Trzeba dowieść, że podoła się inwestycji

Wymóg posiadania doświadczenia jest jednym z warunków podmiotowych stawianych w przetargu. Jeśli wykonawca go nie spełni, to zostaje wykluczony z postępowania.

Na postawienie takiego warunku pozwala art. 22 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=247401]prawa zamówień publicznych (tekst jedn. DzU z 2007 nr 223, poz. 1655 ze zm.)[/link]. Zgodnie z nim o udzielenie zamówienia mogą się ubiegać wykonawcy, którzy m.in. „posiadają niezbędną wiedzę i doświadczenie”.

W przetargach poniżej tzw. progów unijnych zamawiający może, ale nie musi, żądać dokumentów poświadczających doświadczenie. Od progów unijnych (w zależności od rodzaju zamówienia i tego, kto go udziela, wynoszą one: 133 tys., 206 tys. lub 5,15 mln euro) organizator przetargu jest zobowiązany sprawdzać takie dokumenty.

A to oznacza, że musi określić sposób spełnienia warunków.

[ramka][b]Przykład[/b]

Przetarg dotyczy remontu szkoły. Zamawiający określa w ogłoszeniu, że o zamówienie mogą się ubiegać firmy, które w okresie pięciu lat przed dniem wszczęcia postępowania zrealizowały co najmniej dwie roboty budowlane odpowiadające swoim rodzajem i wartością przedmiotowi zamówienia.[/ramka]

[srodtytul]Ile zleceń trzeba wykonać[/srodtytul]

Przepisy nie określają, ile robót budowlanych czy usług zrealizowanych wcześniej wystarczy na potwierdzenie doświadczenia. Określa to zawsze zamawiający. Nie oznacza to jednak, że może on stawiać wygórowane żądania. W praktyce przyjmuje się, że jedna, dwie, góra trzy realizacje powinny w zupełności usatysfakcjonować organizatora przetargu. Jeśli żądane jest wcześniejsze wykonanie większej liczby zleceń, to przedsiębiorcy powinni złożyć protest przeciwko zbyt wygórowanym wymaganiom, które mogą ograniczać uczciwą konkurencję.

Przy dostawach zazwyczaj żąda się wcześniejszej sprzedaży podobnej bądź mniejszej liczby produktów. Jeśli zamówienie obejmuje dostawę 100 komputerów, to żądanie wcześniejszej sprzedaży 150 zestawów będzie już nadmierne.

[wyimek]Nie tylko w sektorze publicznym [/wyimek]

Wciąż zdarza się, że zamawiający nie chcą uwzględniać zleceń wykonywanych na rzecz innych przedsiębiorców. Żądają przedstawienia wykazu wcześniej zrealizowanych dostaw, usług czy robót budowlanych wykonanych dla podmiotów publicznych. To niezgodne z prawem. Firmy‚ które dotychczas nie startowały w przetargach, również mogą dowieść doświadczenie. Nie ma tu znaczenia, że zdobyły je, pracując dla prywatnych przedsiębiorstw, a nie dla sektora publicznego.

[ramka][b]Przykład[/b]

Małe przedsiębiorstwo zajmujące się ocieplaniem budynków dotychczas samodzielnie nie składało ofert w przetargach.

Realizowało zamówienia zlecane przez generalnego wykonawcę. Teraz samo chciałoby wystartować w przetargu na termomodernizację budynku gminy. Generalny wykonawca, na którego rzecz wcześniej pracowało jako podwykonawca, może wystawić mu referencje potwierdzające doświadczenie. Zamawiający ma obowiązek je uwzględnić.[/ramka]

[srodtytul]Co innego wykaz...[/srodtytul]

Aby udowodnić doświadczenie, firmy składają odpowiednie dokumenty. Zamawiający nie może jednak żądać jakichkolwiek, ale tylko tych, które są wymienione w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=181805]rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów z 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (DzU nr 87, poz. 605 ze zm.)[/link]. Zgodnie z nim potwierdzenie doświadczenia wykonawcy składają w przypadku:

- robót budowlanych – wykaz wykonanych robót w okresie ostatnich pięciu lat przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, odpowiadających swoim rodzajem i wartością robotom budowlanym stanowiącym przedmiot zamówienia, z podaniem ich wartości oraz daty i miejsca wykonania (§1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia);

- dostaw i usług – wykaz wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, dostaw lub usług w okresie ostatnich trzech lat przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, odpowiadających swoim rodzajem i wartością dostawom lub usługom stanowiącym przedmiot zamówienia, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców (§1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia).

Wykazy te sporządza sam przedsiębiorca. Są to po prostu dokumenty, w których wyliczone są zrealizowane wcześniej zlecenia.

[srodtytul]...co innego referencje[/srodtytul]

Na potwierdzenie, że wymienione w wykazie zlecenia były wykonane należycie, przedstawia się osobne dokumenty. Te najczęściej będą pochodzić od kontrahenta. Są to zazwyczaj referencje, ale zgodnie z przepisami mogą to również być inne, dowolne dokumenty. Wystarczy, że będzie z nich wynikało, że dostawy, usługi lub roboty budowlane zostały wykonane należycie.

[b]Uwaga! Czasem zamawiający chce, aby z referencji wynikało, jaki zakres miały prace, kiedy je wykonano czy ile kosztowały. To niedozwolone.[/b] Te informacje podaje w składanym przez siebie wykazie sam wykonawca. Referencje mają jedynie potwierdzać należyte wykonanie.

[srodtytul]W konsorcjum łatwiej[/srodtytul]

Jeśli firma sama nie ma wystarczającego doświadczenia, może złożyć ofertę wspólnie z innym wykonawcą. Potencjał całego konsorcjum sumuje się wówczas. Jeśli więc zamówienie dotyczy dostawy komputerów wraz ze stworzeniem sieci wewnętrznej, to wystarczy, że jedna firma ma doświadczenie w sprzedaży sprzętu komputerowego, a druga w kładzeniu kabli i budowie sieci.

[ramka][b]Przydatne wyroki[/b]

[b]Z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej[/b]

[b]Wyrok z 8 lipca 2008 r. (sygn. KIO/UZP 635/08):[/b]