Piszę o tym w kontekście wydarzeń ostatnich kilku miesięcy, kiedy to media zalały jeszcze liczniejsze niż zwykle komentarze polityków mówiących między innymi, że „kurs złotego powinien…”, „opcje walutowe powinny…”, „deficyt budżetowy powinien…”, „akcesja do strefy euro powinna…”. Ot tak, by wymienić tylko kilka z ulubionych tematów gospodarczych.
Do takich komentarzy nic nie mam. Jest przecież demokracja, pluralizm i wolność wypowiedzi. Oznacza to, że – trawestując słowa znanej piosenki – komentować każdy może, trochę lepiej lub trochę gorzej. Również na tematy gospodarcze. Nie oznacza to jednak, że mamy podchodzić do tych polityczno-gospodarczych komentarzy z bezkrytycznym uwielbieniem. To, że komentujący pełni funkcje publiczne, nie oznacza, że automatycznie zawsze ma rację. Wprost przeciwnie, może głosić banialuki z równym prawdopodobieństwem jak każdy inny przeciętny Polak. Bo wbrew pozorom fakt, że na daną osobę zagłosowało ileś tysięcy rodaków, nie oznacza, że osoba ta z automatu dostała doktorat z ekonomii. Nie oznacza to nawet magisterium z nauk ekonomicznych. Ba, fakt wyboru na funkcję publiczną nawet IQ nie podwyższa. Jeśli przed wyborami ktoś był „krawcem, lekarzem, kierowcą, palaczem, dozorcą, malarzem, fryzjerem, spawaczem” (znów delikatnie trawestując słowa piosenki, tym razem Elektrycznych Gitar), to po wyborach nie staje się nagle ekspertem w sprawach gospodarczych.
Oznacza to z kolei, że słuchając ekonomicznych komentarzy polityków, całkiem łatwo możemy trafić na wypowiedź osoby, która ani z racji wykształcenia, ani z racji doświadczeń empirycznych do grona ekspertów gospodarczych raczej nie należy. A sądy głoszone przez takich „ekspertów od wszystkiego” zwykle mocno trącą dość amatorskim ujęciem tematu.
Na komentarze gospodarcze polityków warto więc popatrzeć bez zbędnej admiracji. A być może okaże się wtedy, że w ekonomicznych filipikach klasy politycznej prawdziwe intelektualne iluminacje są zjawiskiem równie rzadkim niczym stokrotki na Spitsbergenie.
[i]Marcin Mróz, główny ekonomista Fortis Banku Polska[/i]
