Brak zgody na połączenie biblioteki z ośrodkiem kultury

Naczelny Sąd Administracyjny 6 kwietnia ostatecznie oddalił skargę gminy Lubień Kujawski na wydaną przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego odmowę zgody na połączenie biblioteki publicznej z gminnym ośrodkiem kultury.

W ocenie gminy minister nie uzasadnił, dlaczego zgody nie wyraża, a tym samym naruszył przepisy ustawy o bibliotekach oraz konstytucji.

Naczelny Sąd Administracyjny sprawę ocenił inaczej.

To nie była decyzja

Ustawa o bibliotekach dopuszcza możliwość połączenia biblioteki publicznej z inną instytucją kultury. Najpierw jednak gmina musi zasięgnąć opinii Krajowej Rady Bibliotecznej oraz właściwej wojewódzkiej biblioteki publicznej, a także uzyskać zgodę ministra właściwego ds. kultury.

Zgoda ta (lub jej odmowa) nie jest wydawana w formie decyzji administracyjnej. Nie stosuje się zatem do niej przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.

– Jest to inny akt administracyjny podlegający kontroli sądów administracyjnych – wyjaśniał Arkadiusz Despot-Mładnowicz, sędzia NSA. – Co więcej, ma on charakter uznaniowy, co oznacza, że od swobodnej oceny planowanego przez gminę połączenia zależy, czy minister zgodę wyda czy też nie – wskazywał sędzia.

A że do zgody ministra na połączenie biblioteki publicznej z inną instytucją kultury nie stosuje się k.p.a., brakuje przepisu, który nakazywałby ministrowi uzasadnienie tego aktu.

– Oczywiście dobrze by było, aby minister swoje stanowisko uzasadnił i wskazał, dlaczego w badanej sprawie na połączenie gminnej biblioteki publicznej w Lubieniu Kujawskim nie wyraził zgody, ale obowiązku takiego nie miał – wyjaśniał Despot-Mładnowicz.

Brak uzasadnienia nie był jednak dla NSA przeszkodą, aby kwestionowany przez gminę akt ministra kultury ocenić.

Wszystko jest w aktach

– W rozpatrywanej sprawie brak uzasadnienia aktu ministra kultury nie jest naruszeniem prawa, które stanowi przekroczenie uznania administracyjnego – uzasadniał Arkadiusz Despot-Mładnowicz. – Zwłaszcza że tutaj nie tylko uzasadnienie może być dla sądu miernikiem, ale wszystkie dokumenty zgromadzone w sprawie – wskazywał.

A z tych wynika, że minister dysponował bogatym materiałem w postaci licznych opinii instytucji i mieszkańców.