Gminny sztandar eksponujemy zawsze na drugim miejscu

Do używania barw państwowych (flagi) uprawniony jest każdy, zwłaszcza jeżeli chce uczcić święta lub inne wydarzenie. Należy przy tym pamiętać, że otaczanie państwowych symboli należytą czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej.

[srodtytul]Cztery razy w roku[/srodtytul]

Flagę państwową podnosi się przed siedzibami: Sejmu; Senatu; Prezydenta RP; Rady Ministrów oraz Prezesa Rady Ministrów. Wywiesza się je również na budynkach będących siedzibami władz samorządowych, ale tylko wtedy, gdy trwa sesja ich organów stanowiących: rady gminy, powiatu, czy sejmiku województwa. Ponadto flagami dekoruje się budynki podczas uroczystości, rocznic i świąt państwowych. Oznacza to, że obowiązkowe dekorowanie flagami odbywa się cztery razy w roku:

- 1 maja – w Święto Pracy,

- 2 maja – w Dzień Flagi RP,

- 3 maja – w Święto Narodowe Trzeciego Maja,

- 11 listopada – w Narodowe Święto Niepodległości.

Właściciele prywatnych posesji oraz inne, niewymienione w przepisie, podmioty mogą (ale nie muszą) wywieszać flagi państwowe z okazji uroczystości oraz rocznic i świąt państwowych.

[srodtytul]Od zmierzchu do świtu[/srodtytul]

Przepisy w sposób enigmatyczny określają zasady posługiwania się flagą państwową, ograniczając się jedynie do stwierdzenia, że do obowiązków każdego obywatela oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji należy otaczanie jej należną czcią i szacunkiem. Jedynie w stosunku do przedstawicielstw dyplomatycznych oraz cywilnych lotnisk (kapitanatów) i statków morskich wydano stosowne rozporządzenia określające sposób podnoszenia i szczegółowe jej usytuowanie.

Pamiętać jednak należy, że wciągane na maszty powinny być flagi nie wcześniej niż o godz. 22. dnia poprzedzającego święto państwowe (wizytę przedstawicieli innego państwa lub inną uroczystość), a ich opuszczenie następuje nie później niż do godz. 8. dnia następnego. W przypadku długiego majowego weekendu flagi na budynkach mogą zatem wisieć od 30 kwietnia, godz. 22.00, do najpóźniej 8.00, 4 maja. Ponadto pamiętać należy, że:

- flagi powinny być zawsze czyste, o czytelnych barwach i wzorze, niepomięte i nie postrzępione;

- nie należy wywieszać flag w dni deszczowe i przy silnym wietrze;

- flaga nie powinna dotykać podstawy masztu (ziemi, podłogi).

Problemem jest również określenie właściwej kolejności przy wywieszaniu flag różnych państw. Kwestie te nie są uregulowane przepisami prawa, dlatego obowiązują zwyczaje przyjęte w heraldyce. Regułą jest, że na miejscu uprzywilejowanym po prawej stronie, patrząc od strony obiektu, umieszczana jest flaga państwa – gospodarza. Wewnątrz pomieszczeń powinna znajdować się po stronie, w którą zwrócona jest głowa orła.

Jeśli wywiesza się dwie flagi (państwową i gminną), to polską umieszczamy po prawej stronie, patrząc od strony budynku. Trzeba też pamiętać, że maszty muszą mieć taką samą wysokość, a flagi – taki sam wymiar. Jeśli chodzi o barwy – w pionowym układzie flagi kolor biały jest zawsze przy maszcie.

Przy trzech masztach najważniejszy jest maszt środkowy. Drugi jest po jego prawej stronie, a trzeci po lewej. Dlatego na maszcie środkowym wieszamy flagę polską, na prawym – flagę miejską (gminną, wojewódzką czy powiatową), a na lewym – flagę innego państwa albo Unii Europejskiej. Przy czterech flagach najważniejszy jest maszt skrajny prawy – potem kolejne. Przy pięciu – znowu centralny jest maszt środkowy, potem sąsiednie prawy i lewy, a na końcu skrajny prawy i lewy. Przypominam, że strony są określone przez patrzącego od strony budynku.

[srodtytul]Lokalne symbole[/srodtytul]

Gminy, powiaty i samorządy województw mogą ustanawiać uchwałą rady (sejmiku) własne herby, flagi, emblematy, insygnia oraz inne symbole (np. pieczęć z herbem albo godłem herbowym, łańcuchy z herbem dla burmistrza lub prezydenta, laskę dla przewodniczącego rady, sztandar, symboliczne klucze do bram miasta).

Wzory tych symboli muszą być zgodne z zasadami heraldyki (nauka o herbach), weksylologii (nauka o chorągwiach i flagach) oraz z miejscową tradycją historyczną. Wymagają zaopiniowania pod tym względem przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Wynika to z art. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8EE9D5E464E226140FF98EBA842A4A71?id=75771]ustawy z 31 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach[/link]. Opinię trzeba uzyskać przed podjęciem uchwały ustanawiającej symbol. Jeżeli samorząd przed uchwaleniem np. herbu nie zwrócił się o opinię, to znaczy, że uchwała narusza prawo i może być uchylona przez wojewodę.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Art. 6 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=33B68B8FCF120FA3B7EBAACC7C5FA2EC?id=180121]ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych[/link] określa dodatkowy wzór flagi państwowej z umieszczonym pośrodku białego pasa godłem RP. Jednak do jej używania uprawnione są jedynie podmioty wymienione w art. 8 ust. 1 ustawy (lotniska cywilne, przedstawicielstwa dyplomatyczne czy kapitanaty portów).[/ramka]