Nie ma obowiązku tworzenia centrum usług społecznych, ale gminy mogą je tworzyć, by świadczyć mieszkańcom różne usługi w tzw. jednym okienku – bez potrzeby osobnego chodzenia do urzędu gminy, ośrodka pomocy społecznej czy innej jednostki.
Zgodnie z wchodzącą od Nowego Roku ustawą o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, jeśli samorząd postanowi powołać centrum, w nową jednostkę zostanie przekształcony ośrodek pomocy społecznej. Wtedy CUS będzie wykonywało wszystkie jego dotychczasowe zadania i dodatkowo minimum dwa zadania należące do usług społecznych, m.in. z dziedziny polityki prorodzinnej, systemu pieczy zastępczej, promocji i ochrony zdrowia, wspierania osób niepełnosprawnych, edukacji publicznej, przeciwdziałania bezrobociu, kultury czy pobudzania aktywności obywatelskiej.
Czytaj także: Centra usług społecznych w gminach od 2020 roku
Dla miast powyżej 100 tys. mieszkańców przewidziany został wyjątek. Ośrodek pomocy społecznej i centrum będą mogły funkcjonować obok siebie, ale nowa instytucja musi wykonywać co najmniej trzy usługi społeczne.
Ponadto możliwie będzie powołanie jednego CUS dla przynajmniej dwóch gmin na podstawie porozumienia. Wówczas w poszczególnych samorządach OPS będą mogły dalej działać, a do wspólnego centrum zostaną przekazane nie mniej niż trzy usługi społeczne.
