Reklama

Marek Domagalski: Jak sobie radzić na wojnie o nowych sędziów

Na szczęście prawdopodobieństwo, że obecna wojna o sądy i zastrzeżenia prawne do nowych sędziów dotkną konkretnego podsądnego, jest niewielkie. Ale może się on znaleźć w takiej sytuacji. Jak ma się zachować?

Aktualizacja: 09.02.2020 12:51 Publikacja: 09.02.2020 00:01

Sędziowie SN

Sędziowie SN

Foto: Marek Domagalski

Może kwestionowanie statusu nowych sędziów wykorzystać w razie niepomyślnego wyroku wydanego z udziałem takiego sędziego, ale przegrany przeciwnik ma takie same możliwości. Chodzi o głośną, a dla wielu kontrowersyjną, uchwałę trzech izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. mówiącą, że wyrok, w którego wydaniu będzie uczestniczył po 23 stycznia nowy sędzia, będzie obarczony skazą nieważności (wcześniejsze wyroki nie mogą być podważane), pod warunkiem że owa wadliwość prowadzi w konkretnej sprawie do naruszenia niezawisłości i bezstronności sądu. Taki zarzut może postawić strona sprawy niezadowolona z wyroku pierwszej lub drugiej instancji (apelacyjnej). Wobec wyroków SN z taką skazą obowiązują dalej idące rygory, ale na tym etapie sprawy obowiązkowo występują adwokaci (radcowie), więc doradzą podsądnemu, co ma robić i jak ową wadliwość wykorzystać, bo przecież nie ma obowiązku odwoływania się. Podsądny może uznać niekorzystny dla niego wyrok nowego sędziego za sprawiedliwy, w każdym razie do zaakceptowania.

Jeśli natomiast chce podważać na tej podstawie wyrok, to choć sąd bada nieważność z urzędu, podsądny musi wykazać brak niezawisłości danego sędziego w danej sprawie. Nie wystarczą ogólne zastrzeżenia do wyborów nowych sędziów i subiektywne przekonanie.

Czytaj też:

TK blokuje SN i przywraca nowych sędziów do orzekania

SN wskazuje granice legalności działań władzy

Reklama
Reklama

Prezes SO w Warszawie: uchwała SN likwiduje chaos prawny

Wielu przegrywających w danej instancji, nawet niemających merytorycznej racji, skusi zapewne to ekstranarzędzie, zwłaszcza gdy i tak zamierzali się odwoływać.

Życie pokaże, jak zarzuty wobec nowych sędziów wpłyną na korektę wyroków. Osobiście podejrzewam, że może poza sprawami z takim czy innym elementem politycznym w niewielkim stopniu, a z czasem takie zarzuty mogą być uznawane (oczywiście nie będzie tu żadnego automatu) za uciekanie się do ostateczności z powodu braku innych, bardziej merytorycznych argumentów.

Dodajmy, że rozpoczęte przed 23 stycznia sprawy karne będą nadal toczyć się bez ograniczeń określonych w przyjętej tego dnia uchwale. W tych sprawach nowy sędzia będzie w pełni praw. Tak samo rygory uchwały nie dotyczą referendarzy sądowych, a wydają oni rocznie kilka milionów orzeczeń, np. e-nakazów w lubelskim e-sądzie czy sądach wieczystoksięgowych.

Wreszcie nie wiadomo, jak długo uchwała trzech izb Sądu Najwyższego się utrzyma, ponieważ już trzy podmioty, w tym prezydent RP, zaskarżyły ją do Trybunału Konstytucyjnego, ale na razie obowiązuje. A podsądny, który ma zastrzeżenia do niezawisłości nowych sędziów, ma termin np. na apelację, gdzie może postawić zarzuty.

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama