Wartość rynku fuzji i przejęć w Polsce będzie rosła

Rosnąca aktywność funduszy private equity będzie kluczowym elementem w rozwoju M&A. Wiele firm będzie przedmiotem sukcesji lub sprzedaży, inne będą poszukiwały celów przejęć w Europie.

Aktualizacja: 14.06.2019 13:43 Publikacja: 14.06.2019 13:41

Wartość rynku fuzji i przejęć w Polsce będzie rosła

Foto: 123RF

To tylko niektóre z wniosków z raportu Banku Pekao „Nowe otwarcie: Wyzwania polskiego sektora przedsiębiorstw motorem rozwojowym rynku M&A”. Wartość tego rynku za ostatnie trzy lata to aż 22 mld euro i prawdopodobnie nadal będzie rosła.

Polska regionalnym liderem

– Żyjemy w czasach rewolucji przemysłowej 4.0, a polskie firmy mogą być jej beneficjentami. Na ich korzyść przemawia kapitał intelektualny, ale również procesy konsolidacji wielu branż. Rodzime przedsiębiorstwa w najbliższych latach będą przejmowały firmy za granicą nie tylko w regionie, ale także w Europie Zachodniej. Większa aktywność w zakresie fuzji i przejęć jest zjawiskiem pożądanym i korzystnym dla całej polskiej gospodarki – mówi Michał Krupiński, prezes Pekao.

Ten trend widać już dzisiaj. To w Polsce zawierana jest co trzecia transakcja M&A w regionie. W ostatnich trzech latach było ich ponad 400 o łącznej wartości 22 mld euro. Spośród 30 największych transakcji w tym okresie niemal połowa dotyczyła podmiotów z Polski. Łączna wartość polskiego rynku wzrosła o ponad 20 proc. (w porównaniu do lat 2013–15), gdy w innych krajach regionu odnotowano około 10-proc. spadek.

Widać jednak wyraźną dysproporcję między liczbą transakcji, w których uczestniczą podmioty zagraniczne na rynkach Europy Środkowej i Wschodniej a Polską. W naszym kraju znaczna część fuzji i przejęć odbywa się pomiędzy podmiotami z polskim kapitałem lub polskimi korzeniami. Eksperci Pekao uważają, że ten trend ulegnie zmianie i polskie firmy będą częściej zarówno podmiotem przejęć, jak i przedsiębiorstwami kupującymi firmy za granicą. Właśnie ze względu na coraz większe znaczenie wymiaru międzynarodowego transakcji, Grupa Pekao zdecydowała się na strategiczny sojusz z jednym z globalnych liderów w doradztwie transakcyjnym – firmą Lazard.

W latach 2016-18 średnia wartość jednej transakcji M&A w Polsce wyniosła 121 mln euro (wzrost o 31 proc. w stosunku do okresu 2013-15). Raport wskazuje jednak, że polski rynek charakteryzuje przesunięcie w kierunku mniejszych transakcji (ponad połowa z nich o wartości poniżej 25 mln euro). Łączna wartość rynku podlega istotnemu wpływowi pojedynczych, dużych transakcji (powyżej 1 mld euro), jednak w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej zdarzają się one stosunkowo rzadko.

Fundusze chętnie „wchodzą”

Eksperci dostrzegają rosnącą rolę funduszy private equity zarówno w Polsce, jak i w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej. W badanym okresie fundusze tego typu odpowiadały za około 30 proc. transakcji M&A. Wzrasta wartość topowych transakcji, na znaczeniu zyskują transakcje cross-border, a przy jednoczesnym rozdrobnieniu wielu sektorów w Polsce i w regionie, utrzymanie tego kierunku wydaje się bardzo prawdopodobne również w najbliższych latach. Fundusze PE mogą pełnić rolę integratorów rozdrobnionych rynków. 

Ciekawą obserwacją płynącą z raportu jest również dysproporcja pomiędzy transakcjami inwestycyjnymi funduszy private equity, a transakcjami wyjścia z inwestycji tych funduszy. Znaczna przewaga „wejść” oznacza – zdaniem ekspertów banku – dodatkowy bodziec dla rozwoju rynku M&A, ze względu na konieczność wyjścia funduszy z posiadanych udziałów w firmach w perspektywie kilku najbliższych lat.

– Polska jest kluczowym krajem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w strategii globalnych i regionalnych funduszy Private Equity. To największy rynek w tej części świata, z dużymi firmami oraz „duchem przedsiębiorczości”, który charakteryzuje polską transformację. Widzimy rosnące zainteresowanie polskimi firmami wśród funduszy, które są, albo dopiero planują być w Polsce. Obserwujemy także zainteresowanie przedsiębiorstwami z regionu Europy Środkowo-Wschodniej wśród tych podmiotów, które mają zespoły transakcyjne w naszym kraju – zaznacza Maciej Jacenko, prezes Pekao Investment Banking.

Transakcje korzystne dla gospodarki

Jednym z motorów wzrostu polskiego rynku M&A w najbliższych latach może stać się szybszy rozwój segmentu średnich transakcji (tzw. mid-marketu). W ostatnich latach polskie średnie firmy znacząco rozwinęły swoją działalność, stając się atrakcyjnymi celami przejęć, ale też są coraz bardziej predestynowane do roli aktywnego przejmującego w Europie Środkowo-Wschodniej i Zachodniej.

W najbliższych latach polski rynek fuzji i przejęć powinna cechować nie tylko rosnąca aktywność, ale również jego coraz większa złożoność.

Zdaniem autorów raportu, rynek M&A może być jednym z czynników rozwoju polskiej gospodarki. Wskazują, że model rozwoju przedsiębiorstw, polegający na wzroście produkcji poprzez zwiększenie zatrudnienia, prawdopodobnie uległ wyczerpaniu m.in. z powodów demograficznych. Nadchodzi era poszukiwania wzrostu przychodów i efektywności przedsiębiorstw poprzez zdobywanie nowych rynków zbytu czy konsolidację branżową. W obu wypadkach to właśnie fuzje i przejęcia mogą być bardzo ważnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarki.

W najbliższych latach możemy oczekiwać utrzymania wysokiej aktywności na rynku M&A, a silnym bodźcem do jego rozwoju może okazać się wzrost dynamiki w segmencie średnich transakcji. Słabsza koniunktura gospodarcza i niepewność geopolityczna powinny być bowiem neutralizowane przez nasilenie tendencji konsolidacyjnych, wzrost liczby spółek wystawianych na sprzedaż oraz poprawę ich wycen. Główne branże, które generują potencjał powyżej przeciętnego dla transakcji M&A w Polsce, to przemysł i produkcja żywności, branże technologiczne i sektor finansowy.

Wpływ sukcesji

Jeden z istotnych trendów, który będzie kształtował polski rynek M&A, to sukcesja. Zachodząca zmiana pokoleniowa w polskich firmach jest nieunikniona. Może oznaczać dojście do kontroli nad firmami młodych, dynamicznych managerów (sukcesorów), ale równocześnie – w przypadku braku ich zainteresowania zarządzaniem rodzinnym biznesem – decyzję o sprzedaży firmy. 

Raport przewiduje utrzymanie się liczby transakcji na poziomie co najmniej zbliżonym do średniej z ostatnich lat (130-140 transakcji o wartości jednostkowej powyżej 5 mln dol.). Wartość rynku może pozostawać silnie zmienna pod wpływem prawdopodobnych dużych transakcji realizowanych w poszczególnych latach. Choć w centrum aktywności raczej pozostaną transakcje o stosunkowo niskiej wartości jednostkowej (do 25 mln euro), można spodziewać się dalszego rozwoju i wzrostu znaczenia tzw. mid-marketu.

To tylko niektóre z wniosków z raportu Banku Pekao „Nowe otwarcie: Wyzwania polskiego sektora przedsiębiorstw motorem rozwojowym rynku M&A”. Wartość tego rynku za ostatnie trzy lata to aż 22 mld euro i prawdopodobnie nadal będzie rosła.

Polska regionalnym liderem

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Krzysztof Gawkowski: Nikt nie powinien mieć TikToka na urządzeniu służbowym
Biznes
Alphabet wypłaci pierwszą w historii firmy dywidendę
Biznes
Wielkie firmy zawierają sojusz kaucyjny. Wnioski do KE i UOKiK
Biznes
KGHM zaktualizuje strategię i planowane inwestycje
Biznes
Rośnie znaczenie dobrostanu pracownika