Już nie wakacje, jeszcze nie rok szkolny

Lekcje ruszają dopiero 4 września. Kto zatem ma zapewnić opiekę dzieciom w najbliższy piątek?

Aktualizacja: 29.08.2023 11:09 Publikacja: 29.08.2023 02:05

Już nie wakacje, jeszcze nie rok szkolny

Foto: Adobe Stock

Część szkolnych zerówek inaugurację nowego roku przesunęła na 4 września, choć w teorii powinny zorganizować zajęcia już w najbliższy piątek.

Także rodzice tegorocznych pierwszoklasistów mogą mieć problem z zapewnieniem im opieki 1 września. Do przedszkola już ich nie poślą – rok „szkolny” w takich placówkach skończy się w ostatnim dniu sierpnia. Do szkoły maluchy pójdą zaś dopiero 4 września – wtedy wystartuje nauka. A tak małych dzieci nikt odpowiedzialny nie zostawi w domu samych.\

Czytaj więcej

Rozpoczęcie roku szkolnego przesunięte? Jest stanowisko MEN

Obowiązek opieki

– To rodzice są gwarantem bezpieczeństwa dzieci. Pozostawianie bez opieki dziecka do siódmego roku życia to wykroczenie. Potem wiele zależy od dojrzałości malucha. Jednak rodzic musi się liczyć z tym, że jeżeli dziecko pozostawione bez opieki ulegnie wypadkowi, jemu samemu jako opiekunowi mogą zostać postawione zarzuty karne – mówi Katarzyna Katana, radczyni prawna w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

Rodzice muszą więc wziąć wolne, podrzucić dzieci do krewnych lub wynająć opiekunkę.

Przesunięcie rozpoczęcia zajęć regulują przepisy rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sprawie organizacji roku szkolnego.

– Jeżeli pierwszy dzień września wypada w piątek albo sobotę, zajęcia dydaktyczno-wychowawcze rozpoczynają się w najbliższy poniedziałek po 1 września. Stąd w roku szkolnym 2023/2024 zajęcia rozpoczynają się 4 września. Ten termin nie zmienia daty zakończenia poprzedniego roku szkolnego (2022/2023) ani też daty rozpoczęcia kolejnego, która we wszystkich szkołach i placówkach przypada na 1 września – wyjaśnia Adrianna Całus-Pola, rzecznik prasowy Ministerstwa Edukacji i Nauki. I dodaje, że sposób organizacji pracy szkoły w najbliższy piątek należy do kompetencji dyrektora, z zastrzeżeniem, że tego dnia nie są prowadzone obowiązkowe zajęcia dydaktyczno-wychowawcze z uczniami.

Czytaj więcej

Wojciech Tumidalski: Szefie, proszę o wolny piątek

Przedszkola pracują

Inaczej jest w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach. Przedszkolaki muszą mieć zapewnioną opiekę od początku września.

Zgodnie z § 12 ust. 1 rozporządzenia MEN z 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący, na wspólny wniosek dyrektora placówki i rady przedszkola, a w przypadku jej braku – na wspólny wniosek dyrektora przedszkola i rady rodziców.

– Nie jest więc możliwe ustalenie przerw w pracy z inicjatywy samego organu prowadzącego lub na wniosek samego dyrektora przedszkola. Jeżeli zatem dyrektor przedszkola i rada przedszkola/rada rodziców nie wystąpili z wspólnym wnioskiem 1 września, przedszkole normalnie realizuje swoje zadania – podkreśla Adrianna Całus-Polak.

Praktyka bywa jednak inna. Zdaniem dyrektorów szkół przepisy są niejednoznaczne.

– Dyrektorzy szkół często wychodzą z założenia, że oddziały przedszkolne funkcjonują tak jak szkoła. Inaczej jest w zespołach szkolno-przedszkolnych. Sprawę należy uporządkować – mówi Marek Pleśniar z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczek Oświaty.

– W tym roku rodzice dzieci z oddziałów przedszkolnych w szkołach mogą mieć poczucie, że w edukacji panuje legislacyjny chaos. Prawo oświatowe zmienia się w zasadzie ciągle i łatwo nie zwrócić uwagi na to, że 1 września w różnych placówkach zaplanowany został na różne sposoby, dopuszczalne przez nieprecyzyjne prawo. Rodzic może wprawdzie wziąć przysługujące mu z kodeksu pracy wolne na opiekę, ale nie taki był cel tych przepisów. Wolne przysługuje na nieprzewidywalne, losowe sytuacje. Początek roku szkolnego niewątpliwie nie ma takiego charakteru – komentuje Iga Kazimierczyk, prezes fundacji Przestrzeń dla Edukacji.

Szkolne zerówki pod lupę kuratoriów

Tomasz Elbanowski z Fundacji Rzecznik Praw Rodziców uważa, że szkolnym zerówkom powinny przyjrzeć się kuratoria.

– Skracanie czasu pracy nauczycieli i ograniczanie liczby dni funkcjonowania placówek to dla rodziców duży problem – podkreśla Elbanowski.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
Ewa Ważny, prezes Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce

Przepisy nie określają wyraźnej granicy wieku dziecka, które można zostawić bez opieki w domu, jednak nie budzą wątpliwości co do odpowiedzialności rodziców za ewentualne narażanie go na niebezpieczeństwo. Wiele oczywiście zależy od dojrzałości dziecka, jego temperamentu i warunków, w jakich żyje. Niestety, w praktyce sądowej zdarzają się sytuacje, gdy dziecko pozostawione bez opieki w domu uległo poparzeniu lub doznało innych obrażeń. Niefrasobliwym rodzicom sąd może ograniczyć władzę rodzicielską z uwagi na zagrożenie dobra dziecka. Brak wystarczającej kontroli rodzicielskiej jest również dość często podnoszony w obliczu rozstania rodziców i walki o pieczę nad potomstwem.
Przedszkolaków i uczniów początkowych klas szkoły podstawowej nie powinno się pozostawiać w domu samych.

Czytaj więcej

1 września - pierwszy problem dla rodziców. Kto zaopiekuje się dziećmi?

Część szkolnych zerówek inaugurację nowego roku przesunęła na 4 września, choć w teorii powinny zorganizować zajęcia już w najbliższy piątek.

Także rodzice tegorocznych pierwszoklasistów mogą mieć problem z zapewnieniem im opieki 1 września. Do przedszkola już ich nie poślą – rok „szkolny” w takich placówkach skończy się w ostatnim dniu sierpnia. Do szkoły maluchy pójdą zaś dopiero 4 września – wtedy wystartuje nauka. A tak małych dzieci nikt odpowiedzialny nie zostawi w domu samych.\

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego