Ministerstwo idzie na wojnę z internautami

Nie tylko serwis opisujący życie miasta, ale i strona www o psach czy kotach będą mogły zostać uznane za publikacje prasowe i podlegać obowiązkowej rejestracji

Publikacja: 17.06.2009 08:03

Połowa mieszkańców UE ma dostęp do internetu

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Dobrzyński

Sławomir Wikariak

Takie mogą być efekty przygotowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nowelizacji prawa prasowego. Już dzisiaj sądy uznają niektóre serwisy internetowe za dzienniki lub czasopisma i karzą za brak rejestracji. Niedawno spotkało to dwóch wspólników prowadzących portal [link=http://www.bielsko.biala.pl]www.bielsko.biala.pl[/link]. Dostali 3 tys. zł grzywny (opisywaliśmy to w poniedziałkowym wydaniu "Rz": [link=http://www.rp.pl/artykul/320040.html]"Grzywna za prowadzenie serwisu internetowego"[/link]).

[srodtytul]Bez definicji [/srodtytul]

Jeśli proponowane zmiany w przepisach wejdą w życie, z podobnymi konsekwencjami będą musieli się liczyć autorzy dziesiątek, jeśli nie setek tysięcy innych stron internetowych.

– Moje studentki prowadzą serwis propagujący naturalne kosmetyki. Obawiam się, że on również będzie podlegał rejestracji – mówi prof. Ewa Nowińska z Uniwersytetu Jagiellońskiego. – [b]Nowelizacja mówi bowiem wprost o obowiązku rejestracji publikacji prasowych, nie precyzuje natomiast, co jest taką publikacją. A w tej sytuacji treść może nie mieć większego znaczenia[/b] – tłumaczy.

– Dotychczas w definicji dziennika mowa była o jego ogólnoinformacyjnym charakterze. Teraz ta przesłanka odpadła. Jeśli więc serwis wędkarski będzie aktualizowany częściej niż raz w tygodniu, może zostać uznany za dziennik – dodaje Xawery Konarski, partner w kancelarii Traple Konarski Podrecki.

[srodtytul]Jedyni w Europie [/srodtytul]

Podobnie uważa dr Michał Zaremba z Uniwersytetu Warszawskiego.

- [b]Trudno mi znaleźć powód, dla którego ministerstwo idzie na wojnę z internautami. Proponowane przepisy nie mają odpowiedników w żadnym kraju europejskim. Albo pozostaną całkowicie martwe, albo będą stosowane wybiórczo przez organy ścigania jako straszak na niepokornych[/b] – mówi.

Dlaczego więc je przygotowano? Przez dwa dni próbowaliśmy spytać o to ministerstwo. Niestety, bezskutecznie.

– To próba ważenia dwóch wartości: z jednej strony wolności słowa, z drugiej zaś ochrony praw osób trzecich. Autorzy projektu uznali, że osoby, których prawa naruszono, muszą wiedzieć, od kogo żądać sprostowania czy też komu wytaczać proces – uważa prof. Nowińska. – Tyle że ustalenie takiej osoby wbrew pozorom i teraz nie jest niemożliwe. Można sprawdzić, kto rejestrował daną domenę internetową – zwraca uwagę dr Zaremba.

Brak definicji publikacji prasowej sprawia, że nikt nie wie, czy to, co publikuje w Internecie, nie zostanie za nią uznane. [b]Osoba, która nie dopełni obowiązku rejestracji, ma być karana grzywną. Samo skazanie będzie miało jednak poważniejsze konsekwencje – zostanie odnotowane w Krajowym Rejestrze Karnym i może utrudnić chociażby znalezienie pracy.[/b]

[srodtytul]Zdecydują sądy [/srodtytul]

- Jedyna nadzieja w sądach. Orzekając co do pojęć niedookreślonych, powinny każdorazowo interpretować je zgodnie z doświadczeniem życiowym i zdrowym rozsądkiem – mówi prof. Nowińska.

Niektórzy prawnicy przekonują, że publikacje elektroniczne nie będą prasą, gdyż są umieszczane na stronach internetowych o różnych porach dnia i nocy, a więc nie można mówić o periodyczności. Nie mają też numerów wydań, a taki wymóg wynika z definicji prasy. Sądząc po dotychczasowych wyrokach sądów w sprawach portali internetowych, te przesłanki nie są jednak decydujące przy uznawaniu strony www za dziennik lub czasopismo.

[ramka][b]Komentuje Piotr Waglowski, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet[/b]

Proponowana nowelizacja jest próbą łatania dziur, gdyby jednak została przyjęta, efekt byłby gorszy niż stan obecny. Projektodawca wprowadza jeszcze większy chaos terminologiczny. Nie ma też jasnej odpowiedzi na pytanie, dlaczego właściwie należałoby rejestrować serwisy internetowe, których tytuły (adresy) są przecież dostatecznie chronione w systemie rejestracji domen internetowych.

Już dzisiaj, moim zdaniem bezprawnie, sądy wymierzają kary za wydawanie serwisów internetowych bez rejestracji. Skoro tak, to każdy obywatel może złożyć doniesienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez prezydenta, rzecznika praw obywatelskich czy premiera, którzy obok obowiązkowych, chociaż ubogich w treści, Biuletynów Informacji Publicznej wydają aktualizowane częściej niż raz w tygodniu serwisy własne. Bez rejestracji.[/ramka]