Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy

Od młodości nie mieścił się w sztywnych kanonach życia w PRL. W latach 50., zaczął studiowanie, najpierw chemii na Politechnice, potem przetwórstwa na SGGW, wreszcie aktorstwa w szkole teatralnej. Żadnych studiów jednak nie skończył.

Swoje miejsce znalazł natomiast w 1961 roku w Studenckim Teatrze Satyryków, dziś już nieco zapomnianym, a wtedy w latach postalinowskiej odwilży był ewenementem. Tworzyli go młodzi ludzie, którzy wierzyli w przyszłość Polski, ale drażniły ich absurdy życia w niej, sprzeczności między ideałami a realnością.

Kultowa rola w filmie „Rejs” Marka Piwowskiego

To właśnie w STS, z którym był związany przez ponad 10 lat, narodził się Stanisław Tym – aktor, autor, reżyser. Ten sposób obserwacji życia połączone z umiejętnością pokazania realiów PRL poprzez absurd i groteskę stał się podstawą jego artystycznej działalności.

Czytaj więcej

Film

Stanisław Tym: Ryszard Ochódzki jest dziś prezesem spółki Skarbu Państwa

Komediopisarz, satyryk Stanisław Tym mówi Jackowi Cieślakowi o rysowaniu i swojej wystawie w Muze...

Taki właśnie Stanisław Tym objawił się w kultowym dziś filmie Marka Piwowskiego „Rejs” z 1970 roku, gdzie stworzył postać kaowca, który starał się zaprowadzić porządek w grupie wycieczkowiczów płynących statkiem po Wiśle. To była postać fikcyjna, ale jakże wiernie oddająca pewien typ PRL-owskiego organizatora.

Ma na koncie ponad 30 ról filmowych i serialowych, ale najważniejsza jest oczywiście postać prezesa klubu „Tęcza” Ryszarda Ochódzkiego, stworzona w komedii „Miś”. Potem powracał do niej jeszcze w równie zabawnych „Rozmowach kontrolowanych”, pokazujących uwikłanie tego PRL-owskiego kacyka w stan wojenny, oraz w „Rysiu”, gdzie w nowej rzeczywistości Ryszard Ochódzki stał się politykiem.

Współpraca Stanisława Tyma ze Stanisławem Bareją

„Miś” powstał we współpracy ze Stanisławem Bareją, których połączyło podobne poczucie humoru. Tym był nie tylko aktorem Barei, ale i współtwórcą kapitalnych dialogów filmowych, czego przekładem są też komedie „Brunet wieczorową porą”, „Nie ma róży bez ognia", a zwłaszcza „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz”, w której zagrał dyrektora Dudałę uwikłanego w romans z córką politycznego prominenta.

Czytaj więcej

Kultura

Stanisław Tym opowiada o trudzie felietonisty

Satyryk i scenarzysta Stanisław Tym o trudzie felietonisty oraz o fotelu, który miał w „Rzeczposp...

Był też Stanisław Tym znakomitym autorem dla kabaretów, dla Owcy, Dudka czy Wagabundy. Niektóre jego teksty to dziś klasyka, która bawi nadal, choć widz już nie pamięta, kto jest ich autorem – wystarczy wspomnieć Dudkowy skecz „Ucz się Jasiu”, ze słynną frazą hydraulika do swego ucznia: „Wężykiem, wężykiem”.

Stanisław Tym felietonistą „Rzeczpospolitej”

W stanie wojennym schronił się w Elblągu, gdzie do 1996 roku był dyrektorem tamtejszego teatru. I zakochał się w tamtejszej okolicy, skąd właściwie na stałe do Warszawy już nie wrócił.

Po 1989 roku był jednak nadal niesłychanie aktywny, dodając jednak do swoich umiejętności jeszcze jedną: felietonisty. W drugiej połowie lat 90. został więc autorem „Rzeczpospolitej”, dla której pisał nie tylko świetne teksty, ale tworzył też zabawne komentarze rysunkowe. W 1998 roku został laureatem Nagrody Kisiela dla najlepszego publicysty.