Maciej Zaborowski

Teza 1: Trzymiesięczny okres na wdrożenie przez pracodawców regulacji wewnętrznych chroniących sygnalistów jest wystarczający.

O projekcie ustawy o sygnalistach mówi się już w Polsce od kilku lat. Temat ten jest podnoszony także wielokrotnie na forum różnych organizacji pracodawców. Nikt nie powinien więc być zaskoczony 3 miesięcznym terminem na wdrożenie projektowanych rozwiązań. Wiele największych firm już od ponad roku dysponuje pełną infrastrukturą oraz procedurami dotyczącymi sygnalistów. Co więcej, aktualnie wiele specjalistycznych firm na rynku oferuje zarówno same systemy informatyczne do dokonywania zgłoszeń jak i wiele kancelarii oferuje swoje usługi związane z wprowadzaniem procedur i sporządzaniem regulaminów. Zmieszczenie się w trzymiesięcznym terminie nie powinno więc stanowić specjalnego wyzwania dla przedsiębiorców.

Teza 2: Ustawa o sygnalistach w obecnym kształcie może być nadużywana. Może dochodzić do zgłaszania naruszeń tylko po to by zyskać ochronę przed zwolnieniem lub zaszkodzić konkretnej osobie lub firmie której zgłoszenie dotyczy.

Zapisy ustawy o sygnalistach w obecnym kształcie z całą pewnością będą wykorzystywane chociażby do walki z konkurencją czy też instrumentalnej próby uzyskania przez pracownika ochrony przed zwolnieniem. Nie obawiam się jednak, że skala tego zjawiska będzie masowa. Jeśli firmy w rozsądny oraz odpowiedni sposób przygotują wewnętrzne procedury i regulaminy, to w dużej mierze uda się wyeliminować negatywne konsekwencje tych zjawisk. Ustawa bez wątpienia jest potrzebna i powinna być uchwalona o wiele wcześniej.

Teza 1: Katalog naruszeń, które mogą być przedmiotem zgłoszenia sygnalisty powinien być ograniczony tylko do przepisów dotyczących prawa publicznego np. zamówień publicznych, zapobiegania praniu brudnych pieniędzy czy ochrony środowiska . Prawo pracy nie powinno być ujęte w katalogu naruszeń, które mogą być przedmiotem zgłoszenia sygnalisty.

Teza 2: Sygnaliści powinni być objęci ochroną przed działaniami odwetowymi już od momentu dokonania zgłoszenia.

Nie mam wątpliwości co do tego, że ochrona dla sygnalistów powinna być przyznana już od momentu samego dokonania zgłoszenia. Taki model funkcjonujący na świecie okazuje się być najbardziej skutecznym. W przeciwnym przypadku zapisy tej ustawy będą martwe. Dlatego weryfikacja zgłoszeń musi przebiegać sprawnie aby wyeliminować wszelkie próby wykorzystania zapisów ustawy do osiągania własnych celów przez zgłaszających, takich jak przykładowo uzyskanie dodatkowej ochrony przed zwolnieniem czy też walka z konkurencją. Do tego bez wątpienia potrzebne jest stworzenie w każdej firmie odpowiednich procedur wewnętrznych.

Teza 3: Rzecznik praw obywatelskich powinien być podmiotem właściwym do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych od sygnalistów.

Każdy kto kiedykolwiek zgłaszał jakąś sprawę do Rzecznika Praw Obywatelskich wie, że organ ten ma bardzo dużo pracy i ograniczone zasoby. Na załatwienie sprawy u Rzecznika czeka się po prostu długo. Obawiam się, że nawet po dokonaniu zmian organizacyjnych i przyznaniu dodatkowych środków budżetowych przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych od sygnalistów przez RPO będzie rozwiązaniem mało efektywnym. Przyznać na pewno trzeba, że Rzecznik cieszy się dużym szacunkiem i zaufaniem społecznym i rozumiem chęć wykorzystania przez ustawodawcę dużego doświadczenia tego organu.

Teza 1: Sprawa Tomasza Szmydta dowodzi, że polskie sądownictwo należy lepiej zabezpieczyć przed działaniami obcych służb.

Teza 2: Trzeba poprawić dotychczasowe procedury dotyczące dopuszczania sędziów do informacji niejawnych, a także weryfikacji kandydatów na stanowisko sędziego.

Teza 3: Trzeba rozszerzyć procedury sprawdzające kontrwywiadowcze na wszystkich sędziów na takich zasadach jak do wszystkich osób, które mają dostęp do informacji niejawnych.

Teza 1: Należy przywrócić składkę zdrowotną sprzed Polskiego Ładu (przedsiębiorcy płacili ją w stałej kwocie, zarówno przedsiębiorcy, jak i pracownicy mogli odliczyć jej większą część od podatku).

Teza 2: Należy wprowadzić składkę zdrowotną zgodnie z propozycją Ministerstwa Finansów (przedsiębiorcy na skali płacą ją w stałej kwocie, przedsiębiorcom na liniowym PIT i ryczałcie zwiększa się ona po przekroczeniu określonego limitu dochodów/przychodów).

Teza 3: Budżet państwa powinien sfinansować ubytek w finansach NFZ po zmianach wysokości składki zdrowotnej, jaką mają płacić przedsiębiorcy.

Teza 1: Proponowane zmiany przez Ministerstwo Sprawiedliwości dadzą gwarancje niezależności i bezstronności Trybunałowi Konstytucyjnemu teraz i w przyszłości.

Same zmiany nie dadzą żadnej gwarancji niezależności i bezstronności. Może to uczynić jedynie praktyka stosowania tych przepisów o czym przekonamy się dopiero w przyszłości - zależeć to bowiem będzie od samych polityków. Sama zaś uchwała Sejmu RP nie ma jakiejkolwiek mocy prawnej i nie jest prawem powszechnie obowiązującym w Polsce.

Teza 2: Tzw. sędziowie dublerzy nie będą mogli orzekać i powinni ustąpić miejsca poprawnie wybranym sędziom TK.

Teza 3: Wybór przez Sejm sędziów TK większością kwalifikowaną 3/5 głosów zapewni niezależność Trybunału.