

Takie są realia. Sztuką zajmują się ludzie w centrach intelektualnych, a w kraju nad Wisłą jest to Warszawa. Przeprowadzka niczego by nie zmieniła, nawet gdybym zamieszkał w stolicy jeździłbym do Berlina, Wenecji, Kielc. To jest taki zawód, że człowiek dzieli się swoim artystycznym zapisem w miejscach, gdzie ludzie tego chcą i stwarzają mu do tego warunki. Opuszczenie Walił zrobiłoby ze mnie emigranta, a na to nie mam ochoty.  Nie miałem innego wyjścia jak połączyć dwa światy: mieszkanie na Białostocczyźnie, w rezerwacie przyrody i bycie w miejscach, gdzie mogę zajmować się sztuką.

Warszawa

Leon Tarasewicz wykłada malarstwo na stołecznej Akademii Sztuk Pięknych. Jego pracownia, początkowo na Wydziale Malarstwa, od 2009 roku jest częścią Wydziału Sztuki Mediów i Scenografii.

Zmiana lokalizacji nie była kwestią błahą, zwłaszcza dla studentów profesora, którzy musieli stoczyć zaciętą batalię z władzami uczelni aby móc zmienić wydział razem z pracownią. Kiedy przechodzę przez wspomniane  okno przy ulicy Spokojnej, oprócz profesora spotykam także czwórkę tegorocznych absolwentów jego pracowni (wystawę ich prac dyplomowych można oglądać w Bochenska Gallery do 10.10).

Elżbieta Król:

Byliśmy już w trakcie pracy z profesorem, kiedy kazano nam zmienić pracownię i prowadzącego. Mamy tylko cztery lata (pierwszy rok odbywa się poza pracowniami dyplomowymi) żeby rozwijać się pod okiem wybranego profesora, przerwanie tego procesu byłoby pozbawione sensu.

Justyna Kisielewicz:

Na drugim roku wybieramy pracownię dyplomową i jest to najważniejszy wybór na studiach. Możesz trafić do pracowni, w której skazujesz się na totalne odmóżdżenie, gdzie codziennie rysujesz  modela i to jedyne co robisz przez następne trzy lata. Możesz też pójść do pracowni, która zapewni rozwój intelektualny i otworzy ci głowę. My taką właśnie wybraliśmy i chcieliśmy w niej zostać.

E.K.:

Tutaj mieliśmy możliwość nie tylko malowania, ale także wyjazdów na biennale, dyskusji o tym co widzimy, czytamy, malujemy, np. na korektach rozmawialiśmy nie tyle o samym obrazie i  jego detalach, ile o tym, dlaczego on w ogóle powstał, jaka byłą motywacja. To były najważniejsze pytania

J.K.:

I co najważniejsze – nikt nie narzucał nam swoich upodobań. Wystarczy spojrzeć na różnorodność naszych dyplomów

L.T.:

Poza tym statut akademii zakłada swobodę w wyborze zarówno pracowni jak i profesora. Mnie interesowało stworzenie takiego miejsca, w którym sam chciałbym się uczyć. Jest to swojego rodzaju kontynuacja tradycji, z którą ja zetknąłem się w pracowni Tadeusza Dominika, a on z kolei u swojego nauczyciela Jana Cybisa. Dodałem elementy kiedyś nieosiągalne: dostęp do informacji i wyjazdy na zagraniczne wystawy. Dziś możemy wsiąść w samochody i pojechać do Wenecji, czy na Documenta. Kiedy ja studiowałem były trzy książki do historii sztuki, z czarno-białymi w większości reprodukcjami.

Zmieniły się warunki, a studenci?

L.T.:

Kiedy ja studiowałem na akademię  przychodzili ci najbardziej niepokorni, niepogodzeni z rzeczywistością, którzy tu mogli przetrwać. Dziś możliwości ekspresji są nieporównanie większe, akademia przestała być azylem dla takich osób. W tamtych realiach studenci uczestniczyli w procesie społecznym, angażowali się w politykę.

Dzisiaj zauważam, że oni bardziej zamykają się w swoim świecie, tworzą coś prywatnego, wręcz wyalienowanego od polityki i od przemian społecznych. Jest takie ćwiczenie na pierwszych latach studiów: „Ja wobec polityki". Różnorodność postaw, jakie studenci obecnie przyjmują nasuwa wniosek, że nie ma wspólnej płaszczyzny.

Kiedyś w ogóle cały system artystyczny był wmontowany w machinę państwa. Istniały przywileje, przydziały pracowni, farb, cykliczne wystawy i obowiązkowo robione zakupy.  Teraz tego nie ma, ale w zamian ludzie mają możliwość wyjazdów.  To nie jest taki zawód, że kończysz studia, dostajesz papiery, idziesz do zakładu pracy, który się nazywa pracownia i dostajesz miesięczną pensję.

Zuzanna Ziółkowska:

Nasza sytuacja różni się od sytuacji ludzi w innych pracowniach. Pomijając poziom merytoryczny, do nas do pracowni zawsze przychodzili ludzie, którzy w życiu artystycznym uczestniczą i je tworzą.  Widzieliśmy, na jakich zasadach funkcjonują i  mieliśmy świadomość tego jak wygląda życie artystyczne, a umówmy się, nie jest łatwe. Mogliśmy dość wcześnie zdecydować, czy nam to odpowiada.

E.K.:

I ważne jest też to, że większość z nas, którzy w tym roku robiliśmy dyplomy, ma już za sobą inne studia (Justyna – politologię, Ela - teologię, Zuzia – dziennikarstwo, grafikę) i wcześniejszą życiową drogę, tym bardziej decyzja o przyjściu na malarstwo i do tej pracowni, była decyzją bardzo świadomą. Także nasze podejście do sztuki było inne, dzięki wcześniejszym doświadczeniom.

Z.Z.:

Kończysz studia, po których możesz podjąć pracę dającą stabilizację finansową i społeczną, ale rezygnujesz z tego, żeby malować, to świadczy o determinacji. Zresztą tak jest wszędzie  -  ludzie, którzy są najlepsi w swoich zawodach osiągają to bardzo dużym kosztem.

J.K.: