Reklama

Kolekcja Czartoryskich to nie tylko „Dama z Gronostajem”

Izabela Czartoryska ponad 216 lat temu założyła na terenie swojej posiadłości w Puławach pierwsze muzeum na ziemiach polskich. Składały się na nią kolekcje obrazów, dzieł sztuki i ważnych pamiątek historycznych. W muzeum księżna chciała „zbierać pamiątki polskie, by je potomności powierzyć”. Ta idea ziściła się u progu 100. rocznicy odzyskania niepodległości, kiedy własnością skarbu państwa stała się kolekcja Czartoryskich.

Publikacja: 07.01.2019 09:23

fot. Portret damy z gronostajem

Wśród zbiorów znajdują się wyjątkowe obrazy  jak „Polonica – Rok 1863” Jana Matejki, rysunki i szkice autorstwa Renoir’a, ryciny Albrechta Dürera oraz dzieła sztuki światowej klasy: „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta i „Dama z gronostajem” autorstwa Leonarda da Vinci. Wartość tego obrazu szacowana jest przez ekspertów nawet na miliard dolarów.  Inny dzieło Da Vinciego, Salvator Mundi, sprzedano w 2017 roku za 450,3 mln dolarów. Dla porównania cała kolekcja Czartoryskich stała się własnością skarbu państwa za około 400 milionów złotych.

 

Zbiory Czartoryskich liczą łącznie 86 tys. obiektów muzealnych. Obok tak znanych jak obraz mistrza renesansu dzieł sztuki znajdują się buławy hetmańskie, trofea wiedeńskie, pamiątki po Tadeuszu Kościuszce i generale Kniaziewiczu oraz maska pośmiertna Chopina. Na kolekcję składa się również 250 tys. obiektów bibliotecznych: książek, starodruków i rękopisów. Część z nich przez lata znajdowało się za granicą. Dzięki temu zostały uchronione przed zniszczeniem ze strony wojsk zaborców, którzy w ramach represji za działalność patriotyczną Czartoryskich dewastowali ich majątki.

Reklama
Reklama

 

Przedstawiciele rodu Czartoryskich nie tylko chronili bezcenne dla dziedzictwa kulturowego Polski dzieła, ale konsekwentnie rozszerzali kolekcję. Obecnie pamiątki mają bezcenną wartość historyczną. Wśród zbiorów muzealnych znajdują się takie unikaty jak akt unii polsko-litewskiej w Horodle (1413), akt hołdu pruskiego (1525) czy rękopisy „Kronik” Jana Długosza. Inne ciekawe i cenne obiekty to rzeźbiony w kości słoniowej tryptyk Królowej Jadwigi, iluminowany XVII-wieczny zwój Estery roboty weneckiej, krzesło Szekspira i szkatuła należąca do króla Augusta Mocnego.

 

Kolekcja Książąt Czartoryskich od 1801 r., kiedy księżna Izabela Czartoryska rozpoczęła gromadzenie zbiorów była prywatną własnością rodu.  Cześć dzieł jak słynny portret młodzieńca Rafaela Santiego została utracona podczas II wojny światowej. Pod koniec 2016 roku kolekcja znalazła się w rękach ministra kultury i dziedzictwa narodowego, a następnie została przekazana do Muzeum Narodowego w Krakowie.

Materiał powstał we współpracy z Fundacją XX. Czartoryskich

Kultura
Sztuka 2025: Jak powstają hity?
Kultura
Kultura 2025. Wietrzenie ministerialnych i dyrektorskich gabinetów
Kultura
Liberum veto w KPO: jedni nie mają nic, inni dostali 1,4 mln zł za 7 wniosków
Kultura
Pierwsza artystka z niepełnosprawnością intelektualną z Nagrodą Turnera
Kultura
Karnawał wielokulturowości, który zapoczątkował odwilż w Polsce i na świecie
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama