Osiedle nie może mieć własnego herbu i flagi

Według prawa osiedle nie może mieć własnej flagi ani herbu. Czy jest szansa na zmianę przepisów? Na razie złota kaczka nie pofrunie nad Tychami

Publikacja: 21.11.2010 00:01

Tyska "złota kaczka"

Tyska "złota kaczka"

Foto: www.tychy.pl

Na razie złota kaczka nie pofrunie nad Tychami. Choć herb i flaga przedstawiające kaczkę w locie na niebieskim tle mają charakter historyczny, gdyż pochodzą z pieczęci Księstwa Pszczyńskiego, nie ma przepisów, które pozwoliłyby na nadanie ich osiedlu Cielmice w Tychach. Stwierdził tak Naczelny Sąd Administracyjny.

– Jest to jeden z herbów, którymi posługują się zwyczajowo dawne wsie, obecne dzielnice miasta Tychy – mówi Mirosław Nosalik, radca prawny Urzędu Miasta w Tychach. – Rada miasta doszła do przekonania, że istnieje potrzeba jego ochrony i powrotu do historycznych tradycji.

Herby i flagi są bowiem nie tylko swoistym znakiem towarowym, który powinien podlegać prawnej ochronie, ale przede wszystkim rozpoznawalnym elementem tożsamości regionu, miejscowości, a nawet, jak np. we Włoszech, historycznych części miast czy poszczególnych ulic.

Polska ustawa z 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach przewiduje, że własne herby, flagi, emblematy, insygnia i inne symbole mogą ustanawiać w drodze uchwały jednostki samorządu terytorialnego. Ich wzory muszą być w zgodzie z zasadami heraldyki, weksylologii i miejscową tradycją historyczną.

Powołując się na taką właśnie ekspertyzę heraldyczną, Rada Miasta Tychy podjęła uchwałę o uzupełnieniu statutu osiedla Cielmice o załącznik, w którym określono wzór herbu i flagi osiedla. Ono samo nie mogło tego uczynić, gdyż jest jednostką pomocniczą, niemającą osobowości prawnej. Dawna wieś z XIV wieku, obfitująca w historyczne zabytki, jest obecnie tyską podstrefą Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Jako podstawę prawną rada przyjęła art. 35 ustawy o samorządzie gminnym. Przepis ten przewiduje, że organizację i zakres działalności jednostki pomocniczej określa rada gminy odrębnym statutem, po konsultacji z mieszkańcami. Określa także katalog obligatoryjnych elementów statutu takiej jednostki. – Rada miasta uznała, że ten katalog ma charakter otwarty, w którym mieści się również ustanowienie flagi i herbu jednostki pomocniczej – wyjaśnia Mirosław Nosalik. – Uchwała nie stworzyła przecież nowych znaków herbu i flagi, lecz wprowadziła do porządku prawnego symbole już istniejące.

Wojewoda śląski był jednak innego zdania i rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność uchwały w sprawie zmiany statutu osiedla. – Nie ma przepisów, które pozwalałyby na ustanawianie przez radę miasta herbu i flagi jednostki pomocniczej – mówi Mirosław Rymer, starszy inspektor w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach. – Statut jednostki pomocniczej określa jej organizację i zadania. Ustanowienie herbu i flagi nie mieści się w zakresie pojęcia: „organizacja i zakres działania jednostki pomocniczej”. Do ochrony symboli, które funkcjonują zwyczajowo, nie potrzeba uchwały rady; wystarczy kodeks cywilny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach podzielił to stanowisko i oddalił skargę miasta Tychy. Pytanie, czy w statucie jednostki pomocniczej można było ustanowić flagę i herb tej jednostki, jest kwestią wtórną i wcale nie najistotniejszą – stwierdził. Istotą sprawy jest to, że obowiązujące przepisy prawa nie zezwalają radzie gminy na podjęcie uchwały ustanawiającej symbole jednostki pomocniczej, jaką jest osiedle, w postaci herbu i flagi.

Rozpatrując skargę kasacyjną miasta Tychy, NSA uznał, że jest to prawidłowa ocena. Swoboda działalności samorządu może się realizować tylko w granicach prawa. Przepisy ustaw o samorządzie gminnym oraz o odznakach i mundurach jednoznacznie wskazują, że rada gminy ma kompetencje do ustanawiania własnego herbu, flagi i innych symboli gminy. Nigdzie jednak nie przewidują, że może podejmować uchwały w sprawie ustanawiania symboli jednostce pomocniczej gminy, jaką jest m.in. osiedle.

– Wobec tego to przepisy wymagają zmiany – skonstatował po wyroku przedstawiciel miasta Tychy – a z inicjatywą ustawodawczą powinien wystąpić minister spraw wewnętrznych i administracji.

[i]Sygn. II OSK 1896/10 [/i]

Na razie złota kaczka nie pofrunie nad Tychami. Choć herb i flaga przedstawiające kaczkę w locie na niebieskim tle mają charakter historyczny, gdyż pochodzą z pieczęci Księstwa Pszczyńskiego, nie ma przepisów, które pozwoliłyby na nadanie ich osiedlu Cielmice w Tychach. Stwierdził tak Naczelny Sąd Administracyjny.

– Jest to jeden z herbów, którymi posługują się zwyczajowo dawne wsie, obecne dzielnice miasta Tychy – mówi Mirosław Nosalik, radca prawny Urzędu Miasta w Tychach. – Rada miasta doszła do przekonania, że istnieje potrzeba jego ochrony i powrotu do historycznych tradycji.

Pozostało 84% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej