Ryzykowne zaciemnienie

PSE i tak nie skorzystały z dostępnych dla wszystkich narzędzi. W kryzysowych sytuacjach operator może też wydać polecenie redukcji poboru energii firmom, które zadeklarowały taką usługę w zamian za wynagrodzenie. W ciągu dnia w tego typu zdarzeniach może pomóc też dynamicznie rosnąca produkcja energii ze słońca.

– Nieplanowane wyłączenie największej elektrowni w Europie pokazało, że potrzebujemy elastyczności w systemie energetycznym – na poziomie technicznym i konstrukcji rynku. Nie tylko dlatego, że mamy coraz więcej niestabilnych źródeł odnawialnych, ale i dlatego, by zwiększyć bezpieczeństwo funkcjonowania systemu. Potrzebujemy też bardziej rozproszonych źródeł energii, a więc większej liczby mniejszych jednostek wytwórczych rozlokowanych równomiernie po całym kraju – wylicza Joanna Maćkowiak-Pandera, prezes Forum Energii. Dodaje, że istotna dla bezpieczeństwa energetycznego jest budowa wspólnego rynku energii w UE. – Wyłączenie Bełchatowa to był tak duży ubytek mocy, że postawił na baczność całą naszą część Europy. Ratował nas import energii – podkreśla ekspertka.

Interwencyjny import nie jest zresztą rzadkością. Tej zimy to Polska pomogła Szwecji dostawami energii, gdy kraj ten miał problem z wystarczającą ilością mocy w systemie.

Konieczne inwestycje

W Polsce problem dostępności mocy będzie narastał, bo w kolejnych latach systematycznie wyłączane będą stare bloki węglowe, które od 2025 r. nie będą mogły już korzystać ze wsparcia finansowego w ramach tzw. rynku mocy. W planach jest budowa nowych elektrowni – m.in. gazowych, wiatrowych na morzu czy jądrowych. Pojawia się tylko pytanie, czy zdążymy z inwestycjami na czas.

Konieczne są także potężne inwestycje w sieci energetyczne – by przyłączać nowe bloki i cały szereg mikroinstalacji. Tylko do 2025 r. na rozbudowę i unowocześnienie sieci popłynie prawie 43,3 mld zł. PSE deklaruje przy tym rozbudowę zdolności wymiany mocy z sąsiednimi krajami. Jednym z projektów jest budowa połączenia morskiego między Polską a Litwą. To jedna z największych inwestycji w infrastrukturę przesyłową w naszej części Europy.