Pokażemy gigantyczny fuleren

Rozmowa z Moniką Wiśniewską, dyrektor Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy

Aktualizacja: 20.08.2012 16:44 Publikacja: 20.08.2012 16:34

Pokażemy gigantyczny fuleren

Foto: Archiwum centrum nowoczesności młyn wiedzy

Podczas czwartej edycji Międzynarodowego Festiwalu Światła Skyway Centrum Nowoczesności zaprezentuje niezwykłe widowisko w średniowiecznej Fosie Zamkowej. Czym interaktywne centrum nauki i techniki zaskoczy widzów?

Monika Wiśniewska:

W trakcie tegorocznego Festiwalu Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy zaprezentuje już drugi oryginalny science show z cyklu poświęconego podróżom prof. Młynka – przewodnika po toruńskim centrum nauki. Pierwsze show zatytułowane „Księżycowy królik" torunianie mieli okazję zobaczyć podczas tegorocznych Dni Torunia. Podczas festiwalu Skyway prof. Młynek wraz z uczestnikami spektaklu wyruszy w podróż ku gwiazdom. Szczegółów zdradzać nie będę, zapraszam na premierę.

Z jakich elementów będzie się składać świetlno-muzyczny science show?

Science show to rodzaj spektaklu, który w niekonwencjonalny sposób przybliża widzom zagadnienia z zakresu nauk przyrodniczych. My do naszych eksperymentów wykorzystamy niezwykłe rekwizyty, m.in. gigantyczny, podświetlony model fulerenu oraz skrzynię tajemnic, do której będzie można w trakcie festiwalu zajrzeć. Zachęcamy do tego wszystkich mieszkańców Torunia.

Czym są fulereny?

To bardzo interesujące cząsteczki zbudowane z parzystej liczby atomów węgla, które tworzą zamkniętą bryłę. Najbardziej popularny fuleren wyglądem przypomina piłkę futbolową i jest zbudowany z sześćdziesięciu atomów węgla. Są również inne, większe, zbudowane nawet z ponad tysiąca atomów węgla, fulereny wielowarstwowe oraz tzw. nanorurki węglowe, które ze względu na swoją wytrzymałość i elastyczność znajdują coraz szersze zastosowanie w nanotechnologii, elektronice, optyce i badaniach materiałowych. W warunkach naturalnych fulereny występują w małych ilościach w sadzy węglowej oraz niektórych ziemskich skałach.

Kiedy zostały odkryte?

Nazwa pochodzi od nazwiska architekta Richarda Buckminster Fullera, twórcy tzw. kopuł geodezyjnych, czyli wielościanów odwzorowujących powierzchnię kuli i pokrywających hale. Widok takiej kopuły geodezyjnej miał być inspiracją dla odkrywcy fulerenów Harolda Kroto (Uniwersytet Sussex w Brighton, Wielka Brytania) do skonstruowania pierwszego modelu tej cząsteczki. Wspólne badania Harolda Kroto z Richardem Smalleyem i Robertem Curlem (Uniwersytet Rice w Houston, Teksas, USA) doprowadziły do odkrycia fulerenów już 1985 roku. Natomiast w 1996 roku wszyscy za to odkrycie otrzymali Nagrodę Nobla z dziedziny chemii.

Jaki jest wkład toruńskich astronomów w odkrycie fulerenów?

Jednym ze współautorów publikacji dotyczącej odkrycia fulerenów w pobliżu trzech umierających gwiazd podobnych do Słońca, oprócz naukowców z Hiszpanii i USA, jest prof. Ryszard Szczerba z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W jaki sposób państwa instalacja wpisuje się w tematykę tegorocznej edycji festiwalu Skyway?

Tegoroczny festiwal Skyway wykorzystuje motyw narodzin gwiazdy jako metafory dla działań artystycznych i akcji edukacyjnych, kładąc nacisk na te pierwsze. Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, nawiązując do motywu przewodniego, wykorzysta go w sposób bliższy nauce. W trakcie naszego spektaklu i późniejszych pokazów w skrzyni tajemnic widzowie zadadzą sobie wspólnie z nami pytania o naturę światła. Poznają etapy życia gwiazd i dowiedzą się, że tak jak wszystko w przyrodzie, są one jedynie jej elementem, choć niezwykle ważnym, bo to dzięki nim powstała materia i życie w znanej nam postaci.

Dlaczego centrum nauki i techniki bierze udział w festiwalu światła?

Tegoroczny festiwal nawiązuje do trzech ważnych również dla nas jako samorządowej instytucji kultury słów: nauka, sztuka i ludzie. Prezentujemy naukę ludziom, wykorzystując przekaz, który można też zdefiniować jako sztukę. Chcemy, aby nasze wystawy, warsztaty i pokazy były nie tylko edukacyjne, znaczący jest dla nas również ich walor artystyczny, bo tylko znajdując nowe formy prezentacji zagadnień naukowych, możemy nimi zaciekawić i zaintrygować odbiorców. A to jest naszym głównym celem.

Podczas czwartej edycji Międzynarodowego Festiwalu Światła Skyway Centrum Nowoczesności zaprezentuje niezwykłe widowisko w średniowiecznej Fosie Zamkowej. Czym interaktywne centrum nauki i techniki zaskoczy widzów?

Monika Wiśniewska:

Pozostało 95% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"