Przedłużenie wypłat 40 zł za gościnę uchodźców, ale pod pewnymi warunkami

Wbrew temu, co mówili wcześniej przedstawiciele rządu, wypłata 40 zł na ukraińskiego gościa nie zakończy się 25 czerwca. Wówczas mija 120 dni od rozpoczęcia wojny na Ukrainie. Prawo do wsparcia utracą tylko te osoby, które przybyły do Polski wraz z rozpoczęciem inwazji.

Czytaj więcej

Cudzoziemcy

Ukrainiec też otrzyma 40 zł na gościnę dla Ukraińca

Wniosek o 40 zł dziennie na utrzymanie gości, którzy przybyli z Ukrainy po 23 lutego, może złożyć każdy, niezależnie od obywatelstwa.

– Rząd nic nie ogranicza, rząd nie kończy żadnej pomocy. Każda polska rodzina przez 120 dni ma możliwość pomagania. – Paweł Szefernaker odniósł się do informacji o wstrzymaniu wypłacania 40 zł dziennie Polakom, którzy przyjęli do swoich domów uchodźców. Przypomniał, że takie świadczenie przysługuje za okres do 120 dni udzielania gościny. – Jeśli uchodźca przybędzie do Polski w lipcu, okres ten będzie liczony od lipca –wyjaśniał.

Nie zwlekać z wnioskiem

Studwudziestodniowy okres liczy się od przekroczenia granicy. Jest jednak pewne ograniczenie. Wprowadza je uchwalona właśnie nowelizacja specustawy. Nie można zwlekać ze składaniem wniosków o 40 zł za goszczenie ukraińskiego gościa. Na dopełnienie formalności będzie miesiąc. Wnioski złożone po terminie nie zostaną rozpoznane. Świadczenie jest wypłacane z dołu.

Zgodnie z planami rządu okres wypłaty będzie przedłużony powyżej 120 dni dla osób niepełnosprawnych, emerytów, kobiet w ciąży, opiekunów niemowląt oraz tych, którzy samotnie sprawują opiekę nad trójką i więcej dzieci. Zmiany mają zostać wprowadzone rozporządzeniem. Wszystkie inne osoby, które przybyły do Polski na początku rosyjskiej inwazji, powinny już się usamodzielnić.

Wiceminister podczas konferencji zwrócił uwagę, że spośród blisko 1,2 mln obywateli Ukrainy, którym nadano PESEL, ponad 500 tys. jest w wieku produkcyjnym.

– Przez te pierwsze cztery miesiące legalnie podjęło pracę w Polsce ponad 250 tysięcy osób. Już więc ponad 50 procent uchodźców w wieku produkcyjnym podjęło w Polsce pracę – podkreślił Paweł Szefernaker.

„Rzeczpospolita” zbadała nastroje Polaków dotyczące rezygnacji z dalszego wsparcia. W sondażu IBRiS większość ankietowanych ocenia decyzję rządu pozytywnie – łącznie 63,4 proc. z nich twierdzi, że to „zdecydowanie dobrze” lub „raczej dobrze”. Przeciwnie uważa niespełna co trzeci, a zdecydowanie krytycznych głosów jest zaledwie 11,6 proc.

Trudna samodzielność

Jednak wiele ukraińskich uchodźców wciąż może mieć problem z usamodzielnieniem.

– Część osób, pozbawiona utrzymania i dachu nad głową, będzie zmuszona wrócić na Ukrainę, mimo że nie mają się gdzie podziać. We własnym kraju będzie im łatwiej znaleźć kąt. Pamiętajmy też, że wciąż przyjeżdżają do nas nowi uchodźcy. Nasza fundacja pomaga głównie osobom z Mariupola. Tam nie ma po co wracać. Oczekujemy na nowych gości. Będziemy korzystać ze wsparcia zagranicznych organizacji, m.in. z Bośni. Obecnie mamy zakwaterowanych 400 osób w trzech województwach – mówi Dominika Springer z Fundacja HumanDoc. I dodaje, że ceny wynajmu mieszkań w Polsce ostatnio wzrosły. Rodzinom z dziećmi trudno wynająć mieszkanie , a jeszcze trudniej tym z Ukrainy. Właściciele lokali po prostu obawiają się problemów z płatnościami i ewentualnym wykwaterowaniem. A to potęguje problemy mieszkaniowe uchodźców.

Także przedstawiciele innych organizacji pozarządowych potwierdzają, że z usamodzielnieniem nie jest łatwo.

– 56 proc. Polaków zaangażowało się w pomoc osobom, które uciekły przed wojną w Ukrainie. To obrazuje, jak bardzo to wsparcie było i jest potrzebne. Wśród potrzeb zgłaszanych do Solidarnej Paczki pojawiały się prośby o pomoc w znalezieniu pracy i mieszkania. Część pań prosiła o maszyny do szycia czy przyrządy kosmetyczne, by mogły wrócić do zawodu i zacząć pracę w Polsce. Znalezienie zatrudnienia i usamodzielnienie się bez znajomości języka wcale nie jest łatwe, dlatego osoby te wciąż potrzebują naszego wsparcia – mówi Ewa Tryjańska ze stowarzyszenia Wiosna, które organizuje akcje Solidarna Paczka.

W wielu fundacjach i stowarzyszeniach wspomagających osoby z Ukrainy rozdzwaniają się telefony.

– W związku z zakończeniem wypłaty 40 zł część osób z Ukrainy z pewnością będzie miało problem ze znalezieniem mieszkania. Ostatnio odbieramy coraz więcej zapytań w tej sprawie. Jesteśmy w trakcie organizacji miejsc dla ukraińskich uchodźców w Polsce. Będziemy oferować bezpłatny nocleg przez dziesięć dni z możliwością trzykrotnego przedłużenia. Projekt będzie finansowany ze środków prywatnych – mówi Tetiana Wróblewska, wiceprezes Stowarzyszenia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju PRO UKRAINA, współpracującego z Fundacją Biedronki.

Zamiast przedszkola

Rząd pracuje nad strategią integracji osób z Ukrainy, ale na razie takich rozwiązań brakuje. W nowelizacji specustawy, która czeka na podpis prezydenta, przewidziano wprawdzie pewne ułatwienia dotyczące prawa budowlanego, m.in. czasowe poluzowanie wymagań techniczno-budowlanych, przeciwpożarowych oraz higieniczno-sanitarnych. Ale to kropla w morzu potrzeb.

Specustawa, która wejdzie w życie zapewne w najbliższych dniach, zakłada także inne ułatwienia. Dzienny opiekun, zajmujący się dotąd najmłodszymi w warunkach zbliżonych do domowych, będzie mógł się zająć nieco starszymi dziećmi, także tymi między trzecim a piątym rokiem życia. Wszystko po to, by odciążyć polskie przedszkola i zapewnić pomoc pracującym Ukrainkom.

Będą też dofinansowania do kursów językowych. Ale są też i narzędzia pozwalające kontrolować wydatkowanie wsparcia. Zgodnie z nowelizacją wyjazd obywatela Ukrainy z Polski na dłużej niż miesiąc pozbawia go uprawnień wynikających ze specustawy, w tym wypłaty świadczeń socjalnych. Aby kontrolować wypłatę 500+ i rodzinnego kapitału opiekuńczego, komendant główny Straży Granicznej poinformuje ZUS o dłuższych wyjazdach z naszego kraju.