Nie wolno lekceważyć otyłości u niemowląt

Rozmowa: dr n. med. Paweł Matusik, Katedra i Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, Śląski Uniwersytet Medyczny

Publikacja: 05.08.2008 00:47

Nie wolno lekceważyć otyłości u niemowląt

Foto: Fotorzepa

Rz: Co jest przyczyną otyłości u dziecka: geny czy środowisko, w którym dorasta?

dr Paweł Matusik: Szacuje się, że tzw. predyspozycja genetyczna w około 30 proc. warunkuje naszą masę ciała, a w 70 proc. – środowisko. W ciągu ostatnich 20 lat skala tego zjawiska urosła do rozmiarów epidemii, a przecież nasze geny nie zdołały się tak szybko zmienić. Należy pamiętać, że dzieci przejmują od rodziców modele zachowań, a więc m.in. sposób spędzania wolnego czasu w centrum handlowym zamiast uprawiania sportu albo siedzenie przed komputerem zamiast wycieczki za miasto. To zmiana warunków, w których żyjemy, w dużym stopniu ponosi winę za epidemię otyłości wśród dzieci.

Niemowlęta z nadwagą często samoczynnie chudną około drugiego roku życia. W jakim wieku nadwaga u dzieci staje się prawdziwym problemem?

Nie należy lekceważyć problemu nadwagi czy otyłości wśród niemowląt. Wiele spośród nich jest stale przekarmianych, a konsekwencje tego odzywają się w następnych latach – ludzie ci w dorosłym życiu mają często ponadprzeciętną chęć zjadania więcej, niż potrzeba. Problem otyłości w większym stopniu dotyczy tych niemowląt, które nie są karmione piersią. Jednak rzeczywiście wiele dzieci wyrasta z typowej niemowlęcej pulchności około drugiego roku życia, kiedy nabiera sprawności w poruszaniu się. Późniejszy etap – okres przedszkolny i wczesnoszkolny – to czas, kiedy dzieci powinny być szczupłe. Jeśli wtedy wciąż nadmiernie przybierają na wadze, należy zgłosić się z nimi do pediatry, który powinien rozważyć skierowanie ich do specjalistycznej poradni metabolicznej. W takich sytuacjach oprócz zmiany nawyków żywieniowych zaleca się także zwiększenie aktywności fizycznej.

Czym grozi nadmiar tkanki tłuszczowej we wczesnym dzieciństwie?

Jeśli przed czwartym rokiem życia dotyka nas otyłość, to jest 40-proc. prawdopodobieństwo, że staniemy się otyłymi dorosłymi. Przyczyną jest to, iż nawyki żywieniowe z tego wczesnego okresu programują nasz metabolizm na całe życie. Jeśli wówczas „nauczymy” organizm magazynowania nadmiaru energii w postaci tkanki tłuszczowej, przez całe życie będziemy się borykać z problemem utrzymania prawidłowej masy ciała. Jeszcze gorszym skutkiem otyłości we wczesnym dzieciństwie są zaburzenia takie jak podwyższone stężenie cholesterolu i trójglicerydów, nadciśnienie, cukrzyca typu II, a w skrajnych przypadkach zespół metaboliczny, obejmujący wszystkie te objawy. Oprócz tego u otyłych dzieci występują powikłania ortopedyczne, zaburzenia wzrastania i dojrzewania płciowego oraz problemy psychologiczne związane z brakiem akceptacji w grupie rówieśniczej.

Niemowlęta:

? Badania pokazują, że dzieci karmione piersią rzadziej cierpią na późniejsze kłopoty z nadwagą czy otyłością.

? Z wprowadzeniem do diety pokarmów stałych należy się wstrzymać do ukończenia przez dziecko szóstego miesiąca życia.

Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym:

? Należy wykluczyć z jadłospisu posiłki typu fast food i chipsy oraz gazowane napoje wysokosłodzone.

? Drugie śniadanie do szkoły powinno być szykowane w domu, a nie samodzielnie kupowane przez dziecko.

? Opiekunowie powinni wprowadzić limity czasowe na korzystanie z komputera i telewizji. Zabierają one dzieciom średnio od trzech do pięciu godzin dziennie.

? Wyprawa do lasu zamiast do centrum handlowego – model spędzania wolnego czasu pozostaje na całe życie.

Rz: Co jest przyczyną otyłości u dziecka: geny czy środowisko, w którym dorasta?

dr Paweł Matusik: Szacuje się, że tzw. predyspozycja genetyczna w około 30 proc. warunkuje naszą masę ciała, a w 70 proc. – środowisko. W ciągu ostatnich 20 lat skala tego zjawiska urosła do rozmiarów epidemii, a przecież nasze geny nie zdołały się tak szybko zmienić. Należy pamiętać, że dzieci przejmują od rodziców modele zachowań, a więc m.in. sposób spędzania wolnego czasu w centrum handlowym zamiast uprawiania sportu albo siedzenie przed komputerem zamiast wycieczki za miasto. To zmiana warunków, w których żyjemy, w dużym stopniu ponosi winę za epidemię otyłości wśród dzieci.

Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"