Kiełbasa bez mięsa

Bogactwo kresowych potraw z ziemniaków jest niezmierzone. Zaryzykowałbym nawet stwierdzenie, że te boliwijskie bulwy nigdzie na świecie nie były lepiej, smakowiciej, ciekawiej wykorzystywane, niż w kuchni Kresów Rzplitej, i w żadnym regionie, nawet w kraju Wielkopolskiej pyry, ich lista nie jest równie długa.

Publikacja: 11.03.2009 10:17

Kolejną arcyatrakcją tej kuchni jest kartoflana kiszka. Cóż za pomysł na potrawę, jakże przewrotny – taka antykiełbasa! Wygląda całkiem jak kiełbasa, na wierzchu owszem, osłonka z jelita, za to w środku zamiast mięsa – ziemniaki (jarską to jej wszelako nie czyni, no bo to jelito, a i skwarki powinny być obecne).

Poniższy przepis na kiszkę jest bardzo klasyczny, popularny zwłaszcza na wsiach, i to nie tylko na Litwie i Podlasiu. Druga dzisiejsza receptura to już przysmak nieco mniej znany. Można rzec, że to bogata wersja babki ziemniaczanej, którą przedstawiałem przed tygodniem. Mięso kaczki można zastąpić innym, taki kugelis będzie niemniej pyszny (choć zawsze trochę inny) z gęsiną czy baraniną (wtedy majeranek wypada zastąpić dużą ilością czosnku).

Charakterystyczne, że oba te dania były też częścią kuchni żydowskiej na tamtych terenach. To jeden z wielu przykładów na wzajemne oddziaływanie kultur wielu nacji, które żyły na Wileńszczyźnie obok siebie w rzadko spotykanej harmonii.

[ramka]kiszka kartoflana

jelita wieprzowe

3 kg ziemniaków

500 g tłustego wędzonego boczku

2 główki czosnku

sól i pieprz

pół szklanki oleju[/ramka]

Jelita (można je kupić w sklepach masarskich, a gdzieniegdzie także w zwykłych mięsnych) zalać letnią wodą, żeby je wypłukać z soli (w sprzedaży są zwykle solone).

Boczek pokroić w kosteczkę i podsmażyć na złoto. Obrane ziemniaki utrzeć na tarce o dużych oczkach. Przełożyć na lnianą ściereczkę i dobrze odcisnąć.

Przełożyć masę do miski, dodać skwarki razem z wytopionym tłuszczem, wyciśnięty czosnek, sól i pieprz do smaku. Wymieszać starannie.

Na maszynkę do mięsa nałożyć końcówkę do robienia kiełbas (powinna być w zestawie). Mokre jelito naciągnąć na tę końcówkę. Koniec jelita związać. Przepuszczać masę ziemniaczaną przez maszynkę, nabijając jelito, na koniec zawiązać je z drugiej strony. Można teraz poskręcać jelito co kilkanaście centymetrów, dzieląc na kiełbaski, można też zapiekać całą długą kiszkę.

Ułożyć kiszkę na blasze, polać olejem. Wstawić do piekarnika i piec ok. 40 min. w temp. 180 st. C.

Z równym powodzeniem można kiszkę piec na grillu. Niektórzy twierdzą, że najlepsza jest odsmażana.

[ramka]kugelis nadziewany kaczką

ok. pół pieczonej kaczki

2 kg ziemniaków

1 szklanka mleka

2 jajka

100 g świeżego boczku

2 cebule

majeranek

pieprz i sól

tarta bułka

tłuszcz do wysmarowania blachy

kwaśna śmietana[/ramka]

Zakładamy, że kaczka już została upieczona, powiedzmy, że została z obiadu połówka (zapewne bez piersi). Rzecz jasna wielbiciele tej potrawy mogą specjalnie w tym celu upiec ptaka. Można też kupić same piersi i je upiec na grillu, w piekarniku lub usmażyć.

Obrane ziemniaki zetrzeć na tarce o drobnych oczkach i przełożyć na sito umieszczone na garnku, odstawić na 5 minut (można też wyciskać przez ściereczkę). Przełożyć masę do drugiego garnka. Zlać wodę z pierwszego garnka, a osiadły na dnie krochmal dodać do ziemniaków. Zalać wrzącym mlekiem i postawić na małym ogniu, stale mieszając, aż masa zrobi się biała. Zdjąć z ognia i nadal mieszając, wbić surowe jajka. Boczek pokroić w kosteczkę, posiekać cebulę. Podsmażyć je razem i gorące wlać do ciasta. Doprawić majerankiem, pieprzem i solą.

Na wysmarowaną tłuszczem i posypaną tartą bułką blachę wyłożyć połowę ciasta. Na cieście ułożyć rozdrobnione mięso z kaczki, posypać majerankiem. Przykryć resztą ciasta i wstawić do piekarnika (180 st.) na około 1,5 godziny.

Kolejną arcyatrakcją tej kuchni jest kartoflana kiszka. Cóż za pomysł na potrawę, jakże przewrotny – taka antykiełbasa! Wygląda całkiem jak kiełbasa, na wierzchu owszem, osłonka z jelita, za to w środku zamiast mięsa – ziemniaki (jarską to jej wszelako nie czyni, no bo to jelito, a i skwarki powinny być obecne).

Poniższy przepis na kiszkę jest bardzo klasyczny, popularny zwłaszcza na wsiach, i to nie tylko na Litwie i Podlasiu. Druga dzisiejsza receptura to już przysmak nieco mniej znany. Można rzec, że to bogata wersja babki ziemniaczanej, którą przedstawiałem przed tygodniem. Mięso kaczki można zastąpić innym, taki kugelis będzie niemniej pyszny (choć zawsze trochę inny) z gęsiną czy baraniną (wtedy majeranek wypada zastąpić dużą ilością czosnku).

Kultura
„Rytuał”, czyli tajemnica Karkonoszy. Rozmowa z Wojciechem Chmielarzem
Materiał Promocyjny
BIO_REACTION 2025
Kultura
Meksyk, śmierć i literatura. Rozmowa z Tomaszem Pindlem
Kultura
Dzień Dziecka w Muzeum Gazowni Warszawskiej
Kultura
Kultura designu w dobie kryzysu klimatycznego
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Kultura
Noc Muzeów 2025. W Krakowie już w piątek, w innych miastach tradycyjnie w sobotę
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont