Wskazany obowiązek nie został nałożony tylko na sieć AIESH, z uwagi na to, że operator ten nie dysponuje własną platformą cyfrową.

3. Odsprzedaż usług szerokopasmowych.

Wszyscy operatorzy CATV, uznani za podmioty SMP (z wyłączeniem AIESH), zostali zobowiązani także do odsprzedaży usług szerokopasmowego dostępu do internetu. Obowiązek ten został ograniczony do sytuacji, w której operator alternatywny korzysta także z dostępu do cyfrowej platformy telewizyjnej tego samego operatora CATV. Także i w tym przypadku Belgacom został wyłączony z możliwości korzystania z tego produktu.

CRC uzasadniało potrzebę nałożenia przedmiotowego obowiązku koniecznością stworzenia warunków do efektywnej konkurencji i możliwości zduplikowania ofert operatorów CATV, w sytuacji w której coraz więcej użytkowników korzysta z usług w pakietach oraz usług, w których sygnał telewizyjny jest odbierany za pośrednictwem usług szerokopasmowych (np. usługa Telnetu Yelo Connected-TV, która pozwala na odbiór cyfrowej telewizji na smartphonach, a w najbliższym czasie także na PC-tach).

Pozostałe obowiązki nałożone na pięciu operatorów CATV, to obowiązek równego traktowania, obowiązek transparentności, w tym publikacji oferty ramowej oraz KPI (ang. Key Performance Indicators), jak również obowiązek dotyczący kontroli cen przy zastosowaniu metodologii retail minus.

IV.

Należy przyznać, iż Komisja Europejska zgłosiła stosunkowo dużo uwag do przedłożonego jej projektu regulacji operatorów CATV. Wśród tych uwag znalazły się takie kwestie jak:

Generalnie Komisja przestrzegła CRC przed nakładaniem obowiązków regulacyjnych, które mogłyby powodować przedłużenie transmisji telewizji analogowej w sieciach kablowych, kosztem hamowania rozwoju telewizji cyfrowej oraz innowacyjnych usług.

V.

Zgodnie z art. 7 Dyrektywy ramowej uwagi zgłoszone przez Komisję powinny być uwzględnione przez CRC w możliwie największym stopniu. Co jednak należy podkreślić - uwagi Komisji Europejskiej nie prowadziły do zawetowania proponowanej przez CRC regulacji.

Jakkolwiek CRC zdefiniował zupełnie nowy rynek dla celów regulacyjnych, co umożliwia Komisji zgłoszenie weta i zastopowanie regulacji (co miało miejsce np. w odniesieniu do rynku IP peeringu oraz rynku IP tranzytu zdefiniowanych przez polskiego regulatora), Komisja nie zdecydowała się na ten ostateczny środek. Także uwagi w zakresie obowiązków regulacyjnych wskazywały raczej na konieczność zastanowienia się nad pewnymi aspektami tej sprawy, a nie na oczywistą bezzasadność proponowanych rozwiązań, czy ich sprzeczność z prawem europejskim. Takie podejście Komisji Europejskiej może zatem wskazywać na stopniowe przyzwolenie dla obejmowania regulacją nie tylko tradycyjnych operatorów telekomunikacyjnych, ale także operatorów CATV.

Ostatecznie, uwagi zgłoszone przez Komisję Europejską nie zostały uwzględnione przez belgijskiego regulatora. W finalnej decyzji, CRC podtrzymał proponowane przez siebie rozwiązanie. Obowiązek dostępu nałożony na operatorów CATV, podobnie jak w propozycji przedstawionej Komisji Europejskiej, objął swoim zakresem również odsprzedaż telewizji analogowej, dostęp do platformy cyfrowej oraz obowiązek odsprzedaży swoich usług szerokopasmowego dostępu do internetu. Obowiązek dostępu, podobnie jak i pozostałe obowiązki, został nałożony na zdefiniowanym przez CRC rynku detalicznym. Decyzja weszła w życie z dniem 1 sierpnia br.

Praktyczne rezultaty tej decyzji będą w znacznym stopniu zależeć od warunków oferty hurtowej, w tym cen, jak również skuteczności wdrożenia regulacji, która do tej pory nie była stosowana w żadnym z krajów UE. Skutki zależne będą także od tego, czy decyzja CRC zostanie podtrzymania przez belgijski Sąd Apelacyjny, do którego przynajmniej dwóch z pięciu objętych decyzją regulacyjną operatorów CATV - Telnet i Tecteo - złożyło odwołanie.

VI.

Regulacja zastosowana w Belgii była wynikiem silnej pozycji operatorów CATV na tym rynku. Ponad 80 proc. gospodarstw domowych w Belgii ma dostęp do sieci operatorów kablowych. Coraz bardziej powszechne na rynku belgijskim stają się również oferty pakietowe, w których oprócz typowych usług telekomunikacyjnych oferowana jest także usługa telewizyjna. Regulacja operatorów CATV miała zatem na celu  wyrównanie szans operatorów alternatywnych w kreowaniu ofert dla odbiorców końcowych.

Co istotne, CRC nie uznał, iż regulacja zastosowana wobec operatora narodowego – Belgacom - rzeczywiście wyrównywała szanse na rynku. Zwłaszcza wobec zdecydowanie słabszej pozycji tego operatora na rynku telewizyjnym. Naturalne dążenie operatorów do oferowania całego pakietu usług przez jednego dostawcę wymagała, zdaniem CRC, regulacji operatorów CATV i to nie tylko w zakresie sygnału telewizyjnego, ale również dostępu do usług szerokopasmowych.

VII.

Sytuacja na polskim rynku wydaje się wykazywać pewne podobieństwa do rynku belgijskiego. Około 65 proc. gospodarstw domowych w Polsce znajduje się w zasięgu sieci kablowych. Dostępność ich usług na obszarach miejskich jest jeszcze wyższa. Konwergentne oferty, łączące usługi telewizyjne, dostępu do internetu oraz telefoniczne (w tym usługi telefonii mobilnej) powodują, iż na obszarach miejskich, to już raczej nie Telekomunikacja Polska SA, ale właśnie operatorzy CATV stanowią rzeczywistą konkurencję dla operatorów alternatywnych.

Analizując test trzech kryteriów przeprowadzony przez CRC nie sposób nie dopatrzeć się podobieństw do rynku polskiego. Czy zatem - mając na uwadze decyzję belgijskiego regulatora i podejście Komisji Europejskiej w tej sprawie - swoboda działania polskich operatorów CATV, bez ograniczeń regulacyjnych, jest już tylko kwestią czasu?

(z rekomendacji prof. Macieja Rogalskiego)

Jolanta Steppa

ekspert ds. projektów strategicznych w Telekomunikacji Polskiej S.A. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Analiz Finansowych w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie.

W latach 2000-2004 zastępca dyrektora w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów, odpowiedzialna za sprawy koncentracji firm oraz przeciwdziałania antykonkurencyjnym praktykom w sektorach infrastrukturalnych (energetyka, kolejnictwo, telekomunikacja oraz media). Członek Rady Telekomunikacji przy Prezesie URTiP. W latach 2004-2006 zastępca dyrektora w Departamencie Rynku Telekomunikacyjnego URTiP. Członek Komisji Przetargowych na rozdysponowanie częstotliwości w paśmie GSM 1800 i UMTS. W latach 1998-2004 członek licznych zespołów rządowych opracowujących programy w zakresie polityki państwa wobec sektorów infrastrukturalnych. Od 2006 r. związana z Telekomunikacją Polską, odpowiedzialna za sprawy regulacyjne w GK TP.