Od lipca powinien zniknąć z rynku miał węgla kamiennego najgorszej jakości. Izba Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla (IGSPW) apeluje do Ministerstwa Klimatu, by pozwoliło na jego zbycie jeszcze przez dwa lata. Ekolodzy proszą, by tego nie robiło.

Ministerstwo Klimatu zapewnia „Rz”, że nie planuje zmienić swojej decyzji. Powodem jest zła jakość powietrza w Polsce.

Nie wszystko zakazane

Chodzi o rozporządzenie ministra energii z 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych. Przewiduje ono, że tylko do 30 czerwca 2020 r. obowiązują normy określone dla miałów węglowych. Po tej dacie przestaną obowiązywać. Oznacza to, że nie będzie można sprzedawać miału z węgla kamiennego do gospodarstw domowych i instalacji o mocy do 1 WM.

– Nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby to paliwo było spalane w instalacjach o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW wymagających pozwolenia na emisję albo zgłoszenia, a więc podlegających kontroli służb ochrony środowiska. Ponadto nadal wolno sprzedawać tzw. ekomiał, dla którego w rozporządzeniu są określone wyższe parametry jakościowe – zawartość popiołu do 12 proc. i wartość opałowa min. 24 proc. – mówi Aleksander Brzózka z Ministerstwa Klimatu.

Jeszcze nie czas

IGSPW uważa, że zakaz sprzedaży miału węgla kamiennego jest przedwczesny.

– To wciąż jeden z najtańszych rodzajów paliwa dostępnych na rynku. Najczęściej wykorzystywany przez gospodarstwa domowe i przedsiębiorców. W samym sektorze małych i średnich przedsiębiorców znajduje się ok. 24 tys. urządzeń grzewczych o mocy nominalnej spalania poniżej 1 MW, a zużycie miałów w tych urządzeniach szacowane jest na 7 mln 250 tys. ton na rok. To mniej więcej tyle, ile obecnie leży na przykopalnianych zwałach. Po 30 czerwca 2020 r. ten rynek zniknie – tłumaczy Łukasz Horbacz, prezes tej izby.

Prezes Horbacz uważa, że zakaz sprzedaży miałów z węgla kamiennego ma sens jedynie wtedy, kiedy infrastruktura kraju pozwala na przejście na inny rodzaj paliwa grzewczego.

– Pomimo istnienia programów wspomagających przekształcenia urządzeń grzewczych w urządzenia ekologiczne wiele podmiotów nie jest gotowych finansowo na modernizację energetyczną – twierdzi Łukasz Horbacz.

A nasze zdrowie?

Ekolodzy nie mają wątpliwości.

– Nie wolno przedłużać okresu stosowania miału. Sprzedawcy węgla mieli dwa lata, żeby wdrożyć zmiany. Przepisy zakazują jedynie sprzedaży miału węglowego tego najgorszej jakości, czyli z dużą zawartością pyłu i wilgoci. Jest on źródłem wysokiej emisji pyłów czy rakotwórczego benzo[a]pirenu – tłumaczy Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego.

– Nie jesteśmy za całkowitym wyeliminowaniem węgla jako opału. Zdajemy sobie sprawę, że nie jest to proste. Ale ten najgorszej jakości powinien zniknąć, i to jak najszybciej. W okresie grzewczym jakość powietrza w Polsce dramatycznie się pogarsza. Przeszło 3 mln domów wciąż jest ogrzewane kotłami węglowymi starej daty. Zła jakość powietrza jest przyczyną wielu chorób, od nowotworów po astmę i alergię. Mamy też już pierwsze badania z USA i Chin, które pokazują ścisły związek między pandemią a jakością powietrza na danym obszarze – podkreśla Piotr Siergiej.

O tym, że jakość powietrza ma wpływ na przebieg pandemii, mówi także Ministerstwo Klimatu.

– Z udostępnionych nam przez Ministerstwo Zdrowia informacji wynika, że obecna wiedza nie daje podstaw do odrzucenia hipotezy o wpływie zanieczyszczeń powietrza na ryzyko zachorowania i ciężkiego przebiegu Covid-19. Ograniczenie narażenia ludności na zanieczyszczenie powietrza drobnymi pyłami oraz tlenkami azotu powinno prowadzić do zmniejszenia ryzyka zachorowania lub ciężkiego przebiegu Covid-19. Może to być szczególnie potrzebne jesienią 2020 r., gdy można się spodziewać następnej fali epidemii Covid-19 – wyjaśnia Aleksander Brzózka.