Państwa też bankrutują

Oficjalne ban­kruc­two Gre­cji zo­sta­ło ogło­szo­ne ty­dzień te­mu przez Mię­dzy­na­ro­do­we Sto­wa­rzy­sze­nie Swa­pów i De­ry­wa­tów (ISDA), czy­li bran­żo­wą or­ga­ni­za­cję. Uzna­ła ona, że uru­cho­mie­nie przez grec­ki rząd tzw. klau­zul wspól­ne­go dzia­ła­nia, czy­li prze­pi­sów zmu­sza­ją­cych in­we­sto­rów do wzię­cia udzia­łu w re­struk­tu­ry­za­cji dłu­gu, ozna­cza nie­wy­pła­cal­ność pań­stwa grec­kie­go. To naj­więk­sze ban­kruc­two w hi­sto­rii. Re­struk­tu­ry­za­cja ob­ję­ła dług war­ty no­mi­nal­nie 206 mld eu­ro.

Cień Ar­gen­ty­ny

Przed­tem naj­więk­szym ban­kruc­twem w hi­sto­rii by­ła plaj­ta Ar­gen­ty­ny w grud­niu 2001 r. W wy­ni­ku cięż­kie­go kry­zy­su go­spo­dar­cze­go rząd w Bu­enos Aires prze­stał ob­słu­gi­wać ob­li­ga­cje war­te 81 mld USD, zna­cjo­na­li­zo­wał pry­wat­ne fun­du­sze eme­ry­tal­ne, za­mro­ził de­po­zy­ty w ban­kach i ob­ciął pła­ce w bu­dże­tów­ce. Ar­gen­tyń­ski PKB spadł w następnym roku o 11 proc., a kraj zo­stał od­cię­ty na wie­le lat od mię­dzy­na­ro­do­wych ryn­ków fi­nan­so­wych.

Re­struk­tu­ry­za­cja za­dłu­że­nia w przy­pad­ku Ar­gen­ty­ny po­stę­po­wa­ła (i na­dal po­stę­pu­je) dłu­go i opor­nie. Umoż­li­wi­ło ją do­pie­ro mo­zol­ne od­bu­do­wy­wa­nie go­spo­dar­ki przez eki­pę pre­zy­den­ta Ne­sto­ra Kirch­ne­ra rzą­dzą­ce­go kra­jem od 2003 r. De­wa­lu­acja pe­so aż o 70 proc. w sto­sun­ku do do­la­ra (prze­pro­wa­dzo­na na prze­ło­mie 2001 i 2002 r.) po­zwo­li­ła Ar­gen­ty­nie od­zy­skać kon­ku­ren­cyj­ność i sko­rzy­stać w póź­niej­szych la­tach z eks­por­to­we­go bo­omu.

Bu­enos Aires mu­sia­ło się do­ga­dać z bli­sko pół mi­lio­nem in­we­sto­rów, w tym drob­ny­mi ciu­ła­cza­mi w spra­wie zmia­ny wa­run­ków spła­ty 152 ro­dza­jów dłu­gu de­no­mi­no­wa­ne­go w sze­ściu wa­lu­tach oraz pod­le­ga­ją­ce­go re­żi­mom praw­nym ośmiu kra­jów. Eki­pa pre­zy­den­ta Kirch­ne­ra wy­bra­ła sto­sun­ko­wo pro­ste, acz bo­le­sne dla in­we­sto­rów roz­wią­za­nie. Stwo­rzy­ła gieł­dę wy­mia­ny dłu­gu, na któ­rej za­mie­nia­ła nie­spła­co­ne ob­li­ga­cje na no­we, war­te 25 – 35 proc. te­go, co sta­ry dług, i cza­sem o dłuż­szym ter­mi­nie za­pa­dal­no­ści. W wy­ni­ku tej ope­ra­cji dług pu­blicz­ny Ar­gen­ty­ny zmniej­szył się w cią­gu jed­ne­go kwar­ta­łu ze 126,5 mld USD do 63,5 mld USD. W czerw­cu 2010 ro­ku rząd po­now­nie otwo­rzył gieł­dę ob­li­ga­cji. Zre­struk­tu­ry­zo­wa­no wów­czas dług war­ty 12,9 mld USD.

W obu tu­rach re­struk­tu­ry­za­cji uczest­ni­czy­ło 92,6 proc. upraw­nio­nych do te­go in­we­sto­rów. Ci, któ­rzy nie sko­rzy­sta­li z tej ofer­ty, wciąż wal­czą w są­dach o to, by Ar­gen­ty­na zwró­ci­ła im za­in­we­sto­wa­ne pie­nią­dze. Dzie­sięć lat po ban­kruc­twie kra­j wciąż jest uwa­ża­ny za ry­zy­kow­ny do lo­ko­wa­nia kapitału.