Rosnące oczekiwania klientów dotyczące ekologicznych produktów, ale też zaostrzające się regulacje prawne dla przemysłu w zakresie ochrony środowiska skłaniają światowych potentatów chemicznych do wzmożonych wysiłków na rzecz ograniczenia wpływu produkcji i swoich wyrobów na otoczenie. Kolejnym wyzwaniem jest zapewnienie żywności dla szybko rosnącej liczby ludności na świecie. Te obszary napędzają innowacje w największych firmach chemicznych.

Nowe metody

Od 1990 r. niemiecki BASF zmniejszył emisję gazów cieplarniach o 50 proc. – do 22 mln ton CO2, przy jednoczesnym dwukrotnym zwiększeniu produkcji. Udało się to dzięki optymalizacji procesów produkcyjnych i zwiększeniu wydajności.

– Dalsze ograniczanie będzie możliwe wyłącznie dzięki innowacjom. Stąd uruchomienie ambitnego programu badawczo-rozwojowego – zapowiedział na początku tego roku Martin Brudermüller, prezes BASF. Spółka postawiła sobie za cel osiągnięcie do 2030 r. 50-procentowego wzrostu sprzedaży, nie zwiększając przy tym emisji CO2.

Żeby to zrobić, planuje rewolucję w stosowaniu krakerów parowych służących do rozkładu ropy naftowej na olefiny wykorzystywane w dalszej produkcji. Żeby proces rozkładu się powiódł, potrzebna jest wysoka temperatura sięgająca 850 st. C. Obecnie BASF wykorzystuje do tego gaz ziemny, ale gdyby zastąpił go energią elektryczną z odnawialnych źródeł, zmniejszyłby emisję CO2 w tym obszarze aż o 90 proc. Dlatego firma zamierza w ciągu najbliższych pięciu lat opracować pierwszą na świecie koncepcję elektrycznego rozgrzewania krakerów parowych.

Kolejnym przykładem jest opracowywana przez BASF metoda pozyskiwania wodoru z gazu ziemnego. Technologia ta polega na rozkładaniu gazu bezpośrednio na wodór i węgiel. Pozyskiwany w ten sposób węgiel mógłby być wykorzystywany np. w hutnictwie stali. Chemiczna grupa zamierza utrzymać poziom nakładów na badania i rozwój na tak samo wysokim poziomie, jak miało to miejsce w poprzednich latach. W 2018 r. wydała na ten cel 2 mld euro, czyli o 10 proc. więcej niż rok wcześniej.

Wydatki zwiększył też niemiecki Bayer. W 2018 r. przeznaczył na badania i rozwój 5,2 mld euro. To 12 proc. rocznej sprzedaży koncernu. Z kolei amerykański DowDuPont w minionym roku podniósł koszty działalności R&D z 2,1 mld do 3,1 mld dolarów. Należąca do koncernu firma Dow w styczniu uczestniczyła w powołaniu międzynarodowego stowarzyszenia Alliance to End Plastic Waste, którego celem jest opracowanie innowacyjnych rozwiązań eliminujących odpady z tworzyw sztucznych w środowisku.

– Organizacja skupia jedne z najbardziej innowacyjnych umysłów na świecie. Utrzymanie środowiska naturalnego wolnego od odpadów jest kluczowe dla przyszłości nie tylko naszej branży, ale przede wszystkim dla przyszłości naszej planety – skomentował Jim Fitterling, prezes Dow.

Dow ma już na swoim koncie wdrożenie innowacji w recyklingu. Chodzi m.in. o technologię pozwalającą producentom tworzyć takie opakowania, które mogą później zostać przetworzone na nowe produkty.