Na wyspie, w centrum plemienia Polan, tuż obok strategicznego traktu lądowego oraz wodnego między Poznaniem a Gnieznem wznosił się gród piastowski oraz najstarszy w Polsce zespół przedromańskiej architektury pałacowo-sakralnej, z basenami do chrztu. Stał tam także kościół cmentarny. Jest to najbardziej prawdopodobne miejsce Chrztu Polski. W tym miejscu toczy się akcja powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego „Stara baśń". Od 1969 roku na Ostrowie Lednickim działa Muzeum Pierwszych Piastów. 16 września 1994 roku wyspa została wpisana na listę pomników historii. O tym miejscu mówiło się dotychczas tylko z patosem, podniośle.
Tymczasem historia magistra vitae czasami źle znosi pompę i napuszenie, właśnie z takim ewenementem mamy teraz do czynienia w mateczniku naszej państwowości. Na Ostrowie Lednickim archeolodzy podwodni z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu badali rumowisko średniowiecznego mostu, po którym bez ochyby stąpali (konno) Mieszko i Chrobry.
I co znaleźli? Rzecz trywialną, średniowieczny więcierz, wąski, podłużny, szpiczasto zakończony wiklinowy kosz o długości 160 cm. Złapało się w niego ponad 4 tysiące ryb. – Jest to jedyny taki zabytek z IX–X wieku znaleziony w trakcie badań podwodnych w Polsce – raduje się w niepatetycznym duchu dr Krzysztof Radka, kierownik badań podwodnych.
Obecnie więcierz poddawany jest zabiegom konserwatorskim w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, a szczątki ryb analizie gatunkowej. Docelowo wydobyta pułapka trafi na powstającą właśnie w muzeum wystawę dotyczącą rybołówstwa.
A poza tym, odkryte mosty – po zachodniej stronie wyspy tzw. poznański długości 438 m (to tutaj przetrwał więcierz) i po wschodniej tzw. gnieźnieński o długości 187 m – są jednymi z najdłuższych średniowiecznych konstrukcji tego typu z terenów Polski. Toruńscy archeolodzy badają ich szczątki od 1982 roku. Mosty te umożliwiały komunikację z traktem lądowym wiodącym do Poznania i Gniezna. Na Ostrowie Lednickim znajdują się pozostałości rezydencji pałacowej zbudowanej przez Mieszka I. Zdaniem historyków to w niej Bolesław Chrobry ugościł w 1000 roku cesarza Ottona III, w czasie pielgrzymki do grobu św. Wojciecha.
