Czy latamy bezpiecznie? Wypadków jest mniej, choć zagrożenie wzrosło

Od dawna nie było tyle zagrożeń dla lotnictwa cywilnego. Zamknięte przestrzenie powietrzne, konflikty, turbulencje. Wreszcie hakerzy zakłócający sygnały GPS. A także niesforni pasażerowie, do których przewoźnicy stracili cierpliwość.

Publikacja: 11.06.2025 04:45

Od dawna nie było tyle zagrożeń dla lotnictwa cywilnego

Od dawna nie było tyle zagrożeń dla lotnictwa cywilnego

Foto: Adobe Stock

 – Przestrzeń powietrzna nie powinna być wykorzystywana jako odwetowe narzędzie w konfliktach. Niestety jest inaczej – przyznaje Nick Careen, wiceprezes Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych (IATA).

Czytaj więcej

Czeka nas lotnicze lato z opóźnieniami

Najbardziej niebezpiecznie jest w Rosji. W wtorek, 10 czerwca, rano z powodu obaw przed ukraińskimi atakami dronowymi zamknięte były przez kilka godzin wszystkie moskiewskie lotniska oraz obydwa w Sankt Petersburgu. Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) wcześniej rekomendowała omijanie przez linie lotnicze zachodniej części Rosji, a incydent z zestrzeleniem embraera 190 Azarbaijan Airlines 25 grudnia 2024, w którym zginęło 38 osób, dowiódł, że i południe tego kraju nie jest bezpieczne. Do rosyjskich miast latają jednak przewoźnicy z Bliskiego Wschodu oraz Turkish Airlines.

Powrót do Izraela bez pośpiechu

Większość przewoźników europejskich nie spieszy się z powrotem do Izraela z powodu sytuacji w Gazie. – Ostateczną decyzję o tym, czy LOT wznowi 15 czerwca zawieszone rejsy do Tel Awiwu, zostanie podjęta w najbliższy czwartek. Grupa Lufthansy odłożyła tę decyzję do 23 czerwca, a Ryanair do przyszłego roku. Latają tam jednak Air France, KLM i AirBaltic. Podobnie jak jest to w przypadku międzynarodowych połączeń z największych lotnisk rosyjskich, to bardzo dochodowy rynek. Większość przewoźników woli jednak stracić część udziału w rynku, niż narażać załogi i sprzęt.

Czytaj więcej

Zatłoczone niebo nad Nowym Jorkiem. Rejsów ma być mniej

– W takim otoczeniu planowanie lotów stało się bardzo trudne. Operacje lotnicze oparte są na przewidywalności, a skoro jest o nią trudno, szybko rosną koszty – tłumaczy Guy Murray, odpowiadający za bezpieczeństwo operacji w TUI Airlines.

 – Jeśli porównamy obecną sytuację z tym, co było powiedzmy pięć lat temu, to widać, że ponad połowa tras przelotu w rejsach z Europy do Azji musi zostać dokładnie przeanalizowana przed startem – zwraca uwagę Mark Zee, założyciel OPSGROUP, organizacji zajmującej się oceną ryzyka operacji lotniczych.

– Większość linii lotniczych, w zasadzie prawie wszystkie, nie chce, aby załogi samolotów nie czuły się bezpiecznie, kiedy mają wystartować w rejs – mówi Nick Careen. Podkreśla jednocześnie, że załogi mają prawo odmowy lotu, jeśli mają jakieś zastrzeżenia do bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej. Niezależnie, czy chodzi tutaj o pogodę, czy przelot nad strefą konfliktu.

Czytaj więcej

Pakistan zamknął przestrzeń powietrzną dla Indii. Dłuższe loty z Europy do Azji

Zdaniem IATA wszystkie wypadki i incydenty związane z przelotami nad strefami konfliktów są dzisiaj najpoważniejszym problemem dla bezpieczeństwa operacji lotniczych i wymagają pilnej globalnej koordynacji.

Hakerzy bardzo aktywni

W przypadku przestrzeni powietrznej nad Polską, krajami bałtyckimi i Finlandią piloci samolotów muszą jeszcze borykać się z aktywnością bardzo skutecznych hakerów zakłócających sygnały GNSS (stosujący tzw. jamming) bądź usiłującym celowo wprowadzić w błąd pilotów (spoofing). – Takie sytuacje są dzisiaj na porządku dziennym – nie ukrywa Krzysztof Moczulski.

Czytaj więcej

Rosjanie chcą latać bezpośrednio do USA. Rozmowy trwają

– Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) na bieżąco współpracuje z ICAO, Eurocontrol i EASA oraz monitoruje zagrożenia związane z jammingiem i spoofingiem w sygnale GNSS. Jesteśmy także w kontakcie z liniami lotniczymi oraz stroną wojskową w zakresie analizy ewentualnych zagrożeń – mówi Marcin Hadaj, rzecznik PAŻP. Wskazuje on jednocześnie, że załogi linii lotniczych doświadczające nieprawidłowości wykorzystują w nawigacji inne instrumenty nawigacyjne, które w przypadku niedostępności sygnału GPS uzupełniają się wzajemnie. – Istotną rolę odgrywają służby ATS zapewniające wsparcie nawigacyjne użytkownikom polskiej przestrzeni powietrznej – dodaje Marcin Hadaj.

  Zdaniem Nicka Careena rzeczywiście pomogłaby tutaj lepsza koordynacja informacji między wszystkimi korzystającymi z przestrzeni powietrznej – chodzi zwłaszcza o lotnictwo komercyjne i wojskowe. – W ten sposób bardziej efektywnie można by uporać się z zagrożeniem wynikającym z zakłócania GPS. Mogliby pomóc tutaj także producenci samolotów – mówi Nick Careen.

 – Przestrzeń powietrzna nie powinna być wykorzystywana jako odwetowe narzędzie w konfliktach. Niestety jest inaczej – przyznaje Nick Careen, wiceprezes Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych (IATA).

Najbardziej niebezpiecznie jest w Rosji. W wtorek, 10 czerwca, rano z powodu obaw przed ukraińskimi atakami dronowymi zamknięte były przez kilka godzin wszystkie moskiewskie lotniska oraz obydwa w Sankt Petersburgu. Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) wcześniej rekomendowała omijanie przez linie lotnicze zachodniej części Rosji, a incydent z zestrzeleniem embraera 190 Azarbaijan Airlines 25 grudnia 2024, w którym zginęło 38 osób, dowiódł, że i południe tego kraju nie jest bezpieczne. Do rosyjskich miast latają jednak przewoźnicy z Bliskiego Wschodu oraz Turkish Airlines.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Transport
Sąd w Londynie: Rosja zagrabiła samoloty. AerCap dostanie miliard dolarów
Transport
Niemiecka kolej rozwścieczyła pasażerów. Do akcji wkraczają też politycy
Transport
Rosjanie bardzo chcą przywrócenia lotów do USA. Aerofłot już jest gotowy
Transport
Koniec z dopieszczaniem pasażerów. Bruksela chce wesprzeć linie lotnicze
Transport
Czeka nas lotnicze lato z opóźnieniami