Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 10 maja 2018 r. (sygn. I SA/Kr 364/18) rozstrzygnął kiedy jednostka samorządu terytorialnego działa jako podatnik VAT. Sprawa została rozpoznana przez sąd w wyniku skargi gminy na interpretację indywidualną wydaną przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Interpretacja organu podatkowego
Miasto na prawach powiatu, realizując zadania z zakresu gospodarki nieruchomościami, planowało zbyć na rzecz spółki udział we współwłasności nieruchomości, stanowiący własność Skarbu Państwa i wynoszący 1/18 części w nieruchomości. Udziały zostały nabyte przez Skarb Państwa w wyniku spadkobrania ustawowego. Nieruchomość nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy, nie wyodrębniono w niej również lokali mieszkalnych. Na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 9 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami zbycie działów miało nastąpić w trybie bezprzetargowym na rzecz współwłaściciela nieruchomości (spółki dysponującej pozostałymi udziałami). Miasto występując o interpretację podatkową w tej sprawie uznało, że dokonując tej czynności nie będzie działało w charakterze podatnika VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że czynność ta stanowi odpłatną dostawę towarów i podlega opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że mimo, iż zbycie nieruchomości mieści się w zakresie zadań jednostki samorządu terytorialnego, to następuje ono w drodze umowy cywilnoprawnej, a tym samym nosi znamiona działalności gospodarczej. Oznacza to, że w miasto działa wówczas w charakterze podatnika VAT w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że sprzedaż udziałów w nieruchomości podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
WSA: skarga zasadna
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał skargę gminy za zasadną. Wskazał, że kwalifikacja, czy dany podmiot dokonując odpłatnego zbycia posiadanych składników majątku działa w charakterze podatnika w rozumieniu ustawy o VAT wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie ma charakter profesjonalny. W zakresie obrotu nieruchomościami przejawem takiej aktywności, może być w szczególności nabycie terenu z zamiarem odsprzedaży po jego uzbrojeniu oraz uzyskaniu decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy też podejmowanie aktywnych działań marketingowych w celu uzyskania jak najwyższej ceny (wyrok TSUE z dnia 15 września 2011 r. o sygn. C-180/ 10 i C-181/10, wyrok NSA z 21 stycznia 2013 r., sygn. I FSK 305/12). Sąd wywiódł ponadto, że nawet w przypadku podatnika VAT, czynność wykonywana przez niego podlega opodatkowaniu tym podatkiem jedynie wtedy, „gdy zostanie dokonana w okolicznościach pozwalających na przypisanie jej cech działalności gospodarczej, a zatem jeśli będzie miała ona charakter profesjonalny i ciągły".
Sąd ocenił, że zbywając nieruchomość wskazaną we wniosku o interpretację gmina nie działa jako podatnik VAT. W odniesieniu do tej nieruchomości gmina pełni wyłącznie funkcje właścicielskie, których wykonywanie nie stanowi stałego źródła dochodu. Nie podlega zatem opodatkowaniu VAT zbycie nieruchomości, nieprzydatnej dla realizacji celów publicznych i zadań własnych gminy, która nie była przez gminę nigdy wykorzystywana na potrzeby działalności gospodarczej.
